بهره‌گیری از رویکرد تفکر سیستمی به منظور بررسی اثرهای جانبی سیاست‌های آموزش عالی: نقدی بر مقاله‌محور بودن آیین‌نامه‌ ارتقای اعضای هیئت علمی Journal Article

پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی پاییز 1400 - شماره 101 ، ب (Ministry of Science/ISC (‎26 page(s) - From 60 to 85 )

Keywords: ارزیابی عملکرد آموزش عالی مقاله‌نویسی آیین‌نامه‌ ارتقای اعضای هیئت علمی چرخه‌های علّت-معلولی اخلاق پژوهش. Academic promotion regulations Cause and effect loops Scientific papers writing Higher education Performance Measurement research ethics. مؤسسات آموزش عالی آیین‌نامه زیرسیستم دانشجویان مقاله

fa en

Abstract:

در سال‌های اخیر، سیاست‌ها، آیین‌نامه‌ها و رویه‌هایِ هم‌افزایی در آموزش عالی تدوین‌ شده است که حاصل تعامل آنها نتایج نامطلوبی است که دانشگاه را ناخواسته به سمت رفتارهای غیراخلاقی در فرایند پژوهش سوق داده است. رشد بی‌رویه‌ دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش ‌عالی، آیین‌نامه‌های دفاع از پایان‌نامه‌ و رساله‌های تحصیلات تکمیلی و مقاله‌محور بودن آیین‌نامه‌های جدید ارتقای اعضای هیئت‌ علمی پیشران‌های این تغییرات به‌شمار می‌رود. هدف از این پژوهش بررسی اثرهای جانبی و گاهی نامطلوب این دگردیسی در آموزش عالی و تأثیر این عوامل بر چرخه‌ پویای حیات پژوهش و فرآورده‌های پژوهشی آن به‌ویژه تولید مقاله بود. بدین منظور، با بررسی ادبیات پژوهش پیامدهای این راهبردها در آموزش‌‌عالی استخراج و سپس با استفاده از ابزار حلقه‌های علّت- معلولی در قالب 5 زیرسیستم شامل غلبه‌ آثار پژوهشی بی‌کیفیت، غیرکاربردی و مشابه، افزایش مجلات علمی و تشکیل شبکه‌های قدرت حول آن برای چاپ مقاله، گسترش سوء رفتارهای پژوهشی و هنجارشکنی‌های علمی، گسترش بازار برون‌سپاری کارهای پژوهشی و سایه‌نویسی و تجاری‌شدن آموزش عالی و تغییر نگاه اعضای هیئت علمی از نگاه کریمانه به نگاه ابزاری به دانشجویان مدلسازی شد. مدل تلفیقی و نهایی نیز شامل 10 حلقه‌ تقویتی و 3 حلقه‌ تعادلی بود و تصویر کلی از اثرهای جانبی این تغییر در سیاست‌ها و کنش‌های متقابل آن را نشان می‌دهد. درنهایت، از منظر کل‌نگرانه، مدل تعاملی آسیب‌‌های محتمل این تحولات ترسیم شده است.

In recent years, synergistic policies, regulations, and procedures have been developed in higher education that have resulted undesirable outcomes that have led the university to unethical behaviors in the research process. The irregular growth of universities and higher education institutions, changes in regulations of theses and dissertations, paper-based faculties promotion regulations are the drivers of these changes. The purpose of this study was to investigate the externalities and of this metamorphosis in higher education and the effect of these factors on the dynamic life cycle of research and its products, especially scientific papers. For this purpose, the consequences of these strategies were extracted by literature review. So, using the tools of cause-effect loops model in the form of 5 subsystems including: dominance of poor quality research works, non-practical and similar research, increasing scientific journals and forming power networks around it to publish articles, spread of research misconduct and scientific violations, expanding the market for outsourcing research and ghostwriting and commercializing higher education and changing faculty members' views from a generous to an instrumental view to the students, integrated and final model also included 10 reinforcing loops and 3 balancing loops of the externalities of this change in policies and their interactions have been identified. Finally, with a holistic perspective, an interactive model of the potential externalities was developed.

Machine summary:

بدين منظور، با بررسي ادبيات پژوهش پيامدهاي اين راهبردها در آموزش عالي استخراج و سپس با استفاده از ابزار حلقه هاي علت - معلولي در قالب ٥ زيرسيستم شامل غلبه آثار پژوهشي بيکيفيت ، غيرکاربردي و مشابه ، افزايش مجلات علمي و تشکيل شبکه هاي قدرت حول آن براي چاپ مقاله ، گسترش سوء رفتارهاي پژوهشي و هنجارشکنيهاي علمي، گسترش بازار برون سپاري کارهاي پژوهشي و سايه نويسي و تجاريشدن آموزش عالي و تغيير نگاه اعضاي هيئت علمي از نگاه کريمانه به نگاه ابزاري به دانشجويان مدلسازي شد. اين امر در کنار تغيير سياست ها و رويه هاي دفاع از پايان نامه و رساله هاي تحصيلات تکميلي و همچنين مقاله محور بودن آيين نامه هاي ارتقاي اعضاي هيئت علمي ، زمينه ساز پسايندها و پيامدهاي غيراخلاقي به ويژه در حوزه توليد مقاله شده است ؛ پيامدهايي که اگر کشف و تعديل نشوند، نتايج منفي بسياري از جمله تنزل آموزش ، کمرنگ شدن اخلاق فردي و حرفه اي، رسوايي علمي محققان ، تنزل جايگاه دانشگاه در حل مسائل اساسي کشور و کاهش رفاه عمومي را در پي خواهد داشت )٢٠١٨ ,Safaei-Ghadikolaei &Ghaedi, Madhoshi, Razeghi (. در کشورهاي مختلف آيين نامه هاي متعددي براي ارزيابي عملکرد و ارتقاي اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها تدوين شده است که در شاخص هاي آنها شباهت ها و تفاوت هايي وجود دارد ,Shamshiri( )٢٠٢٠ ,Haji Khaje Loo &Yousefi, Asadbegi ;٢٠١٨ ,Sangi &Salimi .

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: