Abstract:
بیان مسئله: نگارههای باغی بهعنوان یک رسانه چندساحتی، ساختار اجتماعی و روابط قدرت صفویان را پوشش داده است. چالش علمی پژوهش حاضر شناسایی ایدئولوژی دولت صفویان در لایههای متنی پنهان نگارههای باغی، مؤلفههای مرتبط با نمادگرایی و فرهنگ ایرانی در بطن جامعه صفوی است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است به سؤالات زیر پاسخ داده شود: مناسبات اجتماعی دوره صفوی در متن نگارههای باغی بازگو کننده چه مؤلفهها و عناصر نمادینی هستند؟ چگونه ایدئولوژی و نگرش هنرمندان صفوی در نگارههای باغی مصور گشته است؟هدف: این پژوهش در پی بررسی و شناخت ارتباط بین متون نگارههای مرتبط با مضمون باغ ایرانی در گستره ساختارهای اجتماعیفرهنگی دوره صفوی است.روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهشهای کیفی و به روش توصیفی-تحلیلی است. شیوه گردآوری دادهها از نوع کتابخانهای است.یافتهها: تعاملات، مناسبات اجتماعی و دینی از طریق سلطه فرهنگینمادین در جهت پیشبرد اهداف و مشروعیتبخشی به ایدئولوژی صفویان صورت پذیرفته است. هنرمندان نگارگر در لایههای متنی نگارههای باغی به مؤلفههای فرهنگی و دینی که نشاندهنده مناسبات، آداب و رسوم ملی، ضیافتهای درباری و مذهب تشیع است پرداختهاند. وقایع و رخدادهای سیاسی و اجتماعی بهصورت روایتهای اسطورهای و مذهبی در متن نگارهها بازنمایی شدهاند. هنر تصویرسازی چندمنظوره و متحرک در نگارهها به رسانهای پرقدرت و متمرکز در خدمت نظام سازمان یافته دربار صفوی قرار گرفته است، این حوزه هنری جایگاه برتر شاه و ساختار طبقات اجتماعی حکومت صفویان را در قالب تصاویر پویا و متحرک مصور ساخته است. تنوع در ساختار طراحی باغها و فضاهای جمعی از مهمترین دستاوردهای هنرمندان در بیان نگرش، هنر و دانش باغسازی صفویان میباشد این نگارهها به آگاهی و دقت نگارگران درباری در بیان مؤلفههای هویتی و انتقال پیامهای اثرگذار به مخاطبان خود پرداختهاند.
Machine summary:
سونیا نوری ١ مهدی محمدزاده ٢ محمد عباس زاده ٣ علی وندشعاری ٤ مقاله پژوهشی نقاشی ایرانی، رسانه چندمنظوره حکومتی (مورد مطالعه : نگاره باغی دوره صفویه )* چکیده بیان مسئله : نگاره های باغی به عنوان یک رسانه چندساحتی، ساختار اجتماعی و روابط قدرت صفویان را پوشش داده است .
هنر تصویرسازی چندمنظوره و متحرک در نگاره ها به رسانه ای پرقدرت و متمرکز در خدمت نظام سازمان یافته دربار صفوی قرار گرفته است ، این حوزه هنری جایگاه برتر شاه و ساختار طبقات اجتماعی حکومت صفویان را در قالب تصاویر پویا و متحرک مصور ساخته است .
تنوع در ساختار طراحی باغ ها و فضاهای جمعی از مهمترین دستاوردهای هنرمندان در بیان نگرش ، هنر و دانش باغسازی صفویان میباشد این نگاره ها به آگاهی و دقت نگارگران درباری در بیان مؤلفه های هویتی و انتقال پیام های اثرگذار به مخاطبان خود پرداخته اند.
بنابراین ضرورت دارد بررسی و خوانش جامع تری در متن نگاره های باغی صورت پذیرد تا علاوه بر مطالعه نگرش های شاهان صفوی در استفاده از شمایل باغ به عنوان یکی از نشانه های قدرت ، به نقش هنرمندان در خلق تصاویر چندوجهی و تأثیر آن بر مخاطب پرداخته شود.
در این نقاشی هنرمند درباری علاوه بر پرداختن به عملکردهای اصلی باغ ایرانی، در بازنمایی مؤلفه هایی همانند طبیعت گرایی، حوزه های زیستگاهی و تولیدی، سعی کرده است روابط و مناسبات سیاسیاجتماعی، هویتی و ملی را در قالب زبان رسانه چندوجهی و نمادین بازگو کند.
متن برخی نقاشیهای دیواری ١ درون باغ های دوره صفوی همانند نگاره های باغی، ایدئولوژی حاکمان صفوی و نقش فرهنگ و هویت ایرانی را با زبان تصویر بیان کرده است .