Abstract:
اخلاق بخشی از فرآیند حسابرسی است که به عنوان یک معیار اساسی جهت ارائه اظهارنظر منصفانه برای حسابرسان ضروری میباشد. بدین منظور، ایدئولوژی اخلاقی دربرگیرنده نظام ارزشهای اخلاقی برای قضاوتهای اخلاقی است که دستورالعمل-هایی را برای حل و فصل رفتارهای اخلاقی و قضاوت حرفهای فراهم میکند. از سوی دیگر، خودکارآمدی حسابرس که به عنوان انتظار حسابرس از خود در جهت عمل به وظایف حرفهای تعریف میشود، میتواند تحت تأثیر ایدئولوژی اخلاقی قرار گیرد. چراکه حسابرسان به منظور حفظ اعتبار حرفهای خود، به دنبال افزایش کیفیت حسابرسی هستند و از این جهت بررسی مولفههای اخلاقی تأثیرگذار بر عملکرد حسابرسان ضروری میباشد. از اینرو هدف این پژوهش، بررسی تأثیر ایدئولوژی اخلاقی حسابرسان بر خودکارآمدی آنان میباشد. نمونه آماری پژوهش شامل 543 نفر حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران و سازمان حسابرسی در سال 1400 است که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و ابزار مورد استفاده در پژوهش، پرسشنامه استاندارد میباشد. به منظور آزمون فرضیهها، از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل بهرهگیری شد. نتایج پژوهش نشان می-دهد که ایدئولوژی اخلاقی طبق الگوی فورسیث بر خودکارآمدی حسابرسان تأثیر مثبت و معنیداری دارد. همچنین ایدئولوژی اخلاقی آرمانگرایی تأثیر مثبت و معنیداری و ایدئولوژی اخلاقی نسبیگرایی تأثیر منفی و معنیداری بر خودکارآمدی حسابرسان دارد.
Ethics is a part of the audit process, which is essential as a basic criterion for providing a fair
opinion for auditors. For this purpose, ethical ideology includes a system of ethical values for
ethical judgments that provide guidelines for resolving ethical behavior and professional
judgment. On the other hand, the auditor's self-efficacy, which is defined as the auditor's
expectation of himself to perform professional duties, can be influenced by ethical ideology.
Since auditors seek to increase the quality of auditing in order to maintain their professional
credibility, for this reason, it is necessary to examine the ethical components affecting the
performance of auditors. Therefore, the purpose of this research is to investigate the effect of
auditors' ethical ideology on their self-efficacy. The sample of this study is selected by the
availability method from all individuals working in auditing firms, members of the Iranian
Institute of Certified Public Accountants, and the auditors of the Auditing Organization in
2022. The research method is a descriptive survey, and the instrument used in the research is a
standard questionnaire. In order to test the hypotheses, structural equation modeling is
incorporated using LISREL software. The research results show that ethical ideology,
according to Forsyth's model, has a positive and significant effect on auditors' self-efficacy.
Also, the ethical ideology of idealism has a positive and significant effect and the ethical
ideology of relativism has a negative and significant effect on auditors' self-efficacy.
Machine summary:
بدين منظور، بررسي خودکارآمدي حسابرس از اين جهت حائز اهميت است که خودکارآمدي فراوان موجب ارتقاي بينش و ادراک فردي حسابرس نسبت به ويژگي ها و مهارت هاي تخصصي در حسابرسي ميشود که ميتواند تحت تأثير عوامل شناختي و همچنين تعهد حرفه اي و ايدئولوژي اخلاقي به عنوان يکي از معيارهاي اساسي رفتارهاي اخلاقي قرار گيرد (افيفه و همکاران ٢، ٢٠١٥).
در ارائۀ تصميم ارزيابي اخلاقي به عنوان حرفه ايگرايي، توانايي کنترل يک چالش اخلاقي براي حسابرسان ضروري است و اين موضوع بر باور حسابرس به توانايي ها و مهارت هاي خود در انجام عملکرد حرفه اي يعني خودکارآمدي حسابرس تأثير مثبت و معنيداري دارد؛ همچنين نتايج پژوهش ها نشان ميدهد، حسابرساني که به رفتار اخلاقي معتقد هستند و خود را ملزم به پيروي از اصول و موازين اخلاقي ميکنند، نتيجۀ آن بروز نوع خاصي از استرس شغلي است که اين موضوع نشان ميدهد، ايدئولوژي اخلاقي رابطۀ معنيداري با عملکرد حرفه اي حسابرسان دارد (شوکلا و سريواستاوا١، ٢٠١٧)؛ از سوي ديگر دابينسکي و همکاران ٢ (٢٠٠٥)، معتقدند افرادي که از سطح آرمان گرايي کمتري برخوردار هستند، به اصول و قوانين اخلاقي متکي نيستند و افرادي که سطح نسبيگرايي کمتري دارند، بر اين باورند که بايد همسو با ارزش هاي اخلاقي عمل کنند.
The effect of role conflict, self- efficacy, professional ethical sensitivity on auditor performance with emotional quotient as a moderating variable.
Ethical Financial Reporting Choice: The Influence of Individual Characteristics, Advances in Accounting Behavioral Research, 16, 115-148.