Abstract:
ایران برای استعمارگران بریتانیایی در حوزه خاور زمین، همواره مورد توجه بوده است. قلمروی ایران، به ویژه بخش جنوبی آن،
همان حلقه مورد نیازی بود که آسیای صغیر را که زیر نفوذ انگلستان قرار داشت، به هندوستان پیوند میداد. اما در داخل ایران
تهاجم قوای دشمن زنگها را به صدا درآورد. میهن پرستان که نمیتوانستند اشغال سرزمینشان را تحمل کنند و در برابر آن
بیتفاوت بمانند به زودی کانونهای مقاومت علیه اشغالگران ایجاد و پرچمداران فداکار و از خود گذشته انقلاب در مقام تجهیز و
بسیج نیرو و انجام عملیات تهاجمی و جنگی برآمدند. این عده که آشکارا دست به اقدام خطرناکی زده بودند، راه مبارزه خونین
را به عنوان مسیری برگشت ناپذیر انتخاب کردند. با این وجود به نظر میرسید جز این هیچ راه و چاره دیگری وجود
نداشت. رییسعلی دلواری مبارز مشروطه خواه و بزرگمردی بود که در جنگ جهانی اول، هدایت قیام جنوب در تنگستان و بوشهر
علیه نیروهای انگلیس را بر عهده داشت و توانست با مجاهدت و رهبری خود و در راستای حفاظت از ایران استعمار پیر را به زانو درآورد و در این راه جان خود را از دست داد.
Machine summary:
رييسعلي دلواري مبارز مشروطه خواه و بزرگمردي بود که در جنگ جهاني اول ، هدايت قيام جنوب در تنگستان و بوشهر عليه نيروهاي انگليس را بر عهده داشت و توانست با مجاهدت و رهبري خود و در راستاي حفاظت از ايران استعمار پير را به زانو درآورد و در اين راه جان خود را از دست داد.
ماجرا از اين قرار بود که در ١٩١٤ميلادي در آغاز جنگ جهاني اول نيروهاي انگليس از جنوب ايران را در معرض هجوم قراردادند و کشتيهاي جنگي آنها در مقابل بوشهر لنگر انداختند و نيروهاي اشغالگر به تدريج قصد اشغال بوشهر و نواحي ساحلي اطراف را داشتند.
پيش از آغاز جنگ جهاني اول ، انگليسيها به يکي از کاروان هاي دلواري در دريا حمله کردند که متعاقب آن درگيري به وجود آمد و به اشتباه به عنوان نقطه آغازين رويارويي مستقيم دلواري با انگليسيها ياد ميشود؛ چراکه دلواري در جريان انقلاب مشروطه و در دوره استبداد صغير، تحت زعامت و هدايت آيت الله سيدمرتضي علم الهدي اهرمي به انگليسيها در بوشهر حمله کرد.
از اين رو دلواري در راستاي حفاظت از ايران ، پشتيباني از بيطرفي کشور و مبارزه با مداخله بيگانگان به همراه چند نفر ديگر در بخش هاي مختلف منطقه بوشهر اعلام قيام کردند و نبرد مسلحانه اي را عليه انگليسيها رقم زدند.
پيش از آغاز جنگ جهاني اول ، انگليسيها به يکي از کاروان هاي دلواري حمله کردند که متعاقب آن درگيري به وجود آمد و به اشتباه به عنوان نقطه آغازين رويارويي مستقيم دلواري با انگليسيها ياد ميشود؛ چراکه دلواري در جريان انقلاب مشروطه ، تحت زعامت و هدايت آيت الله سيدمرتضي علم الهدي اهرمي به انگليسيها در بوشهر حمله کرد(کولاگينا،١٣٩٥).