Abstract:
از دیدگاه فارابی،ارزش ها از معقولات ثانویه ی فلسفی است.او ارزشهای اساسی را مطلق می داند.
به نظر وی،غایت اخلاق، تحصیل سعات است.براساس دیدگاه ارزش شناسی فارابی،مهمترین اهداف
تربیت اخلاقی عبارت است ازشناخت وایمان به خدا،تقرب به خدا،سعادت،تفکروتامل واعتدال.
فارابی در تبیین اندیشه های تربیتی خود با الهام از مبانی دین اسلام، انسان را موجودی از خدا و
عائد به سوی خدا می داند. با توجه به آنکه وی معتقد است اخلاق تغییر پذیر و در نتیجه، امری
اکتسابی است و از سویی، هیچ فضیلتی برای انسان فطری و طبیعی نیست، و در فطرت هیچ انسانی
از ابتدای خلقتش کمال وجود ندارد، در نتیجه، همه افراد را برای رسیدن به سعادت و کمال
نیازمند به تعلیم و تربیت به واسطه افعال ارادی می داند. وی تحصیل فضایل مختلف را از دو طریق
برای ایجاد فضایل اخلاقی و عملی دانسته و طریق » تادیب « برای ایجاد فضایل نظری، و » تعلیم «
دستیابی به سعادت را شناخت سعادت و عوامل آن، خواست و اراده، و عمل معرفی می کند.
اندیشه های تربیتی فارابی تحت تاثیر دیدگاه فلسفی وی بوده و تا حدی انتزاعی است، از این رو به
نظر می رسد چنین دیدگاهی آرمان گرایانه و تا حدی دست نایافتنی باشد.
Machine summary:
با توجه به آنکه وي معتقد است اخلاق تغييرپذير و در نتيجه ، امري اکتسابي است و از سويي، هيچ فضيلتي براي انسان فطري و طبيعي نيست ، و در فطرت هيچ انساني از ابتداي خلقتش کمال وجود ندارد، در نتيجه ، همه افراد را براي رسيدن به سعادت و کمال نيازمند به تعليم و تربيت به واسطه افعال ارادي ميداند.
به نظر فارابي ، از آنجا که مقصود وجود انساني رسيدن به سعادت است و براي رسيدن به اين مقصود مهم ، انسان نياز دارد عوامل و وسايطي را بشناسد ، لازم است ، در مسير صحيح تربيت قرار گيرد(توانا،١٣٩٥).
از نظر فارابي چون افراد انساني به لحاظ طبيعت ، با يکديگر تفاوت دارند و هيچ فردي مفطور به شناخت سعادت و عوامل آن نيست ، از اين رو چنين افرادي نيازمند به معلم و راهنما هستند، البته با اين تفاوت که نياز افراد به راهنمايي و ارشاد نيز مختلف است چون هدف از آفرينش وجود انسان اين است که به سعادت نهايي برسد او متعلمان را به سه دسته تقسيم ميکند: دسته اول ، کساني که ممکن است بخواهند از علم خود در جهت شر بهره ببرند که بايد در تهذيب اخلاق آنها کوشيد و شرارت طبع آنها را شناساند.