Abstract:
مقدمه: با توجه به اهمیت ابعاد اجتماعی تهدیدات زیست محیطیۀ، پژوهش حاضر با هدف تدوین ملاک ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیست محیطی در نظام آموزشی دوره ابتدایی ایران در افق1404و اولویت بندی آن انجام شد
روش پژوهش: این مطالعه جهت تدوین، ملاک ها و نشانگر ها از روش کیفی و از روش کمی جهت اولویت بندی ملاک و نشانگرها استفاده کرد. جامعه آماری در بخش تحلیل اسنادی شامل محتواهای حوزه زیست محیطی، تربیت زیستی، ابلاغیه مقام معظم رهبری در خصوص سیاست های کلی محیط زیست کشور، اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سند چشمانداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران 1404، سند ملی تحول بنیادین آموزش و پرورش (اهداف و راهبردهای کلان)، سند ملی برنامه درسی که بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب گردیدند و کلیه اساتید و متخصصین حوزه تعلیم و تربیت و متخصصین حوزه محیط زیست که با استفاده از قاعده اشباع نمونه تعداد 60 نفر به شیوه نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و روش تحلیل در مطالعه اسناد، روش تحلیل محتوا و در مصاحبه با اساتید و متخصصان، بوسیله ی روش تحلیل تم انجام پذیرفت.
یافته ها: براساس نتایج بدست آمده؛ فلسفه زیر بنایی تربیت زیستی در آموزش و پرورش ایران در قالب 9 محور ،اهداف کلان تربیت زیستی در قالب 14 هدف کلان ، ملاک ها و نشانگرهای ضروری تربیت زیستی در حوزه های دانشی(21 ملاک)، درک و فهم(5 ملاک)، مسئولیت های فردی و مدنی ( 5 ملاک) و پرسشگری، تجزیه - تحلیل و تفسیر ( 7 ملاک)در دوره ابتدایی تدوین و اولویت بندی گردید.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که متخصصین در حوزه تعلیم و تربیت و محیط زیست بیشترین تاکید را ابتدا در ملاک ها و نشانگرهای دانشی، در مرتبه دوم ، ملاک های پرسشگری و تجزیه و تحلیل و در مرحله سوم و چهارم ملاک ها و نشانگرهای حوزه درک و مسئولیت های فردی در حوزه ی محیط زیست داشتند.
Introduction: Considering the importance of the social dimensions of environmental threats, the present study was conducted with the aim of developing the necessary criteria and indicators of environmental education in the primary education system of Iran in the horizon of 1404 and prioritizing it. Method: This study used a qualitative method to compile criteria and indicators and a quantitative method to prioritize criteria and indicators. Statistical population in the field of document analysis includes environmental content, bio-education, Supreme Leader's announcement on general environmental policies of the country, Article 50 of the Constitution of the Islamic Republic of Iran, 20-year Perspective Document of the Islamic Republic of Iran 1404, National Document of Fundamental Education Transformation. And education (macro goals and strategies), the national curriculum document that rules Theoretical saturation was selected and all teachers and experts in the field of education and environmental experts who were selected using snowball sampling method selected 60 people by snowball sampling method. The theme analysis method was performed. Results: According to the results, the philosophy of bio-education in Iranian education in the form of 9 axes, the macro goals of bio-education in the form of 14 macro goals, the essential criteria and indicators of bio-education in the fields of knowledge (21 criteria), understanding and understanding (5 criteria), individual and civil responsibilities (5 criteria), and questioning, analysis and interpretation (7 criteria) were formulated and prioritized. Conclusion: The results showed that experts in the field of education and environment place the greatest emphasis first on the criteria and indicators of knowledge, in the second place, the criteria of questioning and analysis, and in the third and fourth stages of the criteria and indicators in the field of understanding and responsibilities. They had someone in the field of environment.
Machine summary:
جامعه آماري در بخش تحليل اسنادي شامل محتواهاي حوزه زيست محيطي، تربيت زيستي، ابلاغيه مقام معظم رهبري در خصوص سياست هاي کلي محيط زيست کشور، اصل ٥٠ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران ، سند چشم انداز ٢٠ ساله جمهوري اسلامي ايران ١٤٠٤، سند ملي تحول بنيادين آموزش و پرورش (اهداف و راهبردهاي کلان )، سند ملي برنامه درسي که بر اساس قاعده اشباع نظري انتخاب گرديدند و کليه اساتيد و متخصصين حوزه تعليم و تربيت و متخصصين حوزه محيط زيست که با استفاده از قاعده اشباع نمونه تعداد ٦٠ نفر به شيوه نمونه گيري گلوله برفي انتخاب شدند و روش تحليل در مطالعه اسناد، روش تحليل محتوا و در مصاحبه با اساتيد و متخصصان ، بوسيله ي روش تحليل تم انجام پذيرفت .
با توجه به مطالب مطرح شده اين پژوهش درصدد پاسخگويي به اين سوال است که : ، ملاک و نشانگرهاي تربيت زيست محيطي در نظام آموزشي دوره ابتدايي ايران در افق ١٤٠٤به چه صورت خواهد بود؟ روش پژوهش : در اين پژوهش براي پاسخگويي به سوال پژوهش ، ابتدا با استفاده از روش تحقيق کيفي، با تحليل و بررسي اسناد: ابلاغيه مقام معظم رهبري(مدظله العالي) در خصوص سياست هاي کلي محيط زيست کشور؛ اصل ٥٠ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران ؛ سند چشم انداز ٢٠ ساله جمهوري اسلامي ايران ١٤٠٤؛ سند ملي تحول بنيادين آموزش و پرورش (اهداف و راهبردهاي کلان ) و سند ملي برنامه درسي، فلسفه ارزشي حاکم در حوزه زيست محيطي مشخص گرديد.