Abstract:
توسعه، تنها در ارتباط با تولید ناخالص ملی و سطح درآمد سرانه سنجیده نمی شود، بلکه مشارکت همگانی افراد، به خصوص زنان نیز بر این فرایند موثر است. در این راستا، تعامل و رفتار جامعه نسبت به زنان، از شاخص های مهم توسعه سیاسی و اجتماعی در یک کشور محسوب می شود. همین نحوه برخورد، شرایط را برای حضور فعال و موثر زنان و بهره گیری از قدرت، تفکر، ابداع و خلاقیت آنها فراهم می نماید. زنان افغان در یکصد سال اخیر به دلیل شرایط جنگی و ایجاد بحران هایی متعدد با مسائل و محدودیت هایی رو به رو بوده اند؛ ضمن اینکه جامعه تی افغانستان نیز پذیرای مشارکت اجتماعی زنان نیست. بر این مبنا، توجه به تاریخ نگاری زنان افغان با بهره مندی از روش پژوهشی تاریخ شفاهی، راهگشای محققان تاریخ زنان خواهد بود. نوشتار پیش رو، ضمن مروری اجمالی بر وضعیت حقوق زنان افغان در دوران معاصر با تکیه بر منابع کتابخانه ای، طرح های تاریخ شفاهی زنان افغان را نیز بررسی می کند. تاکید بر توجه ویژه نسبت به انجام مصاحبه های تاریخ شفاهی به منظور ثبت و ضبط تاریخ زنان افغان، هدف غایی این پژوهش است.
Machine summary:
نوشتار پیش رو، ضمن مروری اجمالی بر وضعیت حقوق زنـان افغـان در دوران معاصر با تکیه بر منابع کتابخانه ای، طرح های تاریخ شفاهی زنان افغان را نیز بررسـی مـیکنـد.
تأکید بر توجه ویژه نسبت به انجام مصاحبه های تاریخ شفاهی به منظور ثبت و ضبط تاریخ زنان افغان ، هدف غایی این پژوهش است .
این نوشتار در پی پاسخ به پرسش های زیر است : زنان افغان در یکصد سال اخیر از چه حقوقی برخوردار بوده اند؟ تاریخ شفاهی زنان افغان چه نقشی در ثبت و ضبط تاریخ زنان دارد؟ طرح های تاریخ شفاهی زنان چه ویژگیهایی دارد؟ چشم اندازهای پیش روی تاریخ شفاهی زنان افغان چه مواردی را شامل میشود؟ در دهه هـای اخیـر، برخـی از جنبـه هـای وضـعیت زنـان افغـان توسـط مورخـان ، جامعه شناسان و پژوهشگران مطالعات زنان با ابزارهای متفـاوت بررسـی شـده کـه بـه برخی از این موارد اشاره میشود: نانسی دوپر١ (١٣٧٧) در کتاب زنان افغان تحت حکومت طالبان ، وضـعیت زنـان را پس از شکست اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان بررسی کرده است .
همـا احمــد گــوش (٢٠٠٣م / ١٣٨٢ش ) در مقالــه ای بـا عنــوان «تــاریخ زنــان در افغانستان »، بر اساس منابع مکتوب و مصاحبه های تاریخ شفاهی، بر روی تـاریخ نگـاری 79 زنان افعان متمرکز شده است .
) در طرحـی بـه نـام «فرصـت در بحـران » کـه بـا همکاری انستیتو صلح آمریکا به اجرا درآورد، حقوق زنان افغان را در فواصل سال هـای ٢٠٠٢- ٢٠١٤ میلادی بررسی کرده است .