Abstract:
بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روسیه به عنوان بازیگر منطقه ای، دخیل در تحولات قفقاز جنوبی است. سوال اصلی این پژوهش این است که بحران قفقاز جنوبی چه تاثیراتی بر سیاستگذاریهای امنیت فدراسیون روسیه بخصوص در سال های 2022- 2020 داشته است. بر اساس روش توصیفی-تحلیلی می توان گفت که بحران قفقاز جنوبی با توجه به واقعیتهای ژئوپلیتیکی و اقتصادی منطقه خارج نزدیک موجب افزایش دیپلماسی رفت و برگشت و ارتقای سیاستهای واقعگرایانه ژئوپلیتیکی فدراسیون روسیه و کاهش جایگاه کلیت پیمان امنیت دسته جمعی کشورهای مشترکالمنافع گردیده است. آنچه در قفقاز جنوبی بیشترین اهمیت را برای روسیه داشته، ایجاد مانع در مقابل حضور و نفوذ غیر قابل کنترل بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای، تضمین امنیت مرزهای جنوبی و مقابله با تهدیدات برهم زننده امنیت مورد نظر خود و در نهایت مانع تراشی در مقابل فروپاشی مجدد این کشور بخصوص در قفقاز شمالی بوده است.
After the collapse of the Soviet Union, Russia, as a regional actor, is involved in the developments in the South Caucasus. The main question of this research is what effects the South Caucasus crisis has had on the security policies of the Russian Federation, especially in the years 2020-2022. Based on the descriptive-analytical method, it can be said that the crisis in the South Caucasus, due to the geopolitical and economic realities of the near-foreign region, has led to an increase in back-and-forth diplomacy and the promotion of the realistic geopolitical policies of the Russian Federation and a decrease in the overall status of the Commonwealth of Nations Collective Security Treaty. What is most important for Russia in the South Caucasus is creating an obstacle against the presence and uncontrollable influence of regional and extra-regional actors, ensuring the security of the southern borders and confronting the threats that disrupt its desired security, and ultimately preventing collapse. The revival of this country has been especially in the North Caucasus.
Machine summary:
(داداندیش، 1384: 51) خواست دولتهای آسیای مرکزی و قفقاز برای یک سیستم امنیتی جمعی با حضور روسیه نوع برداشت و نگرش در دوره جدید ریاست جمهوری پوتین نیز تغییری نکرده است در فرمان ریاست جمهوری فدراسیون روسیه پیرامون راهبرد امنیت ملی فدراسیون روسیه که در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۵ میلادی توسط رئیس جمهور این کشور صادر شد در بخش ثبات راهبردی و شراکت راهبردی عادلانه به صراحت از توسعه مناسبات و همکاریهای دو جانبه و چندجانبه با اعضای کشورهای مستقل مشترک المنافع جمهوری آبخازیا و جمهوری اوستیای جنوبی به عنوان یکی از خطوط اصلی سیاست خارجی فدراسیون روسیه نام برده است؛ (پوتین، 683:2015) که این نشان از تداوم رویکرد مرکزگراها نسبت به منطقه قفقاز جنوبی از زمان به قدرت رسیدن پوتین در سال ۲۰۰۰ میلادی است.
با نظر به جایگاه بالای ابعاد سیاسی نظامی امنیت در نظام سیاستگذاری کرملین میتوان انتظار داشت که راهبرد مرکزگرایی در دوره جدید ریاست جمهوری پوتین با قدرت و توان بیشتری تداوم یابد مهمترین اهداف راهبردی روسیه در قفقاز جنوبی عبارت هستند از: 1- تضمین امنیت در منطقه به عنوان روشی در جهت برقراری ثبات در روسیه به ویژه در رابطه با فعالیتهای تروریستی و بنیادگرایی اسلامی؛ 2-کنترل و مهار خیزشهای قومی و مذهبی در منطقه؛ 3- تقویت جایگاه خود به عنوان یکی از تامین کنندگان اصلی نیازهای اقتصادی و فناوری این کشورها و جلوگیری از همگرایی آنها با ساختارهای غربی؛ 4-ترانزیت منابع انرژی به بازارهای مصرف جهانی از طریق خطوط انتقال لولههای نفت و گاز 5- استقرار صلح و ثبات در منطقه (حضی نیا، 1393: 149) بنابراین میتوان گفت قفقاز جنوبی از نظر امنیتی بیشترین اهمیت را برای روسیه دارد.