Abstract:
پس از تاسیس نظام جمهوری در ترکیه ( 1922 )، تدریس زبان و ادبیات فارسی از برنامة آموزش
متوسطه نظام آموزشی این کشور حذف، اما در دانشگاه ها همچنان تداوم یافت و به اهتمام ادیبان
و فضلایی چون معلم رفعت، احمدآتش، شمس الدین گون التای، عدنان صادق ارزی، علی نهاد
تارلان و عبدالباقی گلپینارلی شعلة زبان و ادب فارسی در آن دیار فروزان و پر فروغ باقی ماند. هم
اکنون زبان و ادبیات فارسی در چندین دانشگاه ترکیه (آنکارا، استانبول، ارزروم، قونیه و کریک تپه)
تدریس می شود و هر سال چند صد دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
دانش آموخته می شوند. همزمان، زبان فارسی به عنوان واحد درسی در رشته های الهیات و زبان
شناسی، تاریخ و ادبیات ترکی نیز مورد اقبال و توجة دانشجویان علاقمند است.
آنچه در این نوشتار به آن می پردازم علاوه بر معرفی مهم ترین مراکز آموزشی و پژوهشی زبان و
ادبیات فارسی، چالش ها و آسیب هایی است که مانع از آموزش مطلوب و استاندارد زبان و ادبیات
فارسی به فارسی آموزان ترک می شود.
Machine summary:
بود و نمود زبان و ادبيات فارسي در دانشگاه هاي ترکيه و چالش هاي آن دکتررضا دهقاني ١ چکيده پس از تأسيس نظام جمهوري در ترکيه (١٩٢٢)، تدريس زبان و ادبيات فارسي از برنامة آموزش متوسطه نظام آموزشي اين کشور حذف ، اما در دانشگاه ها همچنان تداوم يافت و به اهتمام اديبان و فضلايي چون معلم رفعت ، احمدآتش ، شمس الدين گون التاي ، عدنان صادق ارزي ، علي نهاد تارلان و عبدالباقي گلپينارلي شعلة زبان و ادب فارسي در آن ديار فروزان و پر فروغ باقي ماند.
آنچه در اين نوشتار به آن مي پردازم علاوه بر معرفي مهم ترين مراکز آموزشي و پژوهشي زبان و ادبيات فارسي ، چالش ها و آسيب هايي است که مانع از آموزش مطلوب و استاندارد زبان و ادبيات فارسي به فارسي آموزان ترک مي شود.
در هشتاد سال گذشته ، هزاران دانشجو در دانشگاه هاي ترکيه در رشتة زبان و ادبيات فارسي فارغ التحصيل شده اند و بسياري از آنها همچنان با زبان و فرهنگ ايران سروکار دارند.
افزون بر اين ، اين سازمان به مرور از سال ١٩٤٩ بر اثر فشار اقدام به حذف واحدهاي درسي زبان فارسي در رشته هاي الهيات ، تاريخ ، زبان و ادبيات ترکي نه افکار عمومي جامعه ترکيه ، با هدف تربيت ائمه و خطباي تنها در دانشگاه ها که در مدارس امام خطيب ١ نيز کرد.
در خصوص فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان زبان و ادب فارسي نيز اين سخن گفتني است که فارغ التحصيلان رشتة زبان و ادبيات فارسي ، علاوه بر کادر آموزشي دانشگاه ها، در وزارت امور خارجه ، وزارت کشور و وزارت فرهنگ ترکيه استخدام مي شوند.