Abstract:
با توجه به اینکه یکی از مولفه‌های مهم در رشد اقتصادی و توسعه، جمعیت به لحاظ کمی و کیفی می‌باشد، مطالعه و تحلیل تحولات ناشی از آن در راستای بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود جهت تحقق این مهم ضروری است. بدین منظور نیز تحقیق حاضر سعی داشته است ضمن بررسی آسیب‌های که در جریان معکوس شدن جریان رشد جمعیت بعد از 1385 و به صدا درآمدن زنگ خطر سالخوردگی در آینده‌ای نه‌چندان دور، اقدام به بیان شدت آسیب، احتمال وقوع آسیب و احتمال کشف و کنترل آسیب جهت تعیین سطح خطر احتمالی در چارچوب مدل FMEA شده است. همچنین جهت درک بهتر دلایل معکوس‌سازی روند رشد جمعیت و تفاضل اهمیت و عملکرد سیاست‌ها در چارچوب تحولات جمعیتی از مدل IPA استفاده شده است. لازم به توضیح است، از آنجا که تحقیق خبره‌محور بوده، نمونه کارشناسان با استفاده از روش هدفمند (گلوله‌برفی) 20 نفر تعیین شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که آسیب‌های حاصل از تحولات جمعیتی در استان آذربایجان غربی بیانگر 29 خطر در پنج بعد بوده است که 15 خطر در سطح بارز تشخیص داده شده‌اند که نیازمند اقدامات اساسای می‌باشند. همچنین نتایج بررسی اهمیت و عملکرد اقدامات در چارچوب تحولات جمعیتی نشانگر تفاضل زیادی بوده که نشانگر توجه کمتر به مولفه‌های آینده‌نگاری جمعیت و تحولات جمعیتی، نگرش مثبت به پنجره جمعیتی ایجاد شده به جای تهدید، توجه به سن ازدواج، شرایط اقتصادی و معیشتی، شرایط و امکانات و تسهیلات ازدواج بوده است، در حالی که می‌بایست در اولویت اول سیاست‌های جمعیت قرار گیرند، در حالی که تعقیب سیاست‌های چون تمرکزگرایی در چارچوب شهرنشینی، سیاست‌های دوره‌ای و مقطعی بدون دور اندیشی چون تبلیغات فرزند کم زندگی بهتر بعد از انقلاب و تنظیم خانواده با صرف هزینه‌های بالا باعث اثرات منفی شده‌اند، اگرچه تلاش‌های مثبت نیز چون بهبود سلامت و بهداشت نیز صورت گرفته‌اند.
Population in terms of quantity and quality is one of the important components in economic growth and development, and it is necessary to study and analyze it in order to use the existing capacities to achieve goals. For this purpose, the present study aims to express the intensity, the probability of damage, while examining the damage that occurs during the population decline after 2006 and the the ensuing population decline. This damage determined by the FMEA model. The IPA model has also been used to understand the reasons for the decline in population and finding strategies for demographic change. Since the research samples are the experts, the studty used a snowball method and selected 20 people. The results of the research show that the damage caused by demographic changes in West Azerbaijan province are 29 hazards in five dimensions. Fifteen of them are identified at a significant level that requires serious actions. The important actions are as follows: Future predication demographic changes, a positive attitude to the demographic changes, marriage age, economic conditions and livelihoods, and facilities for marriage. Policies such as urbanization growth, temporary measures without follow-ups, and the slogans like “a better life with fewer children” after the revolution had negative effects, although positive effects are improvement of health.
(
, 
, 
)
