Abstract:
مخالفت با قرآن کریم و ایراد وارد ساختن بر بعضی ساختارهای نحویِ آن، از دیرباز تا کنون، سابقهای بس دراز دارد و افراد ناآگاهی بر قرآن ایرادهای نحوی وارد ساختهاند. لکن در در طول تاریخ، دانشمندان و نحویان و مفسران به آن اشکالات پاسخهای مستدل و قانعکنندهای ارائه دادهاند. یکی از کهنترین و مهمترین کتابهایی که در آن به شکاکان و طراحان ایرادهای نحوی پاسخ داده شده، کتاب تأویل مشکل القرآن تألیف: عبدالله بن مسلم بن قتیبه الدینوری (213-276ق) است که در خلال این مقاله به مناسبتِ بحث، به بخشهایی از آن اشاره خواهد شد. بعضی از آیاتی که در طول زمان بر آنها ایرادهای نحوی طرح نموده بودند، بعدها به مرور زمان، «آیات مشکل» نامیده شد. ما در این مقاله به عنوان نمونه، به ده مورد از برجستهترین و مهمترین آیات شریفه که مدّعیان به آنها ایراداتِ نحوی وارد ساختهاند، اشاره مینماییم؛ سپس با نگاهی گذرا به زندگینامه شیخ طَبْرِسی و به مشایخ و تلامیذِ وی و نیز به معرفی آثار شیخ میپردازیم که یکی از برجستهترین آثار ماندگار او همان تفسیر مشهور مجمعالبیان است. همچنین نظرات و دیدگاههای نحویِ وی را پیرامونِ همان ده آیه موردِ نقد و بررسی قرار میدهیم.
About the record of objection to Quran by heretics and self-interest people after falling Quran on the heart of Holy Mohammad Mostafa for different reasons, the religious scientists, interpreters and syntactic authorities have presented many different reasonable and logic answers in the form of many papers and books during the centuries; one of the most important is Ta'vil o moshkel-al- Quran by Abu Muhammad Abd-Allah ibn Muslim ibn Qutayba al-Dinawari al-Marwazi (828-889) some related part of which will be mentioned in this paper. From that time to the present time, many misunderstanding and prejudiced exegeses of the similar Quran verses have been used for the purpose of seduction, deviation and conflict making in Islamic people and animosity with Quran, which were then called the Problematic Verses by the time. The standing of famous literary men and interpreters such as Tabari, Shaykh Tusi, Zamakhshari, Tabarsi Aminoleslam, Al-Suyuti, Seyed Hashem Bohrani, al-Alusi, and Mohammed Abdu, and also the contemporary Shiite authorities and exegesis expert such as Ayatollah Sobhani, Javadi- Amoli, etc for the exegesis of problematic verses is shown in their works in details in which they have presented the exact and serious replies to the doubts and criticisms of skeptics, self- interested persons and some orientalists as the views of Sheikh Tabresi are discussed in this paper.
Machine summary:
. البته در فراز و نشيب اين چهارده قـرن ، بزرگاني از ميان علما و مفسرين قـرآن و نحويـان و زبان شناسـان بنـام همچـون شـيخ طبرسي (۴۶۸-۵۴۸ق ) به اشکالات و ايرادات آنان پاسـخ هاي قـاطع و قانع کننـدهاي ارائه داده اند کـه مـا در ايـن مقالـه در صـدد طـرح برخـي از آيـات هسـتيم کـه از نظـر ساختارهاي نحوي به اصطلاح مورد اشکال آنان واقع شده است ؛ لذا اولا در ابتدا متن آيۀ شريفۀ مورد نظر ذکر ميگردد، ثانيا ايراد و اشکال نحوي شکاکان و ناآگاهان طرح مي شود، ثالثا پاسخ به آن اشکالات از ديدگاه شيخ طبرسي - که از بزرگترين مفسـران قرآن و متخصصان علم نحو در عالم اسلام و شخصـيت او مـورد تأييـد و قبـول همـه جهان اسلام اعم از تشيع و تسنن است - بيان ميگردد.
پيشينۀ تحقيق درباره ي شيخ طب رسي و تفسيرهاي سه گانه مشهور وي: (۱- مجمع البيان يا تفسـير کبير ۲- جوامع الجامع يا الوسيط يا أوسط ۳- الکافي الشافي يا الوجيز يا الصـغير) کتب و مقالات و رساله هاي گوناگوني نوشته شده و به محافـل حـوزوي و دانشـگاهي تقديم گرديده است ، لکن تا آنجا که نگارندهي اين مقاله بررسي نمـوده اسـت ، تـاکنون کتابي يا مقاله و رساله اي که به طور خاص مربوط به نظر طبرسـي در بـاره مشـکلات نحوي بعضي از آيات شريفه قرآن باشد، نوشته نشده است .