Abstract:
چکیدهزمینه و هدف: بینظمی هیجان از اصلیترین دلایل بروز رفتارهای مشکلزایی همچون قلدری در دوران نوجوانی است. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی اثربخشی برنامه طراحیشده مبتنی بر تنظیم هیجان بر رفتارهای قلدرانه دانشآموزان نوجوانان قلدر بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل و یک مرحله پیگیری است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل کلیۀ دانشآموزان دختر مشغول به تحصیل در دوره متوسطۀ اول شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1399 بود. برای انتخاب نمونه، از نمونههای در دسترس استفاده شد. تعداد 30 نفر از آنان با انتساب تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل جایگزین گردیدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامههای قلدری ایلینویز (2001)، مشکلات رفتاری آخنباخ (1991) و تنظیم هیجان چیکتی (1998) بودند. دادهها بهشیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تحلیل کوواریانس با اندازهگیریهای مکرر در نرمافزار SPSS نسخه 24، تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: یافتهها نشان دادند که میانگین نمرات پسآزمون قلدری در دو گروه آزمایش و کنترل با یکدیگر تفاوت معنادار داشته (05/ 0>P) که این امر حاکی از تاثیر مثبت برنامه میباشد. نتیجهگیری: برنامه طراحیشده مبتنی بر تنظیم هیجان برای کاهش رفتارهای قلدرانه نوجوانان قلدر اثربخش میباشد.
AbstractBackground and Aim: Emotional disorder is one of the main causes of problem behaviors such as bullying during adolescence. The purpose of this study was to evaluate the effectiveness of a designed program based on emotion regulation on bullying behaviors of adolescent bullying students.Method: The method of the present study is quasi-experimental with control group and a follow-up stage. The research community includes all female students studying in the first secondary course of Tehran in the academic year 2019-2020. Available samples were used to select the sample. 30 of them were randomly assigned to 2 groups of 15 experimental and control. Data collection tools were the Illinois Bullying Questionnaire (2001), the Achenbach Behavioral Problems (1991), and the Cicchetti Emotion Regulation (1998). Data were analyzed by multivariate analysis of covariance and analysis of covariance with repeated measures in SPSS software version 24.Results: Results showed that the mean scores of bullying post-test in the experimental and control groups were significantly different (P Conclusion: Program designed based on emotion regulation is effective in reducing bullying behaviors in adolescent bullies
Machine summary:
یادگیری تنظیم هیجان ، مهارتی اجتماعی - هیجانی کلیدی است که اجـازه انعطـاف پـذیری در موقعیت های برانگیزانندة هیجانی را میدهد (یانگ و همکاران ٢٠١٩،٢) و تبحر نوجوانان در توانـایی بـرای تنظـیم مـؤثر واکـنش هـای هیجـانی، بـه طـور فزاینـده ای بـرای بهزیسـتی روان شناختی، موفقیت تحصیلی و پیامدهای مثبت رشدی، امری ضـروری بـه نظـر مـیرسـد (فرانک ٣ و همکاران ،٢٠١٧) و چون کودکان درگیر قلدری چه به عنوان قلدر و چه به عنـوان قربانی، اغلب ناسازگاری بلندمدتی ازجمله مشکلات هیجانی، رفتاری، سـلامتی و تحصـیلی نشان میدهند و با توجه به جدی و قطعی بودن این پیامدها؛ برنامه هـای مداخلـه ای متعـددی تهیه شده است تا از قلدری پیشگیری کنند.
با توجه به آنچه بیان شد و اهمیت نوجوانی بـه سـبب وجـود سـازوکارهای متعـددِ درگیـر و درحال رشدِ این دوران همچون مکانیسم های شناختی، هیجانی، جسـمانی و غیـره و بـا تکیـه بر این واقعیت که آموزش های مبتنی بر اصول میتوانـد زمینـه سـاز بهزیسـتی روانـی جامعـه شود، این پژوهش با طراحی برنامه ای مداخله ای مبتنی بر تنظیم هیجان در پی یـافتن پاسـخی برای این سؤال است که آیـا مداخلـه طراحـی شـده مـیتوانـد بـرای کـاهش رفتـار قلدرانـه دانش آموزان نوجوان اثربخش باشد یا خیر؟ روش پژوهش روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گـروه کنتـرل و یــک مرحلــه پیگیــری (٣ مــاه پــس از اجــرا) بــود.