Abstract:
بروز شوک ناشی از درآمدهای نفتی، ازطریقِ تغییر در انتظارات خانوارها، منجر به اثرگذاری متفاوت بر مخارج مصرفی در بخش کالاهای بادوام و بی‌دوام میشود. براین‌اساس، هدف این مقاله بررسی تأثیر درآمدهای نفتی، بر روی مخارج مصرفیِ خصوصیِ کالاهای بادوام و بی‌دوام، در ایران است. به منظور آزمون این رابطه، از دو مدل خطی و غیرخطی در دورۀ زمانی 1357-1399 شمسی استفاده شد. الگوی مورد استفاده در این مطالعه، روش ARDL و NARDL بوده است. نتایج به‌دست‌آمده در مدل خطی برآوردشده، نشان داد که شدت اثرگذاری درآمد قابل‌تصرف، بر مخارج مصرفی کالاهای بادوام و بی‌دوام، به‌ترتیب، برابر با 0.61 و 0.68 بوده است. همچنین، تأثیر درآمدهای نفتی بر مخارج مصرفی کالاهای بادوام و بی‌دوام، در مدل غیرخطی، به‌ترتیب برابر با 0.68 و 0.53 بوده است. همچنین، نتایج به‌دست‌آمده از تجزیۀ شوکهای مثبت و منفی، نشان‌دهندۀ این بود که تأثیر شوک مثبت درآمدهای نفتی بر مصرف کالاهای بادوام و بی‌دوام، به‌ترتیب، برابر با 0.47 و 0.21 بوده و تأثیر شوک منفی درآمدهای نفتی بر مصرف کالاهای بادوام و بی‌دوام، به‌ترتیب، برابر با 0.35- و 0.14- بوده است.
The shock of oil revenues, through changes in household expectations, leads to different effects on consumer spending in the durable and non-durable goods sector. Accordingly, the purpose of this article was to investigate the impact of oil revenues on private consumption expenditures of durable and non-durable goods in Iran. To test this relationship, two linear and nonlinear models in the period 1978-2020 were used. The model used in this study was of ARDL and NARDL methods. The results obtained in the estimated linear model showed that the intensity of the effect of disposable income on the consumption expenditure of durable and non-durable goods was equal to 0.61 and 0.68, respectively. Also, the effect of oil revenues on consumption expenditures of durable and non-durable goods in the nonlinear model was equal to 0.68 and 0.53, respectively. Moreover, the results obtained from the analysis of positive and negative shocks showed that the effect of positive shock of oil revenues on the consumption of durable and non-durable goods is 0.47 and 0.21, respectively, and the effect of negative shock of oil revenues on the consumption of goods Durable and non-durable were -0.35 and -0.14, in turn.
Machine summary:
باتوجه به مطالعات پيشين داخلي و خارجي صورت گرفته ، در مطالعۀ حاضر به بررسي اثرات درآمدهاي نفتي بر مخارج مصرفي خانوارها جهت تهيۀ کالاهاي مصرفي بادوام و بيدوام ، با استفاده از رويکرد مدل هاي غيرخطي، پرداخته شده است که کمتر در مطالعات ديگر موردتوجه بوده است .
٤ متغيرهاي پژوهش مهمترين متغيرهاي مورد استفاده در اين مطالعه ، شامل توليد ناخالص داخلي بدون نفت ، درآمدهاي نفتي ، حجم نقدينگي ، مخارج مصرفي کالاهاي بادوام و مخارج مصرفي کالاهاي بي دوام است که اين اطلاعات از فصلنامه هاي آماري و بانک سري زماني بانک مرکزي ايران استخراج شده است ١.
درادامه ، به منظور بررسي رابطۀ تعادلي کوتاه مدت بين متغيرهاي پژوهش ، از روش خودهم بسته با وقفه هاي توزيعي استفاده شده است که نتايج آن در جدول (٦) گزارش شده است : جدول ٦: تأثير درآمدهاي نفتي بر مخارج مصرفي کالاهاي با دوام و بيدوام در برآورد الگوي کوتاه مدت متغير وابسته : مخارج متغير وابسته : مخارج نام متغير مصرفي کالاهاي بادوام مصرفي کالاهاي بيدوام ضريب (سطح معنيداري) ضريب (سطح معنيداري) وقفۀ متغير وابسته ٠/٧٩ (٠/٠٠٢) ٠/٦٨ (٠/٠٠٠) عرض از مبدأ ٠/٤٦ (٠/٠٠١) ٠/٦٤ (٠/٠٠٠) لگاريتم توليد ناخالص داخلي (0/003) 0/59 (0/000)0/72 بدون نفت لگاريتم نقدينگي ٠/٣٤ (٠/٠٠٣) ٠/٢٥ (٠/٠٠٣) لگاريتم درآمدهاي نفتي ٠/٤٤(٠/٠٠١) ٠/٣٥(٠/٠٠٤) ضريب تعيين 0/93 0/86 آمارة F (0/000)35/87 (0/000) 23/54 مأخذ: يافته هاي پژوهش در راستاي برآورد ضرايب الگوي کوتاه مدت مدل ، از داده هاي سالانه براي دورة زماني ١٣٥٧ـ١٣٩١ استفاده گرديد شده است .
همچنين ، در مدل هاي برآوردشده ، ضريب توليد ناخالص داخلي بدون نفت و نقدينگي، مثبت و معنيدار بوده و اثرات مثبتي بر مخارج مصرفي کالاهاي بادوام و بيدوام داشته است .
(
, 
, 
)
