Abstract:
مکان ها آشکارا دارای ارزش هایی هستند که یکی از آنها ارزش های فرهنگی است. اصالت یکی ازمؤلفه های سازنده ارزش های فرهنگی مکان است که می توان در مکانهای تاریخی به ویژه مکان های میراثی جستجو کرد. شیوه های تزییناتی معماری خانه های قاجاری، دارای ارزش های کالبد ساختاری ناب، با محتوای واقع گرایانه درزمان خود بوده است. علیرغم ارزشمندی بسیار خانه های دوره قاجار، مطالعه کافی در زمینه عوامل مؤثر درایجاد ارزش فرهنگی این مکانها صورت نگرفته است. هدف این پژوهش بررسی ابعاد اصالت تزیینات خانه های دوره قاجار و نقش آن درارزش های فرهنگی این میراث ارزشمند، بوده است. مطالعه حاضر، بهروش توصیفی-تحلیلی، از نوع پیمایشی انجام گرفته است. حوزه پژوهش امامجمعه، وثوقالدوله و مستوفیالممالک در شهر تهران بوده است. جامعه آماری پژوهش؛ بازدیدکنندگان از خانه های منتخب و حجم نمونه (384 نفر) بود. داده ها به روش کتابخانه ای ومیدانی(پرسشنامه محقق ساخته) جمع آوری و با استفاده از روشهای تحلیل عاملی ورگرسیون تحلیل شد. نتایج نشان داد؛ که ویژگی های شاخص تزیینات معماری خانه های مورد مطالعه؛ حجاری، کاشیکاری، گچبری، نقاشی، آجرکاری، قطاربندی، مقرنس، آینه کاری، لمبه کوبی، اُرسی و گره چینی ارسی وآلت چینی های چوبی بوده است. ابعاد اصالت تزیینات به کار رفته دراین خانه ها؛ اصالت بدیع، استثنایی، ارجاعی و دارای نفوذ، شناسایی شد. اصالت دارای نفوذ با ضریب 466/0، مهمترین بعد اصالت و اصالت های ارجاعی، استثنائی و بدیع به ترتیب دراولویت های بعدی قرارگرفته اند. تأیید فرضیه پژوهش نیز نشان از تأثیر مثبت و معنی دار اصالت تزیینات خانه های دوره قاجار، بر ارزش های فرهنگی این مکانها، دارد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که ارزشهای فرهنگی خانه های قاجاری تهران، تحت تأثیر ویژگی های شاخص و اصالت تزیینات به کار رفته در این مکان ها بوده است.
Places clearly have values, one of which is cultural values.The decorative methods of Qajar houses had pure structural values with a realistic content in its own time. Not enough study has been carried out on the factors affecting the cultural value of these places, despite the great value of houses in the Qajar period. The purpose of this study was to investigate the aspects of the originality of Qajar period house decorations and their role in the cultural values of this valuable heritage. The present study is a descriptive-analytical survey. The research area is Imam Jomeh, Vosough Al-Dawlah and Mostofiya Al-Malak houses in Tehran.Statistical population of research is visitors of selected houses and the sample size is 384 people. Data were collected by library and field method (researcher-made questionnaire) and analyzed using factor analysis and regression methods. The results showed that the special characteristics of the decoration of the architecture of the houses under study are carving, tiling, plastering, painting, brickwork, trainings, Mogharnas, mirror work, lambing, sash and knitting, sash and wooden masonry. aspects of the originality of the decorations used in these houses; are Original, exceptional, referential and influential originality. Influential originality with a coefficient of 0.466, the most important aspect of originality and referential, exceptional and original originalities are in the next priorities, respectively. In general, it can be concluded that the cultural values of Qajar houses in Tehran have been influenced by the characteristic features and originality of the decorations used in these places.
Machine summary:
بررسي ابعاد اصالت تزيينات به کاررفته در خانه هاي قاجاري و بررسي تأثير آن بر ارزش فرهنگي اين مکان ها (موردمطالعه : خانه هاي امامجمعه ، وثوقالدوله و مستوفيالممالک شهر تهران) (صفحات ٦٧ تا ٩٤) نوع مقاله : پژوهشي ٢٠١٠٠١١١٧٣٥٨٦٦٣١٤٠٠١٦٤٨٣٥:DOR اميرحسين ذاکرزاده ١ * انسيه قرباني نيا 2 دريافت : ٩٩/١١/١١ پذيرش : ٩٩/١٢/٢٣ چکيده مکانها آشکارا داراي ارزشهايي هستند که يکي از آنهـا ارزشهـاي فرهنگـي اسـت .
پژوهش حاضر به صورت اختصاصي بر ويژگيهاي شاخص و اصالت تزيينات به کاررفته در خانه هاي دورهي قاجاريه و نقش آن در ارزشهاي فرهنگي اين مکانها تمرکز دارد و با روش مستقيم جمع آوري اطلاعات، يعني بازديد ميداني نمونه - هاي موردي و نظرسنجي از بازديدکنندگان، اطلاعات دست اول را براي انجام تحليل هاي بعدي فراهم نموده است .
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١٥: شکل و نوع لمبه کوبي به کاررفته در خانه امامجمعه و استفاده از لمبه کوبي در سقف خانه مستوفيالممالک (١:URL و نگارندگان، ١٣٩٨) همراه با ويرايش نگارنده ٤-٢- تحليل استنباطي يافته هاي پژوهش سؤال دوم- ابعاد اصالت تزيينات خانه هاي دوره قاجار شهر تهران (نمونه موردي خانه هاي امامجمعه ، وثوقالدوله ، مستوفيالممالک ) کدام است ؟ در بخش اول تحقيق و مطالعات کتابخانه اي، ٤ بعد اصالت به عنوان مؤلفه هاي سازندهي ارزشهاي فرهنگي مکان، شناسايي شد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١٦: مدل اندازهگيري در حالت معناداري بارهاي عاملي و ضرايب رگرسيوني فرضيه - ويژگيهاي شاخص و اصالت تزيينات به کاررفته در خانه هاي دوره قاجار، در افزايش ارزشهاي فرهنگي اين مکانها نقش داشته است .