Abstract:
تشکیل دولت توسط طالبان در افغانستان در دو مقطع زمانی به نام امارت اسلامی صورت گرفت. دولت اول در مقطع زمانی 1996 تا 2001 و دولت دوم از 2021 به بعد است. دولت اول دولتی مستعجل بود، این دولت با در پیش گرفتن شیوه خصمانه علیه ایران، باعث بحرانی شدن روابط دو کشور شد. دولت ایران با رویکردی پراگماتیستی و با در نظر گرفتن واقعیتهای عینی و میدانی عرصه سیاسی افغانستان از ابزار دیپلماسی برای حل بحران بهره برد. در سال 2021 با خروج امریکا از افغانستان، طالبان مجدداً توانست بر افغانستان تسلط پیدا کند. سیاست ایران در قبال دولت دوم طالبان احتیاط توام محافظه کاری و با ماهیتی پراگماتیستی بود. سوالی که نگارنده در این مقاله درصدد پاسخ به آن هست عبارت است از: ایران در قبال طالبان چه رویکردی در سیاست خارجی از سال 1996 تا 2021 اتخاذ نمود؟ فرضیه این مقاله که با روش شناسی تحلیلی-تبیینی و با استفاده از مقالات اینترنتی و مستندات سیاست خارجی ایران مدون شده است عبارت است از: ایران با رویکردی پراگماتیستی مبتنی بر واقعیت های عرصه میدانی و سیاسی تلاش نمود سیاست خارجی را براساس عقلانیت گرایی سیاسی، دیپلماسی و میانجی گری بین گروههای مختلف افغانی، حفظ و افزایش نفوذ، ایجاد امنیت و تشکیل دولت ائتلافی متشکل از تمام اقلیتها و قومیت ساماندهی نماید. یافته های این تحقیق حاکی از این است که سیاست خارجی کارآمد ایران در افغانستان در گرو تدوین سیاست خارجی پراگماتیستی با ویژگیهایی همچون خودداری از تقابلگرایی بی فایده، ترجیح منافع عینی بر منافع ذهنی و انعطاف پذیری تاکتیکی در فرآیند سیاستگذاری خارجی است.
Government was in Afghanistan in two periods the Islamic Emirate. The first government from1996 to 2001 and the second, from 2021 . This government, made the relations between the two countries by adopting a hostile approach and killing Iranian diplomats and journalists. The Iranian government took advantage of the diplomatic tool to resolve the crisis a pragmatic approach and taking into account the objective and field realities of the Afghan political arena. In 2021, with the withdrawal of the United States from Afghanistan, the Taliban regained control of Afghanistan. The Taliban's second government is conservative and pragmatic in nature. The question that the author seeks to answer in this article is: What approach has Iran taken to foreign policy from 1996 to 2021? The hypothesis of this article, which is codified by analytical-explanatory methodology and using online articles and Iranian foreign policy documents is: Iran tried to organize a foreign policy based on political rationalism, diplomacy and mediation between different Afghan groups, maintaining and increasing influence creating security and forming a coalition government with a pragmatic approach based on realities in the field and politics. The findings of this study indicate that Iran's effective foreign policy in Afghanistan depends on formulating a pragmatic foreign policy with features such as avoiding useless confrontation, prioritizing objective interests over subjective interests, and tactical flexibility in the foreign policy process.
Machine summary:
در اين ديدگاه طالبان چالش جدي براي ايران محسوب مي شود سوال اين مقاله عبارتست از: ايران در قبال طالبان چه رويکردي در سياست خارجي از سال ١٩٩٦ تا ٢٠٢١ اتخاذ نمود؟ فرضيه اين مقاله که با روش شناسي تحليلي ـ تبييني و با استفاده از مقالات اينترنتي مدون شده است عبارتست از: با توجه به واقعيت هاي جامعه شناختي افغانستان ، تجربه شوروي و امريکا و واقعيت هاي عرصه ميداني و رفتار بازيگران منطقه اي و فرامنطقه اي در افغانستان ، ايران با رويکردي پراگماتيستي تلاش نمود سياست خارجي را براساس عقلانيت گرايي سياسي ، ديپلماسي و ميانجي گري بين گروه هاي مختلف افغاني ، حفظ و افزايش نفوذ، ايجاد امنيت و تشکيل دولت ائتلافي متشکل از تمام اقليت ها و قوميت ساماندهي نمايد.
سوالي که نگارنده در اين مقاله درصدد پاسخ به آن هست عبارت است از: ايران در قبال طالبان چه رويکردي در سياست خارجي از سال ١٩٩٦ تا ٢٠٢١ اتخاذ نمود؟ فرضيه اين مقاله که با روش شناسي توصيفي -تحليلي و تبييني و با استفاده از منابع کتابخانه اي نظري و مستندات سياست خارجي ايران مدون شده است عبارت است از: ايران با رويکردي پراگماتيستي مبتني بر واقعيت هاي عرصه ميداني و سياسي تلاش نمود سياست خارجي را بر اساس عقلانيت گرايي سياسي ، ديپلماسي و ميانجي گري بين گروه هاي مختلف افغاني ، حفظ و افزايش نفوذ، ايجاد امنيت و تشکيل دولت ائتلافي متشکل از تمام اقليت ها و قوميت ساماندهي نمايد.