Abstract:
یکی از ویژگی های شعر سنایی بهره برداری از عناصر اسطوره ای و رمزی است که به واسطه آن در یافته های شهودی را بیان میکند و از آنها به عنوان ابزار انتقال معانی عرفانی بهره میگیرد، این عناصر بی شمار بوده و دارای ویژگیهای خاص هستند از میان آن عناصر اسطوره ای و رمزی در این مقاله به آینه اشاره میشود. سنايي با بهرهگيري از واژه آينه زيباترين مضمونهاي عرفاني را به بيان ميآورد و در اكثر اشعار بر آينه بودن دل، صفا و يكرنگي و تهذيب آن تأكيد ميكند و در بعدي عاليتر، عالم را آينة حضرت حق، و خداوند را در آينه جهان متجلي ميبيند و بدين ترتيب نكات تعليمي ابعاد شعر خويش را در ضمير خواننده رقم ميزند. نگارنده در شرح اين سير تطور ایماژهای آينه را مورد بررسی قرار میدهد و در ادامه به حکمتها و ظرایف عرفانی آن اشاره ميرود و در نهایت ویژگیهای اسطوره ای و نکته های رمزین وارسی میشود.
One of the properties of the poem of Sanaei is benefiting mythological and secretly elements for expressing intuitive findings and is regarded as tool for transferring gnostic concepts. These elements are endless and have unique properties and in the present article it refers to mirror by using mythological and secretly elements. Sanaei by benefiting the term mirror has expressed the most beautiful gnostic concepts and in most of his poem, he insists on honesty and sincerity and soul edification and in the most supreme level, it reveals that mirror of Great God all through the world and thus, he refers to educational points in his poem in the unconscious mind of reader. The author also examines the evolution series of images of mirror and in continuation it refers to gnostic delicate elements and finally it examines the mythological and secretly points.
Machine summary:
فصل نامه ي علمي زبان و ادبيات فارسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد فسا س ١٢، ش ٣ (پياپي ٢٧)، پاييز ١٤٠٠ شاپا: ٨٤٥٧-٢٢٥١ صص : ٦٩-٥٥ رمز و اسطوره آينه در شعر سنايي دکتر مهناز بازگير استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي ، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامي ، تهران ، ايران چکيده يکي از ويژگي هاي شعر سنايي بهره برداري از عناصر اسطوره اي و رمزي است که به واسطه آن در يافته هاي شهودي را بيان مي کند و از آنها به عنوان ابزار انتقال معاني عرفاني بهره مي گيرد، اين عناصر بي شمار بوده و داراي ويژگي هاي خاص هستند از ميان آن عناصر اسطوره اي و رمزي در اين مقاله به آينه اشاره مي شود.
«از ديدگاه من روانشناس فيض و تفضل الهي واقعيت دارد و اين همان آرامش کامل روان و تعادل خلاقي است که سرچشمۀ نيرو و کارمايۀ روحاني است » (يونگ ، ١٣٨٧: ١٦٦) ٣- نتيجه گيري با جستجو در حديقه و ديوان و سيرالعباد، جايگاه اسطوره اي و رمزين آينه کاويده شد، روند شکل گيري مضامين با توجه به نمونه هاي شعري بررسي گرديده وصف آينه با توجه به ويژگيهاي زبان سنايي نشان داده شده در نتيجه مشخص گرديد که آينه ريشه در باور و فرهنگ و تاريخ اين مرز و بوم دارد و در ارتباطي تنگاتنگ با اسطوره و رمز است .