سالیابی منتخبی از نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با استفاده از آزمایش کربن 14 Journal Article

Writer: آقایی، سید علی ؛ بحرالعلومی، فرانک ؛ جعفریان، رسول ؛ مارکس، میشائیل جوزف ؛ هایداش، ایرنا ؛

تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی پاییز 1401، سال پنجاه و ششم - شماره 3 ، ب (Ministry of Science/ISC (‎18 page(s) - From 63 to 80 )

Keywords: آزمایش کربن14 کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران پروژۀ ایرانکران پوست‌نوشت قرآنی مجمل اللغه ذخیرۀ خوارزمشاهی آداب الفلاسفه نسخه‌های خطی وندیداد پنج گنج نظامی Manuscripts Carbon Dating Analysis CLUT Project Irankoran Kūfī Qur’an Fragment on Parchment Muǧmal al-Luġah Ḏaḫīra-ye Khwārazmšāhī Panǧ Ganǧ of Neẓāmī Ādāb al-Falāsifah Wīdēwdād

fa en

Abstract:

هدف: در این مقاله نتایج آزمایش کربن 14 که در چارچوب پروژۀ «ایرانکران» (ایران‌قرآن) و به منظور سالیابی منتخبی از نسخه‌های خطی محفوظ در کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران انجام شده، ارائه و تحلیل می‌شود. نسخه‌های خطی ارائه شده در این مقاله، علاوه بر یک برگ پوست‌نوشت قرآنی متعلق به سدۀ چهارم هجری/ دهم میلادی، نسخه‌های خطی ارزشمند و متنوعی از میراث فرهنگی ایرانی و اسلامی، شامل واژه‌نامۀ عربی مجمل‌اللغه، دانشنامۀ پزشکی ذخیرۀ خوارزمشاهی، مثنوی پنج گنج نظامی، آداب الفلاسفه منسوب به حنین بن اسحاق و یکی از کهن‌ترین نسخه‌های اوستا وندیداد، بررسی شده‌اند که تاریخ آنها به سده‌های میانۀ (قرون پنجم تا یازدهم هجری/ قرن یازدهم تا هفدهم میلادی) بازمی‌گردد. روش پژوهش: گرچه نسخه‌های خطی منتخب همگی انجامه دارند، درستی و اصالت تاریخ‌های مذکور در این انجامه‌ها، گاه به دلیل مشاهدۀ دستکاری در انجامه‌ها و گاه به سبب تردید در اصالت نسخه، تا به حال محل بحث و مناقشه میان نسخه‌شناسان و پژوهشگران بوده است. یافته‌ها: به جز نسخۀ آداب الفلاسفه که درستی تردید برخی پژوهشگران در اصالتش با نتیجۀ به دست آمده از آزمایش کربن 14 نیز تایید شد، نتایج حاصل از این آزمایش بر روی دیگر نسخه‌های مورد بحث در این مقاله با تاریخ‌های مندرج در انجامه‌های نسخه‌ها سازگارند. نتیجه‌گیری: در این مقاله نشان داده می‌شود که سالیابی نسخه‌های خطی با استفاده از آزمایش کربن 14 کمک شایانی به حل این مناقشه‌ها می‌کند.

Abstract:

Objective: This paper will present and analyzes the results of the carbon dating campaign carried out in the project “Irankoran” at the Central Library of the University of Tehran (hereafter, CLUT). During the last years, the project “Corpus Coranicum” has undertaken systematic approaches for dating (mostly Qur’anic) manuscripts by the analysis of carbon dating with its focus on the first millennium. Manuscripts presented here consist of one quiet old fragment of the Qurʾan on parchment dated before the year 1000 CE and a selection of precious and diverse manuscripts from Iranian and Islamic heritage, including the Arabic dictionary Mugmal al-Lugah, the medical Encyclopaedia Dahira-ye Khwarazmsahi, the poetry Pang Gang of Nezami, Adab al-Falasifah attributed to Syriac scholar Hunayn b. Ishaq (d. 873 CE), and one of the oldest versions of the Avesta Widewdad.Methods: Since the dates of these documents have been the subject of discussions and disputes among philologists and scholars, the results of the carbon dating analysis presented here can help us enhance our understanding of the history of these manuscripts.Results: The results of the carbon dating of the selected objects clearly show that, with the exception of the Adab al-Falasifah, the authenticity of its date had been already doubted by the specialists of the field manuscript studies, the colophons of other manuscripts, even in cases where they were suspected of being tampered with, present most likely the accurate original dates of the corresponding manuscripts.Conclusions: Thus, the current carbon dating results offer perspectives on documents mainly from the second millennium.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: