Abstract:
در روانشناسی، انواع شناخت، ازجمله شناخت معنای زندگی و هدفمندی آن و خوشبینی، در تابآوری موثرند. رسیدن به اهداف دینی و دستیابی به سعادت ابدی، در گرو صبر در همة امور است. تابآوری و صبر دو روی یک سکهاند که با مفهومی متفاوت، اما مصداقی واحد به یکدیگر میرسند. هدف این مقاله، پاسخ به این پرسش است که شناختهای برآمده از ایمان به آخرت، چگونه در تابآوری و صبر تاثیر میگذارند؟ روش در گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و در پردازش، توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج: 1. منطق «استرجاع» قرآن باعث صبر و تابآوری میشود؛ 2. شناخت موضوع، زمینهساز صبر و تابآوری است؛
3. شناخت ارزشمندتر بودن آخرت، باعث افزایش انگیزه و در نتیجه، تابآوری بالاتر میشود؛ 4. تاکید قرآن بر حق بودن شناختها، تابآوری درازمدت را تضمین میکند؛ 5. توجه دادن به نتایج مطلوب رفتارها، تابآوری و صبر را تقویت میکند؛ 6. با الغای خصوصیت، تاثیرگذاری شناختها در اهداف کوتاه و بلندمدت زندگی نتیجهگیری میشود.
In psychology, different types of knowledge, including knowledge of the meaning and purpose of life and optimism, are effective in resilience. Achieving religious goals and achieving eternal happiness depends on patience in all matters. Resilience and patience are two sides of the same coin. They are different concepts with the same meaning. The purpose of this article is to answer this question: how does knowledge derived from belief in the Hereafter affect resilience and patience? In this descriptive-analytical research, the library method is used for data collection. The results show that: 1. The logic of “istirja’ ” (we are from God and to him we return) in the Qur'an results in patience and resilience; 2. Knowing is the basis of patience and resilience; 3. Recognizing that the Hereafter is more valuable than this world increases motivation and resilience; 4. The Qur'an's emphasis on the truthfulness of knowledge guarantees long-term resilience; 5. Paying attention to the desired outcomes of behaviors increases resilience and patience; 6. With the abrogation of characteristics which have no effect on the religious ruling, it is concluded that knowledge affects the short-term and long-term goals of life.
Machine summary:
با توجه به اینکه قرآن نسبت به آخرت و ایمان به آن، شناختهای متعددی در اختیار انسان میگذارد، بررسی نقش این شناختها در صبر و تابآوری ضرورت دارد.
تفاوت این مطلب با آنچه از قرآن کریم استفاده کردیم در دو مورد است: نخست، آنکه در گزارة روانشناسان، چیزی نسبت به واقعیت داشتن یا نداشتن دلایل، یا صحیح یا غیرصحیح بودن اهداف نیامده و شامل همة موارد میشود.
این آیه میرساند که دلیل صبر، نوعی شناخت نسبت به ارزشمندتر بودن چیزی نسبت به چیز دیگر است که توجه و انگیزه نسبت به آن را تقویت میکند و باعث صبر بر آن میشود.
از این نکته، یک مطلب کلی قابل استخراج است که از دیدگاه قرآن کریم، شناختهای مرتبط با موضوعات با ارزش، باعث تقویت انگیزه نسبت به آنها میشوند و تحمل، تابآوری و صبر هنگام انجام یا سر و کار داشتن با آنها را آسان میسازند.
بنابراین میتوان این آیه را نیز ناظر به نقش شناختهای برآمده از ایمان به آخرت در تقویت انگیزه و تابآوری و صبر تلقی کرد.
گرچه روانشناسان نیز به تأثیر هدفمندی در زندگی و نقش آن در تابآوری اشاره کردهاند، ولی قرآن کریم روی حق بودن آن شناختها تأکید میکند.
چگونگی تأثیرگذاری انواع شناختهای مرتبط با ایمان به آخرت، مانند ارزشمندی امور آخرتی در مقایسه با دنیا و حق بودن وعدههای الهی در آخرت، از مطالب ارزشمندی است که از قرآن کریم استفاده میشود.
شناخت اینکه زندگی آخرت پایدارتر و از نظر کیفی بهتر از زندگی دنیاست، همچنین مطلوبتر بودن امور آخرتی و دینی از راه تقویت انگیزه و توجه دادن به نتایج آن باعث تابآوری و صبر میشود.