Abstract:
زنان در طول تاریخ، ستم های مردانه فراوانی را تحمّل کرده‌اند. استضعاف تاریخی زنان به آنجا انجامید که از قرن هجدهم تاکنون نهضتی عظیم به نام فمینیسم در حمایت از حقوق زنان به پا خاست و برابری حقوق زن و مرد را وجهه همّت خود قرار داد. این در حالی است که اسلام برابری حقوقی میان زن و مرد را - با وجود تفاوت های بسیارِ فیزیکی و روانی - خلاف عدالت می‌داند. عدالت جنسیّتی در حوزه حقوق جزا به آن معناست که شرایط بزهکار، بزهدیده، جرم و آثار آن برای هر صنف و مصداق بررسی گردد و مجازاتی مناسب شرایط موجود برای بزهکار درنظر گرفته شود. بر اساس آیات و روایات به نظر می‌رسد شارع مقدّس در جهت تحقّق عدالت جنسیّتی سه ویژگی مهم زنان یعنی محوریّت در خانواده، لزوم رعایت حجاب و لطافت جسمی و روحی را در تعیین نوع و شیوه اجرای مجازات درنظر گرفته که نظامی از تخفیفات گسترده را برای زنان در حقوق کیفری به ارمغان آورده است. طبیعتاً رعایت مصالح فرد بزهکار و خانواده او، در مجازات جرائم فردی قابل تصوّر است؛ چراکه لحاظ مصالح اجتماعی بر مصالح فردی و خانوادگی ترجیح دارد. در این مقاله پس از تبیین و تفکیک جرائم فردی و اجتماعی، با اصطیاد و نظام‌مند سازی فتاوای فقها بر اساس مصالح منصوص، نظام حمایتی اسلام از زنان بزهکار در حوزه جرائم فردی در قالب یک قاعده فقهی مورد بررسی قرار گرفته است. تأسیس قاعده مذکور می‌تواند در موارد سکوت قانونگذار و مخصوصاً تعزیرات و آئین دادرسی مؤثّر واقع شود.
Throughout history, women have endured many forms of male oppression. The historical oppression of women led to the emergence of a great movement called feminism in support of women's rights from the eighteenth century onwards, which promoted equal rights for men and women. Islam, on the other hand, considers legal equality between men and women to be unjust, despite very physical and psychological differences. Gender justice in the field of criminal law means that the conditions of the offender, the victim, the crime and its effects are examined for each class and case and the appropriate punishment for the conditions of the offender is considered. Based on verses and hadiths, it seems that in order to achieve gender justice, the holy shari'a has considered three important characteristics of women, namely centrality in the family, the need to observe hijab and physical and mental gentleness in determining the type and method of punishment That has brought a system of massive discounts for women in criminal law. Naturally, it is conceivable to observe the interests of the offender and his family in the punishment of individual crimes, because considering social interests takes precedence over individual and family interests. In this article, after explaining and separating individual and social crimes, by considering and systematizing the fatwas of jurists based on the prescribed interests, the Islamic protection system for delinquent women in the field of individual crimes has been examined in the form of a jurisprudential rule. The establishment of this rule can be effective in cases of silence of the legislature, especially penalties and due process.
Machine summary:
بر اساس آيات و روايات به نظر ميرسد شارع مقدس در جهت تحقق عدالت جنسيتي سه ويژگي مهم زنان يعني محوريت در خانواده، لزوم رعايت حجاب و لطافت جسمي و روحي را در تعيين نوع و شيوه اجراي مجازات درنظر گرفته که نظامي از تخفيفات گسترده را براي زنان در حقوق کيفري به ارمغان آورده است.
قرآن کريم در حوزه حقوق جزايي تنها به چند جرم خاص اشاره داشته که غالبا جرائم اجتماعي هستند و بر اساس تحليل فوق، تخفيفي در اين حوزه براي زنان درنظر گرفته نشده است، اما از ميان جرائم فردي، در سه عنوان زنا، مساحقه، و لواط آياتي در قرآن کريم وجود دارد که بر مدعاي فوق تطبيق ميکند: - زنا: «الزانيه و الزاني فاجلدوا کل واحد منهما مائه جلده: زن و مرد زناکار را هر يک، صد تازيانه بزنيد» (نور:٢)؛ جرم زنا اقسام گوناگون و مجازات هاي متفاوت دارد اما موضوع آيه فوق، زناي غير محصن است که مجازاتش صد ضربه تازيانه است.
اگرچه در نوع مجازات زناي غير محصن، تفاوتي ميان زن و مرد نيست ليکن در شيوه اعمال مجازات، تخفيف قابل ملحظهاي براي زنان درنظر گرفته شده است: تازيانه مرد محدود به صورت ايستاده و برهنه نواخته ميشود، به علوه آن که تازيانه زنا بايد به شديدترين شکل زده شود؛ يعني مجري حکم بايد تازيانه را بر تمام بدن مجرم به جز سر و عورت او بنوازد (محقق حلي ، ١٤٠٨: ١٤٤/٤)اين در حالي است که به زن محدود، نشسته و با لباس کامل تازيانه زده ميشود.
(
, 
, 
)
