Abstract:
در هر متن دستکم سه لایه معنایی مفردات (ماده)، ساختارهای نحوی زبان (صورت) و اغراض تکلم، فهمپذیر است. مقاله پیشرو، به بررسی چیستی قضیه باتوجه به ضلع سوم، یعنی «غرض تکلم» پرداخته است. غرض تکلم عبارت است امری که میتواند هدف متکلم از بیان یک جمله باشد. ساختارهای نحوی، یکی از امکانات زبانی در خدمت متکلم بوده و ممکن است یک ساختار نحوی مانند جمله خبری برای اغراضی متناظر مانند خبر یا غیرمتناظر مانند امر، استفاده شوند. جمله خبری در سطح دال، موضوع علم نحو است. در مقابل، جمله خبری در سطح مدلول عبارت است از تصور چند معنای مرتبط همراه با ادعای تحقق آن ارتباط در عالم واقع. قضیه عبارت است از جمله خبری در سطح مدلول، بهشرطی که غرض از آن، خبر باشد. بنابراین، جمله خبری در سطح دال که به لایه معنای نحوی مربوط است، بدون توجه به غرض تکلم، نه خبر است و نه انشاء و درنتیجه، بدون قرینه دال بر غرض، جمله خبری صرفا مقتضی خبر بودن است. منطقدانان دو دیدگاه در تعریف منطق دارند. تعریف اول با محوریت صدق و کذب و تعریف دوم با محوریت ایقاع و انتزاع است. تعریف اول، تعریف به لازم است. تعریف دوم براساس هیئت قضیه در لایه معنای نحوی است و درنتیجه، در مواردی که غرض از هیئت جمله خبری، انشاء باشد، مانع اغیار نیست.
In each text, there are at least three semantic layers: single words (matter), syntactic structures of language (form) and speech purposes. The present article examines the nature of proposition with respect to the third aspect, namely "the purpose of speech". The purpose of speech is the purpose of the speaker in saying a sentence. Syntactic structures are one of the linguistic possibilities in the service of the speaker. A syntactic structure, such as a declarative sentence, may be used for corresponding purposes such as statements or non-corresponding purposes such as imperatives. A declarative sentence at the level of the signifier is the subject of syntax. In contrast, a declarative sentence at the level of signification means the conception of several related meanings along with the claim that that connection is fulfilled in the real world. A proposition is a sentence at the level of signification, provided that the purpose is declaration. Therefore, a declarative sentence at the level of the signifier, which is related to the layer of syntactic meaning, is neither declarative nor exclamatory, regardless of the purpose of speech, and therefore, without a correspondence between the signifier and the purpose, a declarative sentence is merely a statement. Logicians have two views on the definition of logic. In the first definition, a proposition is something that can be true or false. Although this definition is universal and proper, it means necessary. Another definition is unilateralness and abstraction. This definition is based on the proposition in the layer of syntactic meaning and, as a result, in cases where the purpose of the declarative sentence is exclamatory, it is not exclusive of unrelated things.
Machine summary:
برای دستیابی به این مهم، پس از تعریف غرض تکلم و بررسی رابطه ذهن و زبان، سه لایه معنایی مفردات (ماده)، ساختارهای زبانی (صورت) و اغراض تکلم در فرایند دلالت مورد بحث قرار گرفته است.
نظریه افعال گفتاری، حالات ذهنیای را بررسی میکند که ابراز زبانی یافتهاند و بهعنوان یک فعل درباره آنها مطالعه میشود؛ درحالیکه اغراض تکلم، شامل حالات ذهن پیش از سخن گفتن هم میشوند؛ برای نمونه، خبر یا تصدیق، حالتی ذهنی است که غیر از فعل اخبار بهمعنای بیان خبر است؛ حتی اگر این اخبار بهصورت حدیث نفس باشد.
بنابراین، هرچند غرض استعمالی تکلم داخل در معنای نحوی نیست، اما ساختارهای نحوی فراخور یک غرض، با توجه به آن غرض فهم میشوند؛ برای نمونه، اگر قرینهای بر استعمال خبر در امر داشته باشیم، همان را اخذ میکنیم وگرنه، جمله خبری ظهور در بیان خبر دارد، نه غرض دیگر.
معنای یک جمله از حیث ساختار نحوی آن، غیر از غرضی است که از بیان آن وجود دارد و این دو مورد به دو سطح معنایی مختلف تعلق دارند.
هیچگاه نمیتوان بدون فهم غرض تکلم گفت که این جمله مطابق با واقع است یا خیر؛ برای نمونه، بیان شد که جمله «یعید الصلاه» در روایت امام کاظم( بر امر دلالت دارد و درنتیجه، این جمله قابل صدق و کذب نیست، اما نباید معنای خبری آن را نادیده گرفت.
لازمه این کلام این است که یک جمله خبری در سطح لفظ و دال، اگرچه مقتضی خبربودن و مطابقت با واقع را دارد، اما بدون غرض استعمالی خبر، خبر نیست.