Abstract:
امروزه تفاوت دیه زن و مرد یکی از مسائل مهمی است که در قانون حقوقی و کیفری ایران بحث برانگیز بوده و شبهات زیادی در اذهان
ایجاد کرده است ، با وجود تاکید دین اسلام بر برابری حقوق افراد، قانون مجازات اسلامی حاوی مقررات متفاوتی درباره زن و مرد میباشد
که برخی در مورد زنان جنبه حمایتی دارد و برخی دیگر مانند سن ، مسوولیت کیفری، شهادت ، دیه و قصاص به ظاهر تبعیض آمیز است .
براساس ماده ٥٥٠ این قانون ، دیه زن نصف دیه مرد است و علت آن علاوه بر برخی دلایل فقهی، تفاوت جایگاه اجتماعی و اقتصادی زنان
در برابر مردان ذکر شده است . موضوع تفاوت دیه و قصاص بین زن و مرد است . بر اساس فتوای مشهور فقها دیه زن نصف دیه مرد است و
در جراحات بر این باورند که زن و مرد تا یک سوم دیه برابرند و بیش از آن دیه زن نصف دیه مرد میشود. بنابراین در امر دیه بین زن و مرد
تفاوت وجود دارد، اما نه به خاطر این که قیمت مرد بیشتر از زن است ، نه ، قصاص در مورد هر دو وجود دارد نفس در مقابل نفس ، اما برخی
از فقها با استدلال این که چون در میدان مسائل اقتصادی، مرد عمدتا فعال و منشا مال و تولید ثروت است ، عدم تساوی دیه را امری عقلائی
میدانند و به این گونه بر تبعیض علیه زنان دامن میزنند و آن را امری پیش پا افتاده تلقی میکنند. تفاوت دیه زن و مرد ناظر به شرایط و
مقتضیات زمان صدر اسلام بوده و با توجه به تغییر شرایط و اقتضائات و معیارها در این زمان ، دیه زنان نیز همانند مردان و برابر باشد.
Machine summary:
com چکیده تاریخ دریافت: ۱۴۰۰/۱۰/۲۷ تاریخ پذیرش: ۱۴۰۱/۰۱/۳۰ امروزه تفاوت دیه زن و مرد یکی از مسائل مهمی است که در قانون حقوقی و کیفری ایران بحث برانگیز بوده و شبهات زیادی در اذهان ایجاد کرده است با وجود تأکید دین اسلام بر برابری حقوق ،افراد قانون مجازات اسلامی حاوی مقررات متفاوتی درباره زن و مرد میباشد که برخی در مورد زنان جنبه حمایتی دارد و برخی دیگر مانند ،سن مسؤولیت کیفری ،شهادت دیه و قصاص به ظاهر تبعیض آمیز است.
نظر فقیهان در خصوص تفاوت دیهی زن و مرد در فقه دیه ی زن به دو صورت مورد بررسی و فتوا قرار گرفته است دیه ی نفس بدن) (انسان که مقدار دیهی کامل زن و مرد است و دیهی عضو عضوی از بدن انسان نازیلا ،دباغ، بررسی ۱-۸- دیهی نفس فقهای شیعه دیهی جنایت بر زن مسلمان را نصف دیهی مرد دانسته اند به گفته ی شیخ مفید، اگر زنی به دست مردی کشته شود، در صورتی که موجب دیه بشود قاتل باید نیمی از دیه را بپردازد همچنین فقیهان معاصر نظیر امام خمینی و آیت الله خویی نیز همین نظر را دارند فقیهان دیگر مذاهب اسلامی در نصف بودن دیهی زن مانند فقیهان شیعه فتوا داده اند گفته ی شیخ طوسی همه فقها به غیر از ابن علیه و اصم بر این رأی اتفاق نظر دارند.