Abstract:
از مهمترین اهداف اقتصادی دولت، تخصیص بهینه منابع، توزیع عادلانه درآمد، رشد اقتصادی، گسترش اشتغال، ثبات اقتصادی و حفظ سطح عمومی قیمتها و نیز بهبود تجارت بینالملل و تراز پرداختهااست و مالیات میتواند بهعنوان ابزار سیاستی به دولت در جهت نیل به این اهدف، کمک نماید. دولت میتواندبا استفاده از سیاست مالی که مالیات نیز یکی از ابزارهای آن است، نوسانات اقتصادی را کاهش دادهو در ایجاد ثبات اقتصادی گام بردارد. بهاین ترتیب که هنگام رکود اقتصادی، دولت با اعمال سیاست مالی انبساطی و کاهش نرخهای مالیات، درآمد قابل تصرف افراد و در نتیجه تقاضا برای کالاها و خدمات را افزایش و رکود اقتصادی را تخفیف دهد و برعکس بههنگام رونق اقتصادی که اقتصاد با سطح بالای تقاضای کل مواجه است، نرخهای مالیاتی را افزایش و در نتیجه تقاضا برای کالاها و خدمات را کاهش دهد وبهاین ترتیب تا حدودی فشارهای تورمی را تخفیف دهد. از اینرو، تبیین چیستی و چرایی فلسفه وجودی پایههای مالیاتی و شناخت مبانی و پایههای مختلف وصول مالیات جهت تحقق اهداف مالیاتی و همسانسازی این مبانی با اصول و قوانین اسلامی ضروری بهنظر میرسد.این مقاله در تلاش است با نگرشی بر موضوع زکات بهعنوان یکی از شاخههای مالیات اسلامی، به تبیین مفاهیم مالیه اسلامی بپردازد و عوامل مؤثر بر تحقق مالیاتهای اسلامی را بررسی نماید.
Machine summary:
٢. انواع درآمدهاي حکومت اسلامي طي سال هاي متمادي در تاريخ ، بسياري از دولت هاي اسلامي به منظور افزايش درآمد دولت و بـراي پوشش هزينه هاي اداره حکومت اسلامي ، مخارج دفاع از سرزمين هاي اسلامي ، اداره مراجع قضائي ، بهداشت و سلامت عمومي ، آموزش وپرورش ، حمـل ونقـل ، آبيـاري مراتـع کشـاورزي و بسـياري از تسهيلات مورد نياز مسلمانان در جهت سياست ارتقاي اقتصادي و اجتماعي جامعه اسـلامي اقـدام بـه وضع و وصول ماليات نموده اند که همگي اين نوع ماليات هـا از ديـدگاه اسـلامي مجـاز بـوده اسـت .
از ايـن نوع ماليات مي توان به جزيه ، خراج ، تعرفه هاي گمرکي و اکتشاف گنج اشاره نمود (احمد، ١٩٨٩) جزيه ؛ نوعي درآمد مالي است که از طـرف افـراد غيـرمسـلمان بـه دليـل زنـدگي در کشـورهاي مسلمان پرداخت مي شود تا از حمايت دولت اسلامي برخوردار شوند و اين افـراد تعهـدي نسـبت بـه دفاع از دولت اسلامي ندارند.
پورفرج و انصاري (١٣٩٠) تفاوت هاي موجود ماليـات هـاي اسـلامي بـا ماليـات هـاي معمـول در کشورهاي مختلف را به شرح زير ارائه داده اند: - ماليات اسلامي مالياتي عبادي است اما ماليات متعارف به موجب قانون بوده و همانند ماليات اسلامي وظيفه ديني تلقي نمي شود.
R. (2003), Ethics in Accounting, IIUM Journal of Economics and Management, Vol. 11, No. 1, PP.
D. (1998),The Malaysian Zakah System: Law and Policy Reform, Seminar on Zakah and Taxation, Organized by Kulliyah of Economics and Management, International Islamic University, Malaysia, 8-9 June.