Abstract:
مکان‌یابی، فعالیتی است که در آن قابلیت‌ها و توانایی‌های منطقه‌ای خاص از نظر وجود زمینِ مناسب و کافی و مرتبط بودن آن با کاربری‌های دیگر شهری و روستایی برای انتخاب مکانی مناسب جهت کاربری مورد نظر تجزیه و تحلیل شود. انتخاب یک موقعیت مکانی از میان موقعیت‌های موجود، به شناخت و ارزیابی دقیق مناطق، با به‌کارگیری مدل‌ها و ابزارهای مناسب نیاز دارد. در پژوهش حاضر به مکان‌یابی نقاط بهینه برای اردوگاه‌های دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) با استفاده از روش تلفیقی GIS و مدل برنامه‌ریزی خطی پرداخته شده است. هدف از این پژوهش تولید نقشه‌ای است که با شناسایی و اولویت‌بندی مکان‌ها، مناطق بهینه را برای اردوگاه‌های دانشگاه مشخص کند. نخست با تنظیم پرسش‌نامه و مصاحبه با خبرگان نظامی، نظرات متخصصان نظامی و جغرافیا دربارۀ عوامل مؤثر در مکان‌گزینی مراکز و اردوگاه‌های نظامی جمع‌آوری شد. سپس با برداشت نقاط زمینی و استفاده از نقشه‌های توپوگرافی و نیز رقومی کردن آنها، پایگاه داده در نرم‌افزار ArcGIS تهیه و همچنین وزن‌دهی داده‌ها با استفاده از مدل تصمیم‌گیری AHP انجام گرفت. در پایان با استفاده از روش AHP و پردازش داده‌های مکانی و غیرمکانی در محیط نرم‌افزار ArcGIS تعداد ده نقطه برای هر اردوگاه شناسایی شد. در ادامه ارزش‌های به دست آمده برای هر مکان، به منظور حداکثرسازی مجموع میزان ضریب امنیتی گزینه‌های انتخابی، وارد تابع هدف مدل برنامه‌ریزی صفر و یک شدند و عوامل دیگر که شامل محدودیت‌های مالی و سیاست‌های دانشگاه و تصمیم‌های فرماندهی هستند اعمال گردید. در نهایت از میان ده نقطه موجود برای هرکدام از اردوگاه‌های دانشگاه (کوهستان، کویر و جنگل) یک نقطه برای احداث و برپایی اردوگاه مشخص شد.
Military site selection is identified as a technique for investigating military site capabilities in terms of a sufficiency and the appropriateness of ground, site relevancy with urban and rural utilities as well as appropriate selection of military sites. Moreover, selection of appropriate military sites requires precise assessment of ground through utilizing appropriate models and tools. This study was an attempt to select an appropriate site for military encampment of Imam Ali military university through utilizing a mixed method including GIS and LPM. For this purpose, this study was also aimed to identify and then prioritize the optimal sites of military encampment of Imam Ali military university. Additionally, in a bid to identify the effective factors affecting the site selection of military encampment, the study was also conducted through administering a questionnaire and also conducting an interview among geographical and military experts and elites. Moreover, the ARC GIS data base was obtained through digital and topography maps and then weighed through AHP decision making model. Thereupon, 10 military sites of encampment were emerged as a result of AHP and also ARC GIS data processing. Having collected the data and analyzing them based on AHP and also in an attempt to maximize the security coefficient of selected sites for military encampment, linear programming model was also run in this study. The factors including financial constrains and limitations, policies of university and commanders’ decision were also investigated in this study. Finally, from among 10 military sites of encampment including mountain, desert and jungle encampment, an appropriate site was identified and selected for military encampment.
Machine summary:
مکان يابي نقاط بهينه براي اردوگاه هاي دانشگاه افسري امام علي (ع ) با استفاده از روش تلفيقي GIS و مدل برنامه ريزي خطي احمد لطفي ١، دکتر علي حنفي ٢، دکتر ناصر عباس زاده 3 چکيده مکان يابي، فعاليتي است که در آن قابليت ها و تواناييهاي منطقه اي خاص از نظر وجـود زمـين مناسـب و کـافي و ِمرتبط بودن آن با کاربري هاي ديگر شهري و روستايي براي انتخاب مکاني مناسب جهت کاربري مورد نظر تجزيه و تحليل شود.
بنابراين در اين پژوهش نيز مهم ترين هدف ، نشـان دادن کـاربرد و اهميت مطالعات جغرافيايي در مکان يابي مراکز اردوگاهي، شناسـايي و اولويـت بنـدي مکـان هـا و انطباق و عدم انطباق مکان گزيني انجام گرفته در مراکز اردوگاهي فعلي بـا معيارهـا و ويژگيهـاي جغرافيـايي بـا اسـتفاده از روش سلسـله مراتبـي در نـرم افزارهـاي Arc GIS و Expert Choice در محدوده شعاع ۲۰۰ کيلومتري دانشگاه است ، تا در نهايت مناسب ترين محل ها براي مکان گزيني اردوگاه هاي دانشگاه افسري امام علي (ع ) در منطقه مورد مطالعه تعيين شود.
/ شکل ۱: موقعيت جغرافيايي و توپوگرافي منطقۀ مورد مطالعه مواد و روش ها براي انتخاب مکان هاي مناسب براي اردوگاه هاي دانشگاه افسري امام علي (ع ) از عوامـل مختلـف بـا ماهيت چندگانه استفاده شده اسـت ؛ لـذا امکـان اسـتفاده از يـک مـدل بـه تنهـايي جهـت انتخـاب مکان هاي مناسب وجود ندارد.
(
, 
, 
)
