Abstract:
باور به معاد، از اصول اعتقادی دین اسلام و از عوامل اصلی نیل انسان به کمال و سعادت ابدی است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد تفسیر موضوعی سامان یافته، در پی پاسخ به این پرسش است که باور به معاد، چه نقشی در گرایشهای انسان دارد؟ حاصل بررسی این است که اعتقاد به معاد از راههای گوناگون نظیر ایجاد خداترسی، میل به حق و پذیرش آن، محبتورزی برای خدا، امید به خدا و رحمتهای الهی، آرامش روانی، عبرتپذیری، پرهیز از دنیاطلبی، میل به انفاق و دوری از بخل، دغدغه رسیدگی به محرومان و مهار هوای نفس در رشد و تعالی گرایشهای انسان موثر است.
Machine summary:
پژوهش حاضر که به روش توصيفي ـ تحليلي و با رويکرد تفسير موضوعي سامان يافته، در پي پاسخ به اين پرسش است که باور به معاد، چه نقشي در گرايشهاي انسان دارد؟ حاصل بررسي اين است که اعتقاد به معاد از راههاي گوناگون نظير ايجاد خداترسي، ميل به حق و پذيرش آن، محبتورزي براي خدا، اميد به خدا و رحمتهاي الهي، آرامش رواني، عبرتپذيري، پرهيز از دنياطلبي، ميل به انفاق و دوري از بخل، دغدغه رسيدگي به محرومان و مهار هواي نفس در رشد و تعالي گرايشهاي انسان مؤثر است.
براساس آيه فوق، مؤمن به خدا و روز قيامت و اهل عمل صالح، از اينگونه نگرانيها در امان است؛ چراکه تدبير امور را بهدست خدا ميداند و باور دارد که خداوند در دنيا و آخرت تنهايش نميگذارد و هيچ رنج و مصيبتي را که براي او تحمل شود، بيپاداش نخواهد گذشت؛ با وجود چنين باوري، انسان ديگر از هيچ پيشامد ناگواري اندوهناک نميشود و از هيچ مشکل و خطري نميترسد و به آرامشي پايدار ميرسد.
هرچند در اين آيه سخن از خوف از عذاب آخرت است؛ اما روشن است که چنين خوفي براي کسي پيدا ميشود که ايمان به آخرت داشته باشد.
سپس علت عبرت نگرفتن آنان را باور نداشتن به روز قيامت بيان ميکند (مکارم شيرازي و ديگران، 1371، ج 15، ص 91)؛ بنابراين عبرتپذيري که مانع کجروي و گمراهي انسان ميشود و راه کمال و سعادت انسان را هموار ميکند، يکي از آثار معادباوري است.