Abstract:
مقدمه: یکی از مصادیق خشونت علیه زنان همسرآزاری است. به دلیل مرد سالاری در جوامع ایران همسرآزاری عمدتاً از سوی مردان و علیه زنان و به شکلهای مختلف اعمال میشود.
هدف: این پژوهش با هدف تدوین مدل تجربه خشونت توسط همسر در زنان براساس ویژگیهای شخصیتی با نقش میانجی پریشانی روانشناختی انجام شد.
روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی- بنیادی و از حیث اجرا توصیفی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه پژوهش را کلیه زنان مراجعهکننده به مراکز مشاوره طلاق، بهزیستی، اورژانس اجتماعی و مراکز مشاوره سطح شهر سنندج در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند که از بین آنها به شیوه نمونهگیری در دسترس ۴۰۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل: پرسشنامه همسرآزاری، صفات تاریک شخصیت، ناگویی خلقی و پریشانی روانشناختی بود. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS نسخه ۲۵ و SmartPLS نسخه ۳.۲.۸ استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که صفات تاریک شخصیت (۰/۳۵۱=β)، ناگویی خلقی (۰/۱۶۸=β) و پریشانی روانشناختی (۰/۴۷۰=β) به طور مستقیم و مثبت تأثیر معناداری (۰/۰۰۱>p) بر همسرآزاری دارند و همچنین صفات تاریک شخصیت (۰/۱۹۸=β) و ناگویی خلقی (۰/۲۰۷=β) به طور غیر مستقیم و از طریق پریشانی روانشناختی تأثیر مثبت و معناداری (۰/۰۰۱>p) بر همسرآزاری دارند. ریشه میانگین مربعات باقیمانده استاندارد شده ۰/۰۶۷ بود که نشان دهنده برازش مناسب مدل بود.
نتیجهگیری: زنان دارای نمرات بالای ناگویی خلقی، صفات تاریک شخصیت و پریشانی روانشناختی بیشتر مورد همسرآزاری قرار میگیرند و میتوان با کنترل این ویژگیها رفتار همسران را نسبت به زنان تغییر داد و در نهایت بتوان از همسرآزاری و آسیبهای بعدی ممانعت به عمل آورد.
Introduction: One of the manifestations of violence against women is spousal abuse. Due to patriarchy in Iranian societies, spousal abuse is mainly applied by men and against women in various forms.
Aim: The present study aimed to develop a model of experiencing spousal violence in women based on personality traits with a mediating role of psychological distress.
Method: The present study is an applied-fundamental research in terms of aim and a descriptive, structural equations type research in terms of implementation. The study population consisted of all women referring to divorce counseling, welfare, social emergency and counseling centers in Sanandaj in 2021. Among them, 400 were selected using a convenience sampling method. The research instruments included the Spousal Abuse, Dark Personality Traits, Alexithymia and Psychological Distress questionnaires. SPSS-25 and SmartPLS-3.2.8 software was used to analyze the data.
Results: The results showed that dark personality traits (β=0.351), alexithymia (β=0.168) and psychological distress (β=0.470) have direct and positive (p
Conclusion: Women with high scores of alexithymia, dark personality traits and psychological distress are more likely to be abused by their husbands. By controlling these characteristics, it is possible to change the behavior of spouses towards women, and finally, it is possible to prevent spousal abuse and further harms.