Abstract:
ادبیات هر ملّتی از یک سو، آینۀ تمام نمای افکار و اندیشههای حاکم بر آن جامعه و از سویی دیگر، منعکس کنندۀ بینش اقلیت آن ملّت است. از این رو، در گسترۀ ادبیات ملل، رمان به عنوان یکی از انواع ادبی، به نویسنده این امکان را میدهد تا بتواند آرا و ایدههای خود را با احساسات درونی هماهنگ کرده و در نهایت به خواننده منتقل کند. در میان رمان نویسان مطرح ادبیات جهان، نویسندگانی هستند که در سبک، اندیشه و ایده، شباهتها و ویژگیهای مشترکی دارند. هرچند که تعداد این وجوه اشتراک اندک باشد. در جستار پیشرو، سعی شدهاست تا پس از تبیین اصول شاخصهای نقد فمینیستی، آثار دو نویسندۀ زن -یکی از ایران و دیگری از ترکیه- از دیدگاه نقد فمینیستی مورد واکاوی و مقایسه قرار گیرد. زویا پیرزاد در بین نویسندگان زن ایرانی و الف شفق از میان نویسندگان زن ترکیه دو رمان نویسی هستند که به نظر میرسد هر دو به نقش و جایگاه زنان در آثار خود ارزش و اهمیت ویژهای دادهاند. از رهگذار این مسئله، در این مقاله، میتوان پی برد که رویکرد و نگاه دو نویسنده، نسبت به شاخصهای نقد فمینیستی چگونه است. ازین رو، در پژوهش پیشرو، با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و اسنادی و با بهرهگیری از روش استقرایی مبتنی بر توصیف و تحلیل، ضمن آشنایی با نظرات منتقدان دیگر دربارۀ آثار این دو نویسندۀ بزرگ، به تحلیل آثار آنان پرداختهایم.
Every countrychr('39')s literature, in one hand is a mirror to itchr('39')s ideologies and thoughts and on the other hand is a reflection of that countrychr('39')s minoritychr('39')s views. Therefore; in international literature domain, novels, as a form of literature, gives the writer the ability to make a harmony between his own ideas and inner emotions and to transfer them to the reader in the end. Between the worldchr('39')s most famous writers there are some writers with similarities -however small- in the writing method and ideology. In the following essay we tried to compare and analyze the works of two female writers - one Iranian and one Turkish- after pointing out the basics of feministic critique. Zoya Pirzad between Iranian writers and Elif Shafak between Turkish writers are two novelists who seem to value and emphasize on the position of women. By going through this fact, in this essay we find out the attitude and views of the two writers regarding feministic critique barometers. Therefore in the following desk based research, using inductive methods, founded in analysis and characterization, wechr('39')ll analyze the works of these two great writers as well as getting to know the critics opinions on them.
Machine summary:
زويا پيرزاد در بين نويسندگان زن ايراني و الف شفق از ميان نويسندگان زن ترکيه ، دو رمان نويسي هستند که به نظر ميرسد هر دو به نقش و جايگاه زنان در آثار خود ارزش و اهميت ويژه اي داده اند.
لذا با توجه به جست وجوهاي انجام شده ، شايد بتوان گفت تاکنون مقاله اي که در آن آثار زويا پيرزاد و الف شفق (از ديدگاه فمينيستي) موردتحليل قرار گيرد، نوشته نشده است و اثر پيش رو نخستين نوشته در اين زمينه به حساب ميآيد.
علاوه بر اين ، با وجود اهداف و سبک نوشتاري اين دو نويسندة زن ، با در نظر گرفتن محيط فرهنگي و اجتماعي هر دو کشور، شباهت هايي را مي توان در آثار آنان جست ؛ اما نوشته هاي اين دو نويسنده ، نه در ترکيه و نه در ايران ، به صورت مقايسه اي نقد و بررسي نشده است .
از آنجا که در دو دهۀ اخير، اين دو جامعه دچار تغيير و تحولات اساسي و زيرساختي در زمينۀ ادبيات شده است ، در اين پژوهش آثار اين دو نويسندة زن ، يعني زويا پيرزاد و الف شفق ، تنها از ديدگاه فمينيستي بررسي خواهد شد.
137 اين نويسندگان گاه در آثار خود شخصيت زن را مستقل و غيروابسته و داراي اراده اي آزاد نشان مي دهند و گاه زنان داستان هاي آنان زناني وابسته به مردان زندگي هايشان و زناني کاملاً بي اختيار هستند.
در واقع مي توان گفت شخصيت زنان بياختيار در داستان هاي نويسندگان زن ، بيشتر براي نشان دادن مذموم بودن اين طرز زندگي پرداخته مي شود.