Abstract:
إنّ التداوليّة فرع من فروع اللسانيّات الحديثة وهي تهتم باستعمال اللغة- وهنا العربيّة- وفقاً لسياق الكلام في المواقف التواصليّة؛ فتحظى القضايا التداوليّة بأهميّة بالغة لدورها المهمّ في نجاح التواصل مع الناطقين الأصليّين، وبناء على ذلك يعتبر تعليم تداوليّة اللغة العربيّة أمراً ضروريّاً ومهماً للطلبة الإيرانيّين في القاعات الدراسيّة. ومن أحسن طرق تعليمها هو استخدام التقنيّات الحديثة نظراً لفاعليّتها في استقطاب الطلبة ومحاكاة بيئة اللغة العربيّة لهم. فقام البحث، عن طريق المنهج الوصفيّ-التحليليّ، بدراسة كيفيّة تدريسها عبر تسليط الضوء على التقنيّتين: الألعاب الحاسوبيّة والبوربوينت وشرح كيفيّة توظيفهما داخل قاعات الدرس أو خارجها من خلال منهج بروك وناغاساكا. فتوصّل البحث بشأن الألعاب الحاسوبيّة إلى أنّه يمكن استخدامها لغرض تدريس التداوليّة؛ لفاعليّتها في تصميم بيئة افتراضيّة مماثلة للبيئة الحقيقيّة للغة العربيّة للطالب الإيرانيّ أثناء لعبه. كما عرض البحث طرقاً مختلفة لاستخدام الألعاب الحاسوبيّة ضمن التدريس التداوليّ؛ إمّا بشكل مباشر أو غير مباشر ضمن خطوات منهج بروك وناغاساكا. وأمّا بالنسبة لبرنامج البوربوينت فهو يصلح لتدريس التداوليّة من خلال تصميم برنامج تفاعليّ عبره؛ حيث يمكن استخدامه في خطوة الاستخدام أو ضمن خطوة التجربة من خطوات بروك وناغاساكا لفاعليّته في كسر روتين الصف، وجعل المادّة الدراسيّة شيّقة للطلبة، وتسهيل عمليّة التعلّم، وتعزيز الوعي التداوليّ لدى الطلبة، وتمهيد الطريق لهم لممارسة الجوانب التداوليّة.
کاربردشناسی شاخهای از زبانشناسی نوین است که کاربست زبان؛ در اینجا عربی» را طبق
سیاق کلام و در موقعیتهای ارتباطی بررسی می کند؛ بنابراین مسايل کاربردشناختی نقش
پررنگی در موفقیت ارتباط با گویشوران اصلی ایفا می کند و ازاینرو اموزش کاربردشناسی
زبان عربی به دانشجویان ایرانی» مسالهای ضروری و مهم در کلاسهای درس است.
زجمله بهترین روشهای اموزش ان؛ فناوریهای نوین است؛ چراکه استفاده از ان به
جذب دانشجویان و شبیهسازی محیط زبان عربی برای انان میانجامد. پژوهش حاضر
اموزش کاربردشناسی را با تکیهبر روش توصیفی-تحلیلی و از طریق بررسی فناوریهای
بازیهای رایانهای و پاورپوینت بررسی کرده است. همچنین چگونگی بهکارگیری هر یک
زانها در کلاس درس را بر اساس الگوی بروک و ناگاساکا شرح داده است. نتایج تحقیق
حاکی از ان است که میتوان بازیهای رایانهای را به سبب فراهم کردن امکان طراحی
محیطی مجازی مشابه محیط واقعی زبان عربی برای دانشجویان ایرانی بهمنظور اموزش
کاربردشناسی مورداستفاده قرارداد. همچنین روشهایی برای بهکارگیری این بازی ها در
اموزش کاربردشناسی به شکل مستقیم و غیرمستقیم و طبق الگوی بروک و ناگاساکا ارايه
گردید. همچنین می توان با طراحی یک برنامہ تعاملی در پاورپوینت و بهکارگیری ان در
مرحلل استفاده یا ازمایش الگوی بروک و ناگاساکا در تدریس کاربردشناسی بهره جست؛
زیرا علاوه بر شکستن فضای یکنواخت کلاس جذاب کردن ان و تسهیل یادگیری منجر به
تقویت اگاهی کاربردشناختی دانشجویان و هموار کردن کاربست ان می شود.
Pragmatics is a branch of modern linguistics that is concerned with the use of language – and here Arabic – according to the context of speech in communicative situations. Therefore, pragmatic issues are of great importance for their vital role in the success of communicating with native speakers; accordingly, teaching the pragmatics of Arabic language is a necessary and important matter for Iranian students in the classrooms. One of the best ways to teach it is using modern technologies due to their effectiveness in attracting students and simulating Arabic language environment for them. The present research has investigated the teaching of pragmatics using the descriptive-analytical method by highlighting the two techniques of computer games and PowerPoint and explaining using them inside or outside the classroom through the Brock and Nagasaka curriculum. Researching computer games, it has been found that they can be used for teaching pragmatics; since their effectiveness lies in designing a virtual environment similar to the real environment of Arabic language for the Iranian students. The research also presented different ways of using computer games within pragmatics teaching, either directly or indirectly according to the Brock and Nagasaka curriculum. Another result of the research is that the PowerPoint software is suitable for teaching pragmatics by designing an interactive program through it. It can be used in the use step or within the experiment step of the Brock and Nagasaka steps. Since it breaks the monotonous atmosphere of the class, it makes it attractive, facilitates learning, and strengthens students’ pragmatic awareness.