Abstract:
در این پژوهش اثر از بین رفتن تعاونیهای زراعی کهن تولید کشاورزی (بنه) که در مناطق کمآب ایران و در سیستم مالکیت بزرگمالکی و اربابی رواج داشت، در نتیجه انجام انقلاب سفید و اصلاحات ارضی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از دادههای میزان تولید و سطح کشت محصولات کشاورزی سالهای ۱۳۳۹ و ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ به صورت دادهی تابلویی استفاده شده است و با بهکارگیری مدل «تفاضل در تفاضل» اثر اجرای این سیاست سنجیده شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در مناطقی که دارای بنه بودهاند در اثر اصلاحات ارضی از میزان تولید محصولات کشاورزی کاسته شده است. افزون بر دستاورد آماری مطالعهی حاضر، از آنجا که قسمت عمدهای از دادههای این تحقیق از نسخ تاریخی سالنامهها استخراج شده و شاید برای نخستین بار در مطالعات اقتصادی بکار برده شده، میتوان آن را آغازگر رشتهای از تحقیقات دقیق علمی در خصوص تاریخ اقتصادی کشور دانست. افزون بر آن، اثرات اصلاحات ارضی در سطح کلان و نه صرفا بخش اقتصادی میتواند موضوع مطالعات آتی باشد.
We investigate the impact of land reform on the destruction of "Bone" and agricultural production in the arid regions in Iran. We employ the agricultural census collected in 1960 (1339) and 1971 (1350)-1974 (1353). Our empirical methodology is difference-in-difference. Results indicate that in regions with bone, the agricultural production has dropped due to the land reform of 1962 (1341)-1966 (1345). We interpret this finding due to destruction of the lord-peasant relationship which has had guaranteed investment in common sources like water provision system. Besides the statistical contribution of this research, it lights on future research by firstly employing historical datasets in Iran. Moreover, future researches may study the general equilibrium effect of the land reform on the whole economy, and not just the agricultural sector.
Machine summary:
ir در اين پژوهش اثر از بين رفتن تعاونيهاي زراعي کهن توليد کشاورزي (بنه ) که در مناطق کم آب ايـران و در سيسـتم مالکيت بزرگ مالکي و اربابي رواج داشت ، در نتيجه انجام انقلاب سفيد و اصلاحات ارضي مورد بررسـي قـرار گرفتـه است .
يافته هاي اين پژوهش نشان ميدهد که در مناطقي که داراي بنه بوده اند در اثر اصـلاحات ارضـي از ميـزان توليـد محصولات کشاورزي کاسته شده است .
اين واحدهاي دسته جمعي که در مناطق مرکزي به نام «بنه »، در خراسان «صـحرا» و در کرمـان «حراثه » خوانده ميشدند، نهادي بوده اند که در طول تاريخ ، توسط زمين داران بزرگ بـراي بهبـود بهره وري کشاورزي شکل گرفته بود و پس از انجام اصلاحات ارضي در سال هاي ١٣٤١ تـا ١٣٥٠ اين نهاد نيز از ميان رفت .
آن طـور کـه لمبتـون ( ١٣٩٥) بيان ميکند پس از اجراي اين قانون در نقاط مختلف بر سر مسـائلي ماننـد تعميـر تلمبـه هاي آب و مرمت قنات هايي که بر اثر سيل و يا مرور زمان تخريب شده بودند و همچنين لايروبـي کانال هـاي آب بين زمين داران سابق و کشاورزاني کـه در اثـر اصـلاحات ارضـي صـاحب زمـين شـده بودنـد اختلاف پيش آمد چرا که زمين داران ديگر حاضر به پرداخت هزينه اين موارد نبودند.
در اين پژوهش با استفاده از داده هاي سرشماري کشاورزي سال ١٣٣٩ کـه توسـط اداره آمـار عمومي وزارت کشـور وقـت جمـع آوري شـده اسـت و داده هـاي کشـاورزي سـالنامه هاي آمـاري سال هاي ١٣٥٠ تا ١٣٥٣ اثر از بين رفتن بنه بـر سـطح توليـد محصـولات کشـاورزي مـورد مطالعـه قرارگرفته است .