Abstract:
بخش «الیاقوتة الثانیة فی علمالالحان و اختلافالناس فیه» در کتاب العقدالفرید، یکی از مهمترین منابع آگاهی ما از بحثهای مربوط به جایگاه موسیقی و وضع و حال موسیقیدانان و انواع سازها در دورۀ اموی و عباسی است. ابن عبدربه اندلسی از جمله دانشمندانی است که در این بخش از کتابش به سود موسیقی و هنرهای مرتبط با آن مثل نوازندگی و آوازخوانی رأی داده و بر نوع «موسیقی آوازی» مورد علاقۀ روزگار خود تأکید کرده است. وی ضمن معرفی هفتاد و هفت تن از موسیقیدانان زمان امویان و عباسیان که بیشتر آنها مرد و جزو هنرمندان درباری بودند، روابط میان خلفا و هنرمندان را دوستانه به تصویر کشیده و شماری از سازهای رایج آن زمان را معرفی کرده است. در این مقاله کوشش شده است تا دیدگاهها و استدلالهای ابن عبدربه در باب موسیقی و نقش و جایگاه موسیقیدانان دورههای اموی و عباسی، به صورت تحلیلی و آماری بررسی شود.
One of the most important sources about the music and the situation of musicians in the Umayyad and Abbasids period is the twentieth chapter of al-ʿIqd al-Farid (the unique Necklace) by Ibn ʿAbd Rabbih, titled "Kitab al-yaquta al-thaniya fi ʻilm al-alhan wa-ikhtilaf al-nas fih" (The Book of the Second Ruby on the Art of Song and Dissenting Opinions Thereof). In this chapter, he argues in favor of religious permission for music and related arts such as playing music and singing. He also introduces seventy-seven musicians of the Umayyad and Abbasid period, most of whom were men artists of the court, he portrayed a friendly relationship between the caliphs and the artists. He informs us about several common musical instruments of the time. In this article, a statistical and analytical review of his opinions and arguments about music and musicians will be presented.
Machine summary:
موسیقی درکتاب العقد الفرید ابن عبدربه : جواز موسیقی ، نوازندگان زن و مرد و انواع سازها فریبا پات ١، زهرا حبیبی 2 (دریافت مقاله : ١٤٠٠/٠٢/٢٥، پذیرش نهایی: ١٤٠٠/٠٦/٢٣) چکیده بخش «الیاقوتة الثانیة فی علم الالحان و اختلاف الناس فیه » در کتاب العقدالفرید، یکی از مهم ترین منابع آگاهی ما از بحث های مربوط به جایگاه موسیقی و وضع و حال موسیقیدانان و انواع سازها در دورٔە اموی و عباسی است .
در این مقاله قصد داریم به این پرسش ها پاسخ دهیم که ابن عبدربه چرا چنین دیدگاهی در باب موسیقی داشت ؟ بنابر گزارش های او، موسیقیدانان چه جایگاهی در دربار اموی و عباسی داشتند و ارتباطشان با دربار و خلفا چگونه بود؟ و از چه سازهایی در آن دوره ها بیشتر استفاده میشد؟ با اینکه کتاب ها، مقالات و پایان نامه های فراوانی دربارٔە موسیقی عصر امویان و عباسیان نوشته شده ، تاکنون پژوهش مستقلی با موضوع موسیقی از نگاه ابن عبدربه و بر مبنای کتاب العقد الفرید صورت نگرفته است .
بصیص , خواننده / نوازندٔە عود خواننده / نوازندٔە عود شاعر خواننده / شاعر شاعر خواننده خواننده خواننده خواننده خواننده / نوازندٔە عود * هنرمندان دورٔە اموی و عباسی درست است که نام شمار اندکی از زنان موسیقی دان در کتاب آمده ، ولی ابن عبدربه در بسیاری از روایات به حضور جاریه ها و مغنیه ها در مجلس ها و مکان های دیگر اشاره کرده است .