Abstract:
بررسی ابعاد گوناگون تجلیات آموزههای اسلامی بر هویت حماسه دلیران جنوب ایران در فاصلۀ تاریخی (1909ـ1920م)، بهویژه در جریان جنگ جهانی اول هدف اصلی این پژوهش است. این مقاله پس از گردآوری اطلاعات به دو روش مصاحبه و کتابخانهای، با اتخاذ رویکرد کیفی مبتنی بر روش «تحلیل مضمون» که بهدنبال خروجی مضامین پایه، سازماندهنده و فراگیر مرتبط با مسئله تحقیق است، به این پرسش اساسی پاسخ میدهد که چه آثاری از آموزههای اسلامی و نهضت حسینی در هویت ضداستعماری قیام دلیران جنوب تجلی یافته است؟ یافتههای پژوهش منجر به تولید 210 کد باز گردید که پس از ترکیب این کدها با یکدیگر 10 مضمون پایه شناسایی شد. این مضامین در نهایت، در قالب سه مضمون سازماندهنده «عوامل و زمینهها»، «مدیریت راهبردی روحانیت مبارز» و «ساختار اصول مبارزه و رفتار مجاهدان در قیام» گروهبندی شد و از آنها عنوان فراگیر «تجلی آموزههای اسلامی و نهضت حسینی در درون حماسه دلیران جنوب ایران» شکل گرفت. بحث و بررسی شواهد پژوهش، نقش آموزههای اسلامی و نهضت کربلا در هویتآفرینی قیام جنوب و برانگیختگی غیرت ملی دلیران در مقابله با اشغالگران را نمایان ساخته، نادرستی دیدگاههای دیگر درباره انگیزه و ماهیت این قیام (فرصتطلبی، تحریک آلمانها و ناسیونالیسم) را نشان میدهد.
This study mainly aims to investigate the various aspects of the manifestations
of Islamic teachings in the identity of the epic heroes of southern Iran in the
historical period 1909-1920 AD, especially during the First World War. After
collecting data through interviews and library sources, this article adopts a
qualitative approach based on the method of "content analysis" to achieve the
basic, organizational and comprehensive topics related to the research question.
It deals with the effects of the teachings of Islam and the Imam Hussein
Uprising manifested in the anti-colonial identity of the heroic uprising in the
southern Iran. The findings of the research led to the production of 210 codes
which were combined into 10 basic themes. Finally, these themes were grouped
into three organizing themes: "Factors and Backgrounds", "Strategic
Management of the Fighting Clergy" and "the Structure of the Principles of
Fight and Behavior of the Mujahideen in the Uprising". Thus the general topic
of the ‘The Manifestation of Islamic Teachings and Imam Hussein Uprising in
the Identity of the Heroes of Anti-Colonial Uprising in Southern Iran” was
formed. The discussion of the research findings reveals the role of Islamic
teachings and the Karbala movement in creating the identity of the uprising in
the south, arousing the national zeal of the brave Iranians against the occupiers
and the inaccuracy of other views on the motive and nature of this uprising
(opportunism, German incitement, and nationalism).
Machine summary:
تجلي آموزه هاي اسلامي و نهضت حسيني در هويت قيام ضد استعماري دليران جنوب ايران در جنگ جهاني اول محمدطاهر يعقوبي/ استاديار گروه تاريخ فرهنگ و تمدن دانشگاه پيام نور yaghoubi313@yahoo.
اين مقالـه پـس از گـردآوري اطلاعات به دو روش مصاحبه و کتابخانه اي، با اتخاذ رويکرد کيفي مبتني بر روش «تحليل مضمون » که به دنبـال خروجي مضامين پايه ، سازمان دهنده و فراگير مرتبط با مسئله تحقيق است ، به اين پرسش اساسي پاسخ مـيدهـد که چه آثاري از آموزه هاي اسلامي و نهضت حسيني در هويت ضداستعماري قيام دليران جنوب تجلي يافته است ؟ يافته هاي پژوهش منجر به توليد ٢١٠ کد باز گرديد که پس از ترکيب ايـن کـدها بـا يکـديگر ١٠ مضـمون پايـه شناسايي شد.
اين مضامين در نهايت ، در قالب سه مضمون سازمان دهنده «عوامل و زمينه ها»، «مديريت راهبردي روحانيت مبارز» و «ساختار اصول مبارزه و رفتار مجاهدان در قيام » گروه بندي شد و از آنها عنوان فراگيـر «تجلـي آموزه هاي اسلامي و نهضت حسيني در درون حماسه دليران جنوب ايران » شکل گرفت .
٧ بر اين مبنا در آستانه آغـاز جنـگ جهـاني اول کـه برخـي از سـرزمين هـاي اسلامي آماج تهاجم و استعمار قرار گرفت و نيروهاي انگليسي جنوب ايران را عرصه تاخت وتاز خود قراردادنـد، مرجـع بزرگ تقليد آن عصر، آيت الله سيدمحمدکاظم طباطبايي يزدي در سال ١٣٢٩ قمري، فتوايي مبني بر جهـاد بـا کفـار اشغالگر در سرزمين هاي اسلامي صادر کرد.