Abstract:
با توجه به تحریمهای صورت گرفته علیه ایران و کاهش درآمدهای ارزی، بازار سرمایه دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. پژوهش موجود تلاش میکند با مقایسه کشور ایران با سایر کشورهای در حال ظهور و تأثیر بحران ارزی بر بازار دارایی آنها، به ارائه مکانیسم انتقال اثر بحران ارزی بر شاخص قیمتی بورس اوراق بهادار به عنوان دارایی حائز اهمیت بپردازد. جهت حصول نتایج از دادههای ماهانه دوره 1398:12–1387:10و رویکرد خود توضیح برداری مارکف سوئیچینگ استفاده شده است. بدین منظور، از میان حالتهای مختلف الگوی مارکف سوئیچینگ، الگوی MSIAH(2)-VAR(2) انتخاب شد. یافتههای تجربی تحقیق نشان می-دهد که تنها در رژیم با نوسانات بالا، افزایش نرخ ارز باعث افزایش شاخص قیمتی بورس اوراق بهادار شده است درحالیکه شاخص قیمتی بورس اوراق بهادار اثری بر نرخ ارز ندارد. علاوه بر این، نتایج نشان میدهد احتمال پایداری رژیم 1 (رژیم با نوسانات اندک نرخ ارز) نسبت به رژیم 2 (رژیم با نوسانات بالای نرخ ارز) بیشتر است.
Because of the sanctions imposed on Iran and the reduction of foreign exchange earnings, the capital market has undergone significant changes. This study tries to provide the transition mechanism of foreign exchange crisis on the stock market and compare with other emerging countries. In order to obtain the results, using the monthly data of the period of 2009:01–2020:03 and using the nonlinear Markov switching approach. For this purpose, among the various modes of Markov switching model, MSIAH (2) –VAR (2) has been selected. The empirical findings of the study show that only in a regime with high fluctuations, the increase in the exchange rate has increased the stock index while the stock index has no impact on the exchange rate. In addition, the results indicate that the sustainability of the stock index in the regime with the low fluctuations (first regime) was more than that of the regime with the high fluctuations (second regime).
Machine summary:
هدف اصلی این پژوهش شناخت مکانیسم انتقال اثر بحران ارزی به بازار سرمایه ایران در شرایط تحریم و بررسی رابطه بین متغیرهای نرخ ارز و شاخص قیمتی سهام است .
اطلاعات نرخ دلار در بازار آزاد به عنوان متغیر نرخ ارز و شاخص قیمتی بورس اوراق بهادار به عنوان متغیر شاخص کل سهام در دوره زمانی ١٣٩٨:١٢-١٣٨٧:١٠ انتخاب شده که دلیل انتخاب بازه زمانی بالا تشدید تحریم های اقتصادی علیه ایران و به دنبال آن وقوع بحران ارزی و افزایش قیمت داراییها از جمله بازار سرمایه بوده است .
اگر سرمایه گذاران ریسک گریز باشند و دو سبد دارایی وجود داشته باشد که از تمام جنبه ها به غیراز انحراف معیار باهم برابر باشند، آن سرمایه گذاری انتخاب میشود که انحراف معیار کمتری دارد، حال ، با توجه به اینکه نرخ ارز یکی از اجزای همراه با ریسک سبد دارایی است ، بر اساس مدل مارکویتز تغییرات ریسک این دارایی میتواند بر تقاضای آن تأثیر گذاشته ، درنتیجه ، باعث تغییر قیمت سهام شود، زیرا با توجه به صادراتی و وارداتی بودن شرکت ها و میزان وابستگی آن ها به نرخ ارز، افزایش یا کاهش نرخ ارز میتواند تأثیرات متفاوتی بر منابع پذیرفته شده در بورس و شرکت ها بگذارد (نجارزاده و همکاران ، .
نتایج این مطالعه که در آن از مدل های چند متغیره GARCH استفاده شده است ، نشان میدهد که رابطه تعادلی بلندمدت پایدار بین نرخ ارز واقعی و قیمت سهام وجود ندارد و تغییرات گذشته در بازار سهام ، اثر بزرگ تری بر نوسانات آتی بازار ارز دارد.