Abstract:
اهتمام مستشرقان به پژوهش‌های قرآنی به‌مثابه یک موضوع علمی که دارای کاربست‌های متعددی است، در عصر حاضر فزونی یافته است. بدیهی است که این پژوهش‌ها خالی از نکات مثبت و منفی نیست. «قرآن، یک دائرة‌المعارف» معروف به دائرة‌المعارف قرآن با سرویراستاری الیور لیمن یکی از پژوهش‌های قرآنی نوپدیدی است که مقالاتی نیز راجع به زنان در قرآن همچون مقاله «ازدواج» در آن وجود دارد. مقاله «ازدواج» نوشته خانم «کیسیا علی» به بحث‌های مختلفی مانند خلقت و جفت شدن، موانع ازدواج، عقد ازدواج و حقوق و تکالیف ناشی از نکاح می‌پردازد. این مقاله در کنار برخی مطالب مفید دارای شبهات عقیدتی، فقهی و ... است که شناساندن و پاسخ به آن‌ها را بایسته می‌سازد. مستشرقان به‌عنوان دانشمندانی که گستره تبلیغات آنان جنبه بین‌المللی دارد و اشکالات آنان بر آموزه‌های قرآن موجب بدفهمی جهانیان نسبت به قرآن می‌شود، ضروری است که به نقد و پاسخ اشکالاتشان به جد پرداخته گردد. نوشتار حاضر با روش توصیفی - تحلیلی نخست به جنبه‌های مثبت مقاله درزمینه ذکر صحیح مسائل مربوط به ازدواج پرداخته و سپس به بررسی پنج نقطه‌ضعف درزمینه افزایش حقوق مردان نسبت به زنان در سه حیطه طلاق، تعدد زوجات، قوامیت مرد، مضیق بودن اختیار زن در برابر همسر و عدم دلالت قرآن بر چگونگی توالی خلقت زن و مرد پرداخته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که این سخن مستشرقان مبنی بر عدم عدالت میان زن و مرد از منظر قرآن، دور از صواب است. از منظر قرآن زن و مرد در ارزش انسانیت با یکدیگر برابرند و تنها ملاک برتری تقوا است؛ اما در زندگی اجتماعی با توجه به نظام هماهنگ حق و تکلیف، وظایف و تکالیف مردان با زنان متفاوت است.
Orientalists’ interest in Quranic research as a scientific subject with many applications has increased in the present era. Obviously, these researches have some positive and negative points. “The Quran, An Encyclopedia”, known as the Encyclopedia of the Quran and edited by Oliver Lemon, is one of the new Quranic researches in which there are also articles about women in the Quran such as the article “Marriage”. The article “Marriage” written by Ms. “Kicia Ali” deals with various issues such as creation and mating, barriers to marriage, marriage contract and rights and duties arising from marriage. This article, along with some useful materials, has ideological, jurisprudential, etc. doubts that need to be identified and answered. Orientalists, as scholars whose scope of propaganda is international in nature and whose objections to the teachings of the Quran cause the world to misunderstand the Quran, it is necessary to critique and respond to their objections. The present article, with a descriptive-analytical method, first deals with the positive aspects of the article in the field of correct mentioning of marriage issues and then examines five weaknesses in increasing the rights of men over women in three areas of divorce, polygamy, male’s management, and female’s less authority in front of the spouse and the lack of implication of the Quran on the sequence of creation of man and woman. The findings of the study indicate that the Orientalists’ theories that there is no injustice between men and women from the perspective of the Quran are incorrect. According to the Quran, men and women are equal in the value of humanity and the only criterion is the superiority of piety; but in social life, according to the coordinated system of rights and duties, the duties and responsibilities of men are different from those of women
Machine summary:
نوشتار حاضر با روش توصیفی - تحلیلی نخست به جنبه‌های مثبت مقاله درزمینه ذکر صحیح مسائل مربوط به ازدواج پرداخته و سپس به بررسی پنج نقطه‌ضعف درزمینه افزایش حقوق مردان نسبت به زنان در سه حیطه طلاق، تعدد زوجات، قوامیت مرد، مضیق بودن اختیار زن در برابر همسر و عدم دلالت قرآن بر چگونگی توالی خلقت زن و مرد پرداخته است.
این آیه به حقوقی که زنان بر شوهران دارند، از قبیل نیکى معاشرت با آنان، ضرر نزدن به آن‌ها، مساوات در قسمت بیتوته، نفقه و لباس و همچنین حقوقی که مردها بر همسرانشان دارند، مانند لزوم اطاعت زن از مرد در چیزهایى که خدا واجب کرده است (مانند حق آمیزش، عدم خروج از منزل بدون اجازه شوهر) و این‌که کسى را به خود راه ندهد و نطفه و فرزند شوهر را به‌طور صحیح رعایت کند، اشاره دارد (طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، 1372: 2/ 575؛ ابن‌عاشور، التحریر و التنویر، 1420: 2/ 377).
از نظر اسلام زن و مرد در سه بُعد علمی و فرهنگی، اقتصادی، انسانی و الهی(Ruth Roded, "Women and the Quran", Encyclopaedia of the Quran, p 523) با یکدیگر تفاوتی ندارند، ولی ازنظر ساختمان جسمانی، جنبه‌های عاطفی و عقلانی، شرایط خاص روحی و روانی و موقعیت‌های اجتماعی (نوشین و اسکندرلو، نقد و بررسی مقاله زنان و قرآن، 1392: 5/ 119) تفاوت‌هایی میان آن دو برقرار است و به دلیل وجود این تفاوت‌ها، احکام و تکالیف متفاوتی هم در زندگی برای هر یک وجود دارد؛ بنابراین با توجه به هماهنگی نظام حق و تکلیف، اسلام برای مردان و زنان حقوق مشابهی قرار نداده است؛ چراکه تکالیف مشابهی هم ندارند.
(
, 
, 
)
