Abstract:
این پژوهش به بررسی همبستگی و رابطه علّیبین مصرف حامل‌های انرژی و تولید ناخالص استان‌های ایران با استفاده از روش موجک با داده‌های پانل و آزمون علّیت دومیترشو ـ هرلین در بازه زمانی (1396-1367) می‌پردازد. از نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی مشاهده می‌شود که الگوی همبستگی بین مصرف انرژی و تولید ناخالص استانی در حامل‌های مختلف انرژی متفاوت می‌باشد. الگوی همبستگی قوی بین گاز طبیعی، بنزین، نفت سفید و برق با تولید ناخالص استانی در همه سطوح شدت انرژی وجود دارد. همبستگی نفت کوره و تولید ناخالص استانی در بلندمدت برای تمامی استان‌ها ضعیف گزارش می‌شود. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت استان‌هایی که شدت مصرف انرژی در آن‌ها بالا است، مصرف بنزین، نفت کوره و کل حامل‌های انرژی، تولید ناخالص داخلی را به دنبال داشته‌اند. در شدت بالا، مصرف نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و گاز طبیعی، در شدت متوسط، همه حامل‌های انرژی و در شدت پایین تنها مصرف نفت سفید، بنزین و نفت کوره منجر به تولید ناخالص داخلی شده‌اند. در استان‌های با شدت مصرف انرژی خیلی پایین، مصرف حامل‌های انرژی تولید ناخالص داخلی را به دنبال نداشته است؛ اما در بازه زمانی میان‌مدت و بلندمدت فرضیه بازخورد اثبات می‌شود.
This study examines the correlation and causal relationship between energy carriers' consumption and Iran’s provinces' gross product for the period 1988-2017 using wavelet analysis with panel data and the Dumitrescu-Hurlin causality test. The results of correlation analysis show that the correlation pattern between energy consumption and GDP, in different energy carriers, is different. The correlation between natural gas, gasoline, kerosene, and electricity with GDP is strong at all energy intensity levels. The correlation between furnace oil and GDP is reported to be low and weak for all provinces in the long run. Furthermore, the findings show that in provinces with high energy consumption intensity, consumption of gasoline, fuel oil and total energy have led to GDP in the short run. In high-intensity cases, consumption of kerosene, gas oil, fuel oil and natural gas, in medium intensity all types of energy, and in low intensity, consumption of kerosene, furnace oil and gasoline have led to GDP. In provinces with very low energy consumption, energy carriers' consumption has not led to GDP while in the medium and long term, the feedback hypothesis is proven
Machine summary:
همچنين يافته ها نشان ميدهد که در کوتاه مدت استان هايي که شدت مصرف انرژي در آن ها بالا است ، مصرف بنزين ، نفت کوره و کل حامل هاي انرژي، توليد ناخالص داخلي را به دنبال داشته اند.
در مطالعه حاضر تلاش گرديد با رويکرد ترکيبي و جامع به بررسي اين موضوع پرداخته شود که تقريبا مسبوق به سابقه نميباشد يعني با استفاده از رويکرد موجک و به کارگيري داده هاي استاني به صورت پانل و همچنين ملحوظ نمودن گروه هاي استاني براساس ميزان شدت مصرف انرژي، تأثير ميزان شدت مصرف انرژي بر رابطه عليبين مصرف انرژي و رشد اقتصادي در کوتاه مدت ، ميان مدت و بلندمدت براي حامل هاي مختلف انرژي مورد بررسي قرار گيرد.
کريستف جان پولر و همکاران ١ (٢٠١٨) رابطۀ مصرف انرژي (برق ) و رشد اقتصادي را براي ٧٤ کشور جهان براي سال هاي ٢٠١٤-١٩٧٢ با استفاده از داده هاي پانل و تکنيک موجک مورد بررسي قرار دادند و نتيجه گرفتند که در کوتاه مدت و ميان مدت بين مصرف برق و توليد ناخالص داخلي عليت از توليد ناخالص داخلي به سمت مصرف برق ميباشد در حالي که براي دوره بلندمدت ، عليت دو طرفه وجود دارد و همچنين کشورهايي که شاخص توسعه انساني بالايي دارند عليت دو طرفه مشاهده شده و براي کشورهاي با شاخص توسعه انساني پايين جهت عليت از مصرف برق به سمت توليد ناخالص داخلي است .
Relationship between Economic Growth and Energy Consumption in Iran (Analysis of Linear and Non-linear Causality Models).
(
, 
, 
)
