بررسی راهکارهای اجتماعی نیل به فرهنگ مطلوب ازمنظر قرآن Journal Article

Writer: ایراندوست، محمد حسن ؛ محمدی، خاتونجان ؛

اسلام و مطالعات اجتماعی بهار 1401 - شماره 36 ، ب (Hawza/ISC (‎28 page(s) - From 125 to 152 )

Keywords: قرآن حکومت مردم فرهنگ مطلوب راهکار اجتماعی Government the Qur’an People Desired Culture social solution اجتماعی عدالت اسلامی جامعه نظارت انسان

fa en

Abstract:

جوامع مختلف برای رسیدن به فرهنگ مطلوب، نیازمند برنامه‌ریزی هستند که مسیر رشد فرهنگی و عوامل مؤثر در تحقق این هدف را مشخص سازد. از آن‌جایی که مردم در جامعه اسلامی موظفند برنامه زندگی خود را براساس دستورات الهی تنظیم نمایند، ضروری است در حوزه مباحث فرهنگی نیز به آیات الهی رجوع کنند. در این نوشتار که با هدف شناخت راهکارهای اجتماعی قرآن برای رسیدن به فرهنگ مطلوب و به روش کتابخانه‌ای انجام شده، عوامل ایجادکننده فرهنگ مطلوب به دو بخش اصلیِ مردم و حکومت، تقسیم شده‌اند. مهم‌ترین مسئولیت‌های مردم در سه حوزه «پیروی از ولیّ الهی»، «تعاون و همیاری» و «نظارت همگانی» به‌عنوان ذی‌نفعان برقراری فرهنگ مطلوب، در دو زمینه اصلی «پاس‌داشت» و «ترویج» فرهنگ مطلوب، قابل پیگیری است. اصلی‌ترین وظایف حکومت نیز در سه زمینه‌ی «گسترش عدالت»، «بسط امنیت» و «تأمین آزادی» در نقشِ عامل اجرایی قوانین الهی و ناظر بر نحوه اجرای آن‌ها در دو زمینه‌ی «پرورش، ترویج و حفظ فرهنگ مطلوب» و «ممانعت از گسترش ضدّ‌ارزش‌ها و ضدّفرهنگ‌ها» باید مورد مطالبه قرار گیرد. هریک از این موارد که خود در زمینه‌ی فرهنگ مطلوب دارای موضوعیت هستند و از مؤلفه‌های آن به شمار می‌آیند، نقش مقدمه‌ای برای تحقق سایر ارزش‌ها را نیز دارند.

Abstract:

In order to achieve the desired culture, different societies need planning that determines the path of cultural growth and the effective factors in realization of this goal.Since people in Islamic society are obliged to plan their lives according to divine instructions, it is necessary to refer to divine verses in the field of cultural issues.In this paper, which aims to identify the social strategies of the Qur’an to achieve the desired culture and done in a library method, the factors that create the desired culture are divided into two main parts including the people and the government.The most important responsibilities of the people in the three areas of "following the divine Wali (guardian)", "cooperation and assistance" and "public oversight" as beneficial in establishing the desired culture, can be pursued in the two main areas of "protecting" and "promoting" the desired culture.The main duties of the government must be demanded in the three areas of "spreading justice", "expanding security" and "ensuring freedom" in the role of executive agent of divine laws and overseeing their implementation in the two areas of "nurturing, promoting and maintaining the desired culture" and "preventing the spread of countervalues and counter-cultures".Each of these areas, which are relevant in the field of desirable culture and are considered as its components, also have the role of a prelude to the realization of other values.

Machine summary:

مقاله پژوهشی بررسی راهکارهای اجتماعی نیل به فرهنگ مطلوب از منظر قرآن 1 حسین علوی‌مهر 2 محمدحسین ایراندوست 3 خاتونجان محمدی 4 تاریخ دریافت: 01/10/1400 تاریخ پذیرش: 01/12/1400 چکیده جوامع مختلف برای رسیدن به فرهنگ مطلوب، نیازمند برنامه‌ریزی‌ای هستند که مسیر رشد فرهنگی و عوامل مؤثر در تحقق این هدف را مشخص سازد. ادارۀ جامعه معمولاً در سه سطح قانون‌گذاری، اجرای آن‌، نظارت بر اجرا و حلّ اختلافات در مواقع لزوم، قابل بررسی است (مرکز مالمیری، 1385، ص 132) و از آن‌جایی که خداوند، خالق انسان‌ها و تنظیم‌کنندۀ روابط اجتماعی شایسته میان آن‌هاست (نصرتی، 1383، ص 95)، بنابراین قطعاً در قرآن و سنّت با ارائۀ قوانین الهی «إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّه» (یوسف، 40)، معرفی مجری و حاکم شایسته برای اجرای آن‌ها «َأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَكَ مِنَ الْحَقِّ» (مائده، 48)، تعیین پیامبران و جانشین ایشان از ائمۀ ‌اطهارعلیهم‌السلام تا ولیّ فقیه برای نظارت‌ بر حسن اجرای قوانین الهی «وَتَفَقَّدَ الطَّيْرَ فَقَالَ مَا لِی لَا أَرَى الْهُدْهُدَ أَمْ كَانَ مِنَ الْغَائِبِينَ* لَأُعَذِّبَنَّهُ عَذَابًا شَدِيدًا أَوْ لَأَذْبَحَنَّهُ أَوْ لَيَأْتِيَنِّی بِسُلْطَانٍ مُبِينٍ» (نمل، 20-21) و حل اختلافات در زمان لزوم «يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِی الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ» (ص، 26)، راهکارهایی برای رسیدن جوامع به فرهنگ مطلوب مورد رضای الهی و شایستۀ جوامع انسانی ارائه داده است. The Role of Government in Providing the Context of Political Socialization from the Perspective of Nahj Al-Balaghah.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: