Abstract:
گستردگی و پیچیدگی فعالیتها در زنجیره های تامین محصولات غذایی، این شبکه ها را بیش از پیش در معرض انواع ریسکهای منفی قرار داده به نحوی که تصمیم گیران و فعالان کسب و کار در این زنجیره ها را ناگزیر از شناخت و ارزیابی صحیح ریسکها و اتخاذ تدابیر لازم در زمینه کاهش احتمال وقوع و شدت پیامدهای آنها ساخته است. هدف از این تحقیق، بررسی و سنجش عملکرد زنجیره تامین در شرایط واقعی تحت ریسکهای مختلف و تجزیه و تحلیل آن با کمک شبیه سازی عامل بنیان می باشد. بدین منظور زنجیره تامین شیر در شهرستان زاهدان طی سالهای 1397 و 1398 مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق، روش نمونه گیری نظری اشتروس و کوربین بکار گرفته شد. مجموعه منظمی از مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته به صورت هدفمند به تعداد 24 نفر با مجموعه ای از کارشناسان و صاحبنظران مرتبط با زنجیره جهت استخراج داده های کیفی انجام گرفت. تعداد 61 ریسک شناسایی شده زنجیره در تحقیقات میدانی، به کمک تکنیک تحلیل بحرانیت حالت شکست و اثرات آن مورد بررسی و ارزیابی اولیه قرار گرفت، سپس زنجیره های فعال در منطقه، با رویکرد مدلسازی عامل بنیان و با استفاده از نرم افزار نت لوگو شبیه سازی گردید و سناریوهای 27 گانه کاهشی ریسک برای ارزیابی تغییرات شاخصهای عملکردی زنجیره مورد بررسی قرار گرفت. در رابطه با اعتبارسنجی نتایج حاصل از آزمونهای شبیه سازی، آزمون (t) زوجی انجام و همینطور نتایج حاصل از 30 تکرار مستقل مدل با یکدیگر مقایسه گردید. از بین ریسکهای مختلف شناسایی شده در زنجیره، نوسانات قیمت نهاده های زراعی (بذر، کود، نیروی کار و ...)، نوسانات قیمت شیر و کمبود اطلاعات دارای بیشترین تاثیر منفی بر عملکرد زنجیره بودند و در نتیجه اعمال اقدامات مناسب نظیر استفاده از قراردادهای بازاریابی و آتی و سایر ابزارهای محلی که سطح ریسکها را از سطح بالا تا سطح متوسط در زنجیره کاهش دهند، می توان ضمن افزایش درآمد کل زنجیره برخی دیگر از شاخصهای عملکردی زنجیره را نیز بهبود بخشید.
The scope and complexity of activities in food supply chains has exposed this networks to more negative risks, so that decision makers and business actors in this chains are forced to identify and evaluate the risks correctly and also adopting the necessary policies to reduce the likelihood of risks occurrence and severity consequences. The purpose of this study is to investigate and measure the supply chain performance in real conditions under different risks and to analyze it with using agent-based simulation. For this purpose, milk supply chain was studied in Zahedan city during 2018 and 2019 period. In this study, the theoretical sampling method of Strauss and Corbin was used. A regular series of purposefully in-depth and semi-structured interviews was conducted with a group of 24 experts and specialists related to the chain to extract qualitative data. Identified 61 risks in the chain in the field research were initially evaluated using the Failure Mode, Effects and Criticality Analysis, then, the active chains in the region was simulated with the agent-based modeling approach and using Net Logo software, and 27 risk reduction scenarios were examined to evaluate the changes in the performance indicators of the chain. Regarding the validation of the results of simulation tests, paired (t) test was performed and also the results of 30 independent replications of the model was compared with each other. Among the identified various risks in the chain, price fluctuations of agricultural inputs (seeds, fertilizers, labor, etc.), milk price fluctuations and lack of information had the most negative impact on chain performance and as a result of appropriate measures such as the use of marketing and futures contracts and other local tools that reduce the level of risk from high to medium level in the chain, some other performance indicators of the chain can be improved while increasing the overall revenue of the chain.
Machine summary:
اقتصاد کشاورزی/جلد ١٥/شماره ٣/صفحه های ٥٤-٢١ تلفیق ارزیابی و مدیریت ریسک و سنجش کارائی زنجیره تامین محصول های کشاورزی با استفاده از رویکرد شبیه سازی عامل بنیان (مطالعه موردی ) عبدالله شهرکی، محمد قربانی، احمدرضا اصغرپور ماسوله ١ تاریخ دریافت : ١٤٠٠/٠٤/٢٩ تاریخ پذیرش : ١٤٠٠/٠٧/٢٣ چکیده گستردگی و پیچیدگی فعالیت ها در زنجیره های تامین ، این شبکه ها را در معرض انواع ریسک ها قرار داده به گونه ای که تصمیم گیران و فعالان کسب و کار در این زنجیره ها را ناگزیر از شناخت و ارزیابی درست ریسکها و اتخاذ سیاست های لازم در زمینه کاهش احتمال وقوع و شدت پیامدهای آنها ساخته است .
شمار ٦١ ریسک شناسایی شده زنجیره در تحقیقات میدانی، به کمک روش تحلیل بحرانیت حالت شکست و اثرگذاری های آن ، ارزیابی اولیه صورت گرفت ، سپس زنجیره های فعال در منطقه ، با رویکرد مدل سازی عامل بنیان ٢ و با استفاده از نرم افزار نت لوگو 3 شبیه سازی و سناریوهای ٢٧ گانه کاهشی ریسک برای سنجش تغییرات شاخص های کارایی زنجیره بررسی شدند.
کمی سازی منبع های ریسک در زنجیره تامین به متخصصان زنجیره کمک می کند تا آنها بتوانند ریسک ها را ارزیابی و اولویت بندی کنند و 1 Supply Chain (SC) در نهایت منجر به اتخاذ راهبردهای انتقال ریسک ، تامین مالی و اقدام های کاهش ریسک شوند (٢٠١٩ ,Barua &Alora ).