Abstract:
پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی و با هدف بررسی تغییرات هویتی مادران در مواجهه با آشیانه خالی انجام شد. جامعهی مورد پژوهش مادران ساکن شهر تهران با دامنهی سنی 45 تا 65 سال بودند که حداقل یک سال و حداکثر 5 سال از ترک آخرین فرزندشان از منزل گذشته باشد. نمونهگیری بهصورت هدفمند تا اشباع اطلاعاتی دادهها ادامه یافت و در نهایت 11 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از مصاحبه نیمهساختاریافته استفاده شد و تحلیل دادهها با روش تحلیل مضمون صورت گرفت. یافتههای حاصل از پژوهش شامل 3 مضمون اصلی و 20 مضمون فرعی است. مضامین به دست آمده عبارتاند از: مسائل مربوط به فرزندان (تغییر فضای خانه، نگرانی برای آینده فرزندان، استقلال فرزندان)، پیامدهای منفی در زندگی مادران (حس پیری، تنهایی، حس خلأ، دلتنگی، سردرگمی، بیهویتی، بیحوصلگی و افسردگی، از دست رفتن استقلال)، پیامدهای مثبت در زندگی مادران (افزایش خودمراقبتی، افزایش حمایت همسر و حس نزدیکی، خودسازی، افزایش روابط اجتماعی، افزایش اوقات فراغت و تفریح، پیشرفت شخصی، مثبتنگری، بهبود رابطه جنسی، کم شدن مسئولیت در قبال فرزندان). نتایج نشان داد که تعداد بیشتری از شرکتکنندگان رفتن فرزندان از منزل را رویدادی مثبت در نظر گرفتند و حمایتهای همسر بعد از رفتن فرزندان عامل مهم و تأثیرگذار در عملکرد مثبت مادران در دوران آشیانه خالی است.
The present study was done using a qualitative approach and descriptive phenomenological method aimed at analyzing identity changes in mothers confronted with the phenomenon of an empty nest. The research community consisted of mothers living in Tehran, aging between 45 and 65 years old whose last child had left home at least 1 year and at most 5 years ago. Sampling was done theoretically until reaching saturation and finally 11 people were selected as the sample. The collection of data was performed using a semi-structured interviews and thematic analysis was used for analyzing the data. The findings of the research include 3 main themes and 20 subthemes. The themes include issues related to children (the change of home atmosphere, concern about children’s future, children’s independence), negative consequences in mothers’ lives (sense of aging, loneliness, sense of emptiness, sense of missing, being confused, loss of identity, being bored and depressed, losing independence), positive consequences in mothers’ lives (an increase of self-care, an increase of spouse’s support and sense of closeness to a spouse, self-actualization, an increase of social relationships, increase of leisure and entertainment time, self-improvement, positivism, improving sex, a decrease of responsibility for children ). The results showed that most of the participants considered children’s departure as a positive event, moreover, husbands’ supportiveness after children’s departure was an important and effective factor in mothers’ positive performance in the empty nest period.
Machine summary:
همچنن پژوهش هاي ديگر نيز نشان ميدهند با رفتن فرزندان از منزل 1 Bouchard 2 empty nest 3 Duvall 4 Mount & Moas 5 Grover & DangP 6 Mitchell & Lovegreen 7 Makkar 8 Glenn 9 Curasi, Hogg & Maclaran 10 Gandhi, Lim, Davis & Chen 11 Chen, Yang & Aagard 12 Najib & Hamirudin 13 Agimudie 14Dennerstein, Dudley & Guthrie 15 Gorchoff, John & Helson رويش روان شناسي، سال ١١، شماره ١، شماره پياپي ٧٠، فروردين ١٤٠١ Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal(RRJ),11(1), 2022 رضايت زناشويي زوجين و کيفيت زندگي افزايش مييابد (رولينز و فلدمن ١، ١٩٧٠؛ گلن ٢، ١٩٩٠، ١٩٩٨؛ ول ننينگهام ، جانسون و آماتو٢٠٠١،٣؛ استلا٤، ٢٠٠٣).
جدول ١: اطلعات دموگرافيک شرکت کنندگان مدت زمان کد سن ميزان وضعيت تعداد شهر محل علت ترک فرزندان غيبت نوع تحصيلت اشتغال فرزندان سکونت از منزل فرزندان مصاحبه ١ ٤٩ کارشناسيارشد شاغل ١ تهران تحصيل در خارج ١ سال مجازي کشور ٢ ٦٠ ديپلم خانه دار ٢ تهران ازدواج ٣ سال مجازي ٣ ٥٨ کارشناسي بازنشسته ٢ تهران تحصيل در خارج ٥ سال مجازي کشور ٤ ٥٧ فوق ديپلم شاغل ٣ تهران تحصيل در خارج ٣ سال مجازي کشور ٥ ٥٥ کارشناسيارشد بازنشسته ٢ تهران ازدواج ١سال مجازي 1 Rollins & Feldman 2 Glenn 3 VanLaningham, Johnson & Amato 4 Stella 5 Dare 6 Miller, Yorgason, Sandberg, & White 7 Chen, Yang & Aagard بررسي تغييرات هويتي مادران در مواجهه با آشيانه خالي Investigating the identity changes of mothers in the face of empty nest ٦ ٦٣ کارشناسي خانه دار ٣ تهران ازدواج ٥ سال مجازي ٧ ٥٥ ديپلم خانه دار ٢ تهران تحصيل ٢ سال مجازي ٨ ٦٥ فوق ديپلم خانه دار ٤ تهران مهاجرت ٥ سال مجازي ٩ ٤٦ کارشناسيارشد شاغل ١ تهران تحصيل در خارج ٣ سال مجازي کشور ١٠ ٤٩ ديپلم بازنشسته ٢ تهران ازدواج ٢ مجازي ١١ ٦٠ کارشناسي خانه دار ٣ تهران تحصيل در خارج ٤ مجازي کشور ابزار مورد استفاده در اين پژوهش براي جمع آوري داده ها مصاحبه نيمه ساختاريافته بود.