Abstract:
زمینه و هدف: اصول و اهداف اخلاق پزشکی اسلامی، معیار رفتار حرفهای در همه شرایط است و در حوادث و بلایا، از اهمیت و حساسیت بیشتر برخوردار است. تجلی زیباترین صفات و ملکات (محاسن و مکارم) اخلاقی در ادای وظایف حرفهای در میدانهای خدمترسانی به آسیبدیدگان حوادث و بلایا در این مطالعه مرور شده است. توصیف زیباترین تجلیات حرفهای سلامت در جریان کنترل بحران همهگیری COVID-19 زینتبخش این مطالعه است.
روش: نظرات صاحبنظران اخلاق پزشکی به شیوه بحث متمرکز گروهی حاصل و با مطالعه کتابخانهای در منابع معتبر بومی و منتخبی از منابع مرتبط معتبر روزآمد بینالمللی تلفیق و نتیجهگیری شد.
یافتهها: اهداف، اصول، مبانی، ارزشها، هنجارها و شاخصهای اخلاق پزشکی اسلامی در بحران و بلایا، رویکرد مطلوب در مراقبت از بیماران، تجلیات اخلاقی و ارزشی، کدها و نیز چالشها و کاستیهای حرفهای در شرایط بحرانی حوادث و بلایا مرور شده است. مدلسازی اخلاق پزشکی اسلامی و الگوهای الهامبخش اخلاقی و معنوی اسلامیدر بحران و بلایا با درسهای برگرفته از همهگیری COVID-19، نقطه عطف این مطالعه است.
نتیجهگیری: اولین و مهمترین موضوع در حوادث غیرمترقبه و بلایا پیشگیری از تهدیدات جانی و خسارات انسانی است. حفظ جان تعداد هر چه بیشتر از آسیبدیدگان، حفظ حقوق و کرامت انسانی و رعایت همه موازین اخلاق پزشکی و آداب حرفهای اسلامیکه در همه شرایط ضروری است، در بلایا از اهمیت بیشتر برخوردار است.
Background: The principles and goals of Islamic medical ethics set the criteria for professional behavior in all situations especially in accidents and disasters. In this study, the altruistic manifestations of moral behavior in performing professional duties for victims of accidents and disasters were reviewed as well as during the COVID-19 epidemiological crisis.
Methods: This study was performed by using expert medical ethics opinions which were obtained through focus group discussion methods and reviewing national and international references.
Results: Objectives, principles, foundations, values, norms and indicators of Islamic medical ethics in crises and disasters, favorable approach in patient care, ethical manifestations, and also professional challenges and shortcomings in crises and disasters were reviewed. Modeling of Islamic medical ethics and Islamic ethical and spiritual patterns in crises and disasters with lessons learnt from the COVID-19 pandemic were presented in this study.
Conclusion:The first and most important issue in unforeseen events and disasters is to prevent life-threatening and human losses. Preserving lives of victims, protecting human rights and dignity, and observing all of standards of medical ethics and Islamic professional etiquette that are necessary in all circumstances are important in disasters.