Abstract:
هدف مسئولیت مدنی جبران خسارت زیاندیده است. درصورتیکه شرایط و ارکان مسئولیت مدنی سرپرست صغیر جمع باشد، زیاندیده حق دارد جبران خساراتی را که به او واردشده است از سرپرست بخواهد؛ در حقوق ایران، مقصود از جبران خسارت زیاندیده، برگرداندن وضع او به حالت پیشین خود است. بدین معنی که خسارت واردشده چنان جبران و تدارک شود که گویی از اصل خسارتی وارد نگردیده است. سرپرست صغیر مانند هر مسئول مدنی دیگر، تنها نسبت به خسارات قابل انتساب به خود که ناشی از فعل صغیر باشد مسئولیت دارد. در نظام کامن لا، مسئولیت مدنی ناشی از فعل یا ترک فعلی است که عمدتا به علت بیاحتیاطی عامل زیان موجب خسارت به دیگری شده است و او باید نسبت به جبران آن اقدام نماید. لذا برای تعیین الگوی مراقبت و تطبیق عملکرد شخص زیان زننده با عملکرد شخص متعارف مورد ارزیابی قرار میگیرد که گاه مربوط به فعل شخص زیان زننده (مثل احتمال ورود ضرر و میزان خسارت محتملالوقوع) و گاه مربوط به شخص زیاندیده میشود.
The purpose of civil liability is to compensate the injured party. If the terms and conditions of civil liability of the minor guardian are met, the injured party has the right to seek compensation from the guardian. In Iranian law, the purpose of compensating the injured party is to return him/her to his/her former state. This means that the damage caused should be compensated and restored in a way as if it has not been occurred at all. The minor guardian, like any other civil responsible person, is only liable for the attributable damages resulting from the minor’s act. In the common law system, civil liability arises from the act or omission, which has caused damage to the other, mainly due to the negligence of the perpetrator, and he/she must take action to compensate it. If in order to determine the pattern of care and compliance, the performance of the harmful person is evaluated with the performance of the normal person, which is sometimes related to the action of the harmful person such as probability of loss and probable damage and sometimes related to the injured person.
Machine summary:
١- شرايط جبران خسارت سرپرست صغير در حقوق ايران و انگليس قانون مدني در ماده ١٢١٦ بدون ذکري از مسئوليت سرپرستان صغار، شخص صـغير را ضامن خساراتي مي داند که به اشخاص ثالث وارد کرده است .
اين حکم نه تنها در مـاده ٧ قـانون مسـئوليت مـدني تصريح شـده است بلکه از قواعد مسئوليت مدني همين حکم استنباط ميشـود؛ زيـرا، وقتـي عامـل زيـان صغير غيرمميز باشد، از نظر عرف رابطه سببيت بين تقصير سرپرست و ورود زيـان اقـوي از فعل زيان بار مباشر و ورود ضرر (صغير غيرمميز) ميباشد.
اما چون مسئوليت سرپرسـت در مـاده ٧ قـانون مسـئوليت مـدني به حکم منصفانه قاعده اسـتطاعت مبتنـي شـده اسـت و قانون گـذار هـدف تضـمين حقـوق زيان ديده را در نظر دارد، لذا خسارت از مال صغير جبران ميشود.
اما، به نظر ميرسد که بين موردي کـه عامـل زيـان صـغير غيرمميـز باشـد يـا موردي که عامل زيان صغير مميز است بايد قايل به تمايز شد: ١) در حالتي که صغير غيرمميز عامل ورود زيان باشد، هرچند آن هـا بنـا بـر مفهـوم تقصـير نوعي و طبق ماده ١٢١٦ قانون مدني ضـامن مي باشـند، امـا تقصـير سرپرسـت آنـان در مراقبت موجب قطع رابطه سببيت بين ورود زيان با فعل صغير غيرمميز ميباشد و تأثير تقصير سرپرست قوي تر از مباشرت صغير غيرمميز نسبت به وقوع زيـان بـوده اسـت ، در واقع ، سبب اقوا از مباشر ميباشد.
Encyclopedia of everday Law. Parent liability for child’s Act Retrieved from: http://www.
Tort Law. New York: Oxford university press Inc. 18.