Abstract:
از جمله آثاری که سهم بارزی درشناسایی فرهنگ و تمدن در بسیاری از مسایل گوناگون ادوار کهن داشته و تحقیق بر روی آنها جوابگوی مجهولات بی شماری است، آثار کنده کاری و مهرها می باشند. نقش مهر در دوره های مختلف متفاوت بوده و این نقش ها نشانه پیشرفت جوامع مختلف است. مهرها با توجه به جایگاه مذهبی، سیاسی و اعتقادی که در جوامع مختلف داشته اند شناخت آنها مجهولات فراوانی را می تواند پاسخگو باشد. دوره ساسانی از جمله دورانی است که به ساخت و کاربرد مهر توجه گردیده، در این پژوهش سعی بر آن است که با بررسی فن شناسی هنری مهر در دوره ساسانی به شناخت اعتقادات، باورها، وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن دوران از طریق نقوش نمادین دست یابیم. با توجه به تنوع فرم جنس و نقش بر روی مهرها به نظر می رسد که مهر در بین تمام طبقات اجتماع ساسانی در زمینه های مختلف از جمله نشانه مالکیت، جنبه دعایی و تعویذ، شخصی، اداری و تجاری مورد استفاده قرار می گرفته است.
Machine summary:
با توجه به تنوع فرم جنس و نقش بر روی مهرها به نظر میرسد که مهر در بین تمام طبقات اجتماع ساسانی در زمینه های مختلف از جمله نشانه مالکیت ، جنبه دعایی و تعویذ، شخصی، اداری و تجاری مورد استفاده قرار میگرفته است .
حجم قابل ملاحظه و اهمیت تاریخی، سیاسی، اقتصادی، باستان شناختی، زبان شناسی و به ویژه مهرها و حکاکی روی احجار در دوران ساسانی باعث شکل گیری مجموعه های مهم موزه ای و ظهور گروهی از محققانی شده است که به طور خاص و تخصصی در مورد جنبه های گوناگون مهرهای ساسانی، و متعاقبا اثر آن را بر روی گل جهت مهر و موم کردن اسناد و کالا مطالعه و پژوهش می کنند(گوبل ، ١٣٨٤).
همچنین در خصوص چندین مجموعه ی شاخص از مهرهای این دوره کتاب هایی چاپ شده است از آن جمله می توان به کتاب مهرهای ساسانی قصر ابونصر و همچنین مهرها و گل مهرهای بدست آمده از تخت سلیمان (گوبل ، ١٣٨٤) می توان اشاره نمود.
همچنین مقالات متعددی با موضوعات مختلف در مورد مهرهای ساسانی نوشته شده که در این بخش تعدادی از مقالات فارسی اشاره میگردد، بررسی مهرهای ساسانی موزه ی آذربایجان تبریز(هوشیار و اسلامی، ١٣٨٨) نمادهای اساطیری تیشتر و ورثرغنه برر روی مهرهای دوره ساسانی(حاتم و دانا سرشت ، ١٣٩١) مهرها و اثر مهرهای تخت سلیمان - آتشکده آذرگشنسپ (تمری، ١٣٩٠) و بسیاری مقالات فارسی و لاتین دیگر که در خصوص موضوعات مختلف مهرهای ساسانی نگارش یافته است را می توان نام برد.
Sasanian Stamp Seals In The Metropolitan Museum Of Art .