Abstract:
یکی از اقدامات خیر خواهانه که در اسلام بدان بسیار تاکید شده ، سنت حسنه وقف می باشد . برتری بُعد معنوی وقف نسبت به سایر شیوه های انتقال اموال نه تنها موجب ارضای وجدان اشخاص بلکه به فرموده بزرگان دین ، موجب اجر و ثواب اخروی نیز خواهد شد . لازمه حفظ و بقای این نهاد مهم حقوقی و اقتصادی ،بررسی زوایا و ابعاد مختلف آن و سعی در تطبیق آن با مقتضیات زمانی و مکانی می باشد. یکی از مباحث اختلافی در بحث وقف ،امکان پذیری وقف پول می باشد ، با این توضیح که آیا یک شخص با نیت کاهش فقر ، ایجاد پیشرفت اقتصادی و ایجاد اشتغال در جامعه می تواند پول خود را وقف نماید ؟جهت پاسخگویی به این سوال در این پژوهش در ابتدا به بیان کلیات و سپس به بررسی نظرات مختلف فقهای شیعه و سنی خواهیم پرداخت . در نهایت نیز جهت امکان تحقق آن در حقوق ایران شیوه های مختلف وقف پول در انگلیس و برخی کشورهای اسلامی را بیان می نماییم چرا که بر این باوریم مطالعه تطبیقی می تواند راهکارهایی ارائه نماید که در بسیاری موارد امکان بهره برداری عملی از موضوعی خاص همچون وقف پول در نظام حقوقی داخلی میسر گردد .
One of the philanthropic actions that is emphasized a lot in Islam is the tradition of charitable endowment. The superiority of the spiritual dimension of endowment compared to other ways of transferring property will not only satisfy the conscience of individuals, but also, according to the elders of the religion, it will also lead to rewards and rewards in the afterlife. It is necessary to preserve and survive this important legal and economic institution, examining its various angles and dimensions and trying to adapt it to the temporal and spatial requirements. One of the controversial topics in the discussion of endowment is the possibility of endowment of money, with the explanation that can a person endow his money with the intention of reducing poverty, creating economic progress and creating employment in the society?In order to answer this question, in this research, we will first state the generalities and then examine the different opinions of Shia and Sunni jurists. Finally, for the possibility of realizing it in Iranian law, we state the different methods of endowment of money in England and some Islamic countries, because we believe that a comparative study can provide solutions that in many cases allow the practical use of a specific issue such as endowment. Money is available in the domestic legal system.
Machine summary:
عليرغم نظرات فقهي متفاوت در پذيرش وقف پول ، بايد ديد در حقوق ايران امکان تحقق چنين وقفي وجود دارد يا خير ؟ همچنين با مطالعه تطبيقي در نظام حقوقي برخي کشورها چون انگلستان ، بحرين ، کويت و مالزي ضمن پذيرش وقف پول ، راهکارهاي عملي مختلفي در اين راستا ارائه گرديده است ، بطور مثال در کويت از طريق ايجاد صندوق وقف پول و با سرمايه گذاري نمودن وجوه حاصله ، در فعاليتهاي مختلف اقتصادي اقدامات موثري در جهت پيشرفت و توسعه کشور صورت پذيرفته است .
» در پاسخ به اين ايراد مي توان چنين اظهار داشت که در پول اصل ماليت است و وقف آن مبتني بر وقف ماليت ، که در عين انتفاع از آن امکان بقاء آن نيز ميسر مي باشد چرا که با توجه به ماهيت مثلي آن ، مثل پول جانشين عين پول مي گردد و ارتکاز عرفي در جهت قبول آن وجود دارد بنابراين در وقف پول اصل کماکان باقي بوده فلذا نه تنها تعريف وقف مبني بر حبس الاصل و سبل الثمره بر آن صادق است بلکه شرايط يک مال موقوفه را هم دارا مي ١ - نجفي ، محمدحسين ، پيشين ، ١٨/ طباطبايي يزدي ، محمدکاظم ، تکمله العروه الوثقي (ج ١) ، مکتبه داوري ، بي تا ، ٢٠٦ / سبزواري ، عبدالأعلي ، مهذب الاحکام (ج ٢٢) ، دفتر السيدالسبزواري ، ١٤١٦ ق ، ٤٤ ٢ - فلاح تفتي ، فاطمه ، « وقف پول » ، اطلاعات سياسي اقتصادي ، ١٣٨٧ ، ٢٤٤ ٣ - خميني ، روح الله ، البيع (ج ٣) ، موسسه نشر و تنظيم آثار امام خميني (ره ) ، ١٤٢١ ق ، ١٢٣ ٤ - طباطبائي ، سيدصادق ، « بررسي فقهي وقف پول » ، مجله نقد ، ١٣٩٢ ، ١١٩ باشد از اين رو بر حسب نيازهاي روز يک جامعه و مقتضيات زماني و مکاني امکان قبول وقف پول بعنوان مصداقي از وقف وجود دارد و اين سيره را مي توان محقق دانست .
(
, 
, 
)
