Abstract:
در این پژوهش تلاش شده است تا ضبطها و قرائتهای دیگری از ابیات و عباراتی از گلستان سعدی (برپایۀ چاپ فروغی و چاپ یوسفی) به دست داده شود. در طرح برخی از این ضبطها، شروح کهن سعدی، نظیر شرح سراج الدین علیخان آرزو و شرح غیاثالدین رامپوری، و همچنین ضبطهای لغتنامۀ دهخدا مطمح نظر بوده است. با در نظر داشتن اصل «ضبط دشوارترْ برتر است» میتوان بر درستی برخی از ضبطهای پیشنهادی صحه گذاشت. در مقالۀ حاضر همچنین به تلفظ و شرح درست چند عبارت نیز اشاره شده است. تمامی این موارد در پنج دسته تقسیمبندی شدهاند: 1) ضبطهای تأملبرانگیز در نسخ و شروح؛ 2) ترجیح ضبط فروغی بر ضبط یوسفی با پیشنهادی جدید؛ 3) بازنگری در تلفظ برخی از کلمات؛ 4) بازنگری در شرح برخی از عبارات و 5) تصحیحهای قیاسی.
In this study, attempts have been made to present other recorded pronunciations and readings of some verses and expressions of Sa’di’s Gulistan (based on Foroughi’s and Yusefi’s editions). In this, some of the recordings of those verses and expressions, old expositions of Sa’di’s works such as Seraj al-Din Arezu’s commentary, and that of Ghiyas al-Din Rampuri’s as well as the recordings of Dehkhoda’s Loghat-nameh have been in mind. By taking into consideration the rule: “the more difficult recording is preferable”, one can confirm the accuracy of some of the recommended recordings.In the present article, reference has also been made to the correct pronunciation and interpretations of a number of expressions. All these have been categorized into five groups: (1) thought-provoking recordings in manuscripts and commentaries, (2) preference of Foroughi’s over Yusefi’s recording by providing a new suggestion, (3) revisiting the pronunciation of certain words, (4) reconsidering the exposition of certain expressions, (5) comparative corrections.
Machine summary:
آینۀ میراث، مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب دوفصلنامۀ علمی (مقالۀ علمی ـ پژوهشی)، سال 20، شمارۀ 2 (پیاپی: 71)، پاییز و زمستان 1401، 81-97 تأمّلی در ابیات و عباراتی از گلستان سعدی یاسر دالوند 1 چکیده در این پژوهش تلاش شده است تا ضبطها و قرائتهای دیگری از ابیات و عباراتی از گلستان سعدی (برپایۀ چاپ فروغی و چاپ یوسفی) به دست داده شود.
در طرح برخی از این ضبطها، شروح کهن سعدی، نظیر شرح سراج الدین علیخان آرزو و شرح غیاثالدین رامپوری، و همچنین ضبطهای لغتنامۀ دهخدا مطمح نظر بوده است.
حبیب یغمایی، که دستیار فروغی در کار تصحیح گلستان بود، در همین سال (یعنی 1316) این نسخۀ خطی را بدون دخالت در املا و رسمالخط چاپ کرد (سعدی، 1316: ج).
حسنلی مینویسد: پیش از انتشار گلستان سعدی به اهتمام غلامحسین یوسفی، تصحیحات و شروح دیگری، برای دستیابی به اصالت سخن سعدی صورت پذیرفته است، اما کار یوسفی نخستین اثر فراگیر و گستردهای است که علاوهبر تصحیح و شرح متن، فهرستهای گوناگون و ارزشمندی را ...
در این پژوهش، از دو شرح نیز استفاده کردهام که کمتر به آنها توجه شده است: یکی شرح سراجالدین علیخان آرزو با نام خیابان گلستان و دیگری شرح غیاثالدین رامپوری با نام بهار باران.
به دیگر سخن، در نسخهها و شروح گلستان و همچنین فرهنگها ضبطی پیشنهاد شده است که میتوان در برابر ضبط یوسفی و ضبط فروغی، آنها را ارجح دانست: 1-1 قالُوا عَجِينُ الکِلْسِ لَیْسَ بِطاهرٍ قُلنا نَسُدُّ بِهِ شُقُوقَ الـمَبْرَزِ (سعدی، 1389: 117؛ همو، 1369: 108) (گفتند خمیر آهک پاک نیست.