شناسایی قابلیت‌های سیستم‌های خبره و چت‌بات‌ها در کتابخانه‌ها: مرور نظام‌مند Journal Article

Writer: عظیمی، محمدحسن ؛ نعمت‌الهی، زهرا ؛

پردازش و مدیریت اطلاعات تابستان 1401 - شماره 109 ، International (Ministry of Science/ISC (‎29 page(s) - From 1153 to 1181 )

Keywords: هوش مصنوعی سیستم خبره کتابخانه خدمات عمومی خدمات فنی سیستم‌های هوشمند پردازش زبان طبیعی چت‌بات خدمات مدیریتی کتابخانه هوشمند Intelligent library intelligent systems Chatbot Managerial Services Artificial intelligence Public services natural language processing Expert Systems Technical Services libraries

fa en

Abstract:

هدف: همواره در سطح جهان، بر تعداد کتابخانه‌هایی که برای ارائه خدمات مختلف از رایانه و نرم‌افزارهای هوشمند استفاده می‌کنند، افزوده می‌شود و کتابداران و اطلاع‌رسانان نیز کوشیده‌اند که با به کارگیری فناوری‌های هوش مصنوعی مانند سیستم‌های خبره، چت‌بات‌ها و دیگر سرویس‌های هوشمند به بهبود و ارتقا کیفیت و کمیت خدمات بپردازند. لذا پژوهش حاضر با هدف معرفی قابلیت‌های سیستم‌های خبره و چت‌بات‌ها، به تفیکیک خدمات مختلف کتابخانه‌ها انجام شده است. روش‌شناسی: این مطالعه به روش مرور نظام‌مند و با فرآیند هفت مرحله‌ای رایت و همکاران اجرا شده است. این مراحل در روش نظام‌مند عبارتند از: تعیین سوال پژوهش، تعیین قرارداد انجام کار، جستجوی متون، استخراج داده‌ها، ارزیابی کیفیت، تحلیل داده‌ها و ارائه نتایج و درنهایت تفسیر نتایج. کلیدواژه‌های این حوزه در هر سه پایگاه استنادی (خارجی) «وب آو ساینس»، «اسکوپوس» و «گوگل اسکالر» و در سه پایگاه اطلاعاتی داخلی «بانک اطلاعات نشریات کشور»، «پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» و «مرجع دانش»، بدون در نظر گرفتن بازه زمانی، بررسی شد. در نهایت ۳۴ مقاله گزینش شد. یافته‌ها: مرور ۳۴ مطالعه مرتبط نشان داد که سیستم‌های خبره، در سه نوع خدمات فنی، عمومی و مدیریتی کتابخانه‌ها کاربرد دارند اما با توجه به ماهیت چت‌بات‌ها که در مکالمات و ارتباطات هوشمند از جنس تعاملات انسانی کاربرد دارند؛ مشخص شد که تاکنون پژوهش‌های گوناگون، کاربردهای این بات‌های مکالمه را تنها در بخش خدمات عمومی کتابخانه‌ها و به طور خاص‌تر در خدمات و مصاحبه مرجع شناسایی و معرفی کرده‌اند. نتیجه‌گیری: در پایان انتظار می‌رود که کتابداران ضمن آشنایی با قابلیت‌ها و کاربردهای سیستم‌های خبره و چت‌بات‌ها، از همان مراحل طراحی تا به کارگیری این نظام‌های هوشمند برای کتابخانه‌ها، مشارکت داشته باشند. همچنین پیشنهاد می‌شود که در مطالعات آینده نقش و کاربرد چت‌بات‌ها در خدمات فنی و مدیریتی کتابخانه‌ها بررسی شود تا در ادامه زمینه طراحی این سرویس‌های هوشمند برای تمامی خدمات کتابخانه فراهم شود.

Aim: The number of libraries utilizing smart computers and software to provide different services is unprecedentedly increasing worldwide. Librarians and informants have also attempted to use AI technologies such as expert systems, chatbots, and other smart services to improve and upgrade the quality and quantity of services. Therefore, the present study focused on identifying and introducing the capabilities and applications of expert systems and chatbots for library services. Methodology: This study has been conducted in a systematic review method with a seven-step process by Wright et al. These steps in the systematic method are: determining the research question and then the protocol or contract for performing the task, searching for texts, extracting data, evaluating quality, analyzing data and presenting the results, and finally, interpreting the results. Then keywords in this field were searched in international (i.e., Web of Science, Scopus, and Google Scholar) and domestic (i.e., Magiran, Scientific Information Database/SID, and CIVILICA) databases regardless of the time interval. Finally, 34 articles were selected. Results: The review of 34 related studies revealed that expert systems are used as technical, general, and managerial services in libraries. However, due to the nature of chatbots that are used for smart conversations and communications as human interactions, various studies have so far identified and introduced the applications of these chatbots only in the general services section of libraries while in reference services and interviews in particular. Conclusions: Eventually, librarians are expected to become familiar with the capabilities and applications of expert systems and chatbots, as well as participating in the design and application phase of expert systems for libraries. It is further suggested that further studies investigate the role and application of chatbots in the technical and managerial services of libraries to provide a basis for designing these intelligent systems for all library services.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: