Abstract:
ظهور ادبیات در عرصه نگارگری نشان از پیوند عمیق و دیرینه این دو حوزه با یکدیگر است. هفت پیکر نظامی منبع الهام نگارگران در خلق آثار نگارگری شناخته شده است. از سوی دیگر نگارگران در برخورد با متن کلامی نظامی در کنار صور خیال هنری و بصری خود از صور خیال شاعر بهره برده و آن را به تصویر میکشند. چیستی و چگونگی این فرآیند در تطبیق نگاره با اشعار هفت پیکر نظامی تبیین میشود. در این پژوهش به مطالعه تطبیقی داستان گنبد سفید هفت پیکر نظامی با چهار نگاره گنبد سفید از چهار دوره مختلف با تکیه بر دیدگاه ترامتنیت ژرار ژنت پرداخته شده است. از آنجا که دریافتهای شاعر و نگارگر در مواجه با متن به شکل کلی آن با هم متفاوت است اما ثاتیر و پیوستگی متون بر یکدیگر قابل انکار نیست، در این جستار بر آنیم تا قرائت هر یک را با روش ترامتنیت به شکل تطبیقی بررسی کنیم و راهگشا بودن ترامتنیت ژنت را در خوانش نگارهها مورد سوال قرار دهیم. با فرض مراجعه به متن شعر نظامی، نگارگر سه شیوه: بینامتنیت: حضور نشانههای کلامی در تصویر. فرامتنیت: تاویل اشعار توسط نگارگر و روش وی در خلق نگاره. بیش متنیت: تقلید از نظام کلامی در خلق نظام تصویری در دو قالب تغییر و تقلید را در خلق آثارش به کار برده است.
Literature arrivl in miniature contex demonstrates the deep connection between these two fields.
Nezami،s haft-peykar has been known as an ispiration for miniaturists to creat miniatures.
Miniaturists exploit the poet،s imagery along with their visual and artistic imagery when facing
nezami،s verbal contex and they illustrate it.
Adaption of miniatures with nezami،s Haft-Peykar poems determines the essence and
circumstance ofthis process. The predent research contains a conformist study of the white Dome
of Nezami،s Haft-Peykar with four miniatures of the white dome of four different eras according
to Gerard Gentt،s stand point. The results of thid research has showed three methods of art،s
creation used by the miniaturist with the assumption of referring to Nezami،s poems context.
Transtextualite presence of verbal signs in picture image. Metatextualite interpretation of poets
by the miniaturist and his/her method to create the miniature. Hypertextualite imitation of verbal
structure to create graphical structures in two forms of alteration and imitation. This research is
descriptive – analytic and it is conducted using library resourcs and observation.
Machine summary:
مطالعه تطبيقي اشعار گنبد سفيد نظامي با چهار نگاره منتخب با تکيه بر ديدگاه ژرار ژنت نرگس مقصودي دانشگاه اديان و مذاهب تاريخ دريافت مقاله : ١٤٠١/٠٨/٠١ تاريخ پذيرش نهايي: ١٤٠١/١٠/٠٣ چکيده ظهور ادبيات در عرصه نگارگري نشان از پيوند عميق و ديرينه اين دو حوزه با يکديگر است .
در اين پژوهش به مطالعه تطبيقي داستان گنبد سفيد هفت پيکر نظامي با چهار نگاره گنبد سفيد از چهار دوره مختلف با تکيه بر ديدگاه ترامتنيت ژرار ژنت پرداخته شده است .
خلق آثار تصويري از مجموعه هفت پيکر شامل صحنه هايي فراوان است که از اين ميان، چهار نگاره از داستان گنبد سفيد برگزيده شدند، هنرمند با توجه به سطح توانايي خود در زمينه هاي درک پيش متن و جهانبيني نظامي، خلاقيت هنري، قدرت قوه خيال و وابستگي و يا عدم وابستگي ذهن به مسائل اجتماعي، فرهنگي و...
نگارگران از گذشته تاکنون براي خلق آثار خود پيوند تنگاتنگي با ادبيات داشته اند اما چگونگي تعامل نگارگر با متن کلامي هميشه پوشيده بوده است اينکه کيفيت يک متن در قالب متني ديگر به چه شکل انجام ميشود و اين سير تطور و تحول چگونه صورت ميگيرد و آيا نگارگر عصر حاضر با بهرهگيري از اين اصول در پيوند با متن کلامي و ادبي خروجي بهتري خواهد داشت يا خير؟ بررسي خواهند شد.
از نظر نوع تغيير ميتوان آنها را به سه دسته بزرگ تقسيم کرد: کاهش ، افزايش و جابه جايي (نامورمطلق ، ١٣٨٤: ١) اگر نحوه عملکرد ما در رابطه با متن اول کاهشي باشد اين عمليات به سه نحو صورت ميگيرد: کاهش ١- پيرايش ٢- آرايش ٣- افشردگي پيرايش : عمل حذف و کاهش مضمون و محتوي است با هدف مطابقت با فرهنگ جامعه ، اعتقادات، اخلاقيات و...