Abstract:
بیمه اتکایی راهکاری است برای تقسیم ریسک در خسارات بزرگ که شرکتهای بیمه برای بقا به آن نیازمندند، تکافل تاسیسی فقهی است تا شرکتهای بیمه در قالب عقود اسلامی بدون نیاز به بیمه های اتکایی تقسیم خطر نمایند . بیمه عمر را یک شکل سرمایهگذاری با سود تضمینی است.این نوع بیمه علاوه بر ماهیت سرمایهگذاری و پسانداز، موارد مختلفی مانند بیماریهای خاص، نقص عضو، ازکارافتادگی، بازنشستگی و فوت را نیز پوشش میدهد.بیمه اتکایی عمر و تکافل خانواده نیز ساز و کاری است که می تواند بر همین مبنا مثبت و سازنده باشد. بیمه از منظر فقه اهل سنت دارای ایرادات اساسی و گاهی غیر مشروع تلقی می شود و مهمترین ایرادات به آن غرر ، اکل مال به باطل ، ربا و... می باشد ؛ اما از منظر فقه شیعه از این دست ایرادات به بیمه وارد نیست و کمتر فقیهی حکم به عدم مشروعیت بیمه داده است لذا فقهای مسلمان در پی چاره اندیشی جهت رفع و جایگزینی بیمه شده اند و به راه حل تکافل نائل آمدند. با همه این اوصاف هر چند در حقوق ایران هنوز تکافل به مرحله عملیاتی آن نرسیده اما تلاش می شود تا با تبیین دقیق این نهاد در قالب الگوهای عملیاتی فارغ از ایرادات فقهی و پیچیدگی های بیمه اتکایی بتوان جایگزین مناسبی برای بیمه اعم از مسئولیت ، عمر , اتکایی وغیره برای خانواده ها معرفی گردد. مهمترین مزیت تکافل خانواده نسبت بیمه اتکایی باز توزیع سود دوران تکافل به خانواده های تحت حمایت است که مانع از تلف حق بیمه (اعانه تکافل ) پرداختی می شود.
Machine summary:
لذا در صورت کاهش خطرات ، بيمه گر ابتدايي (واگذارنده ) مي تواند تقاضاي کاهش تعرفه بيمه را از بيمه گر ابتدايي بنمايد (صالحي ، ١٣٨٤ ،ص ١٥٤ ) ٢-٤-٢-٢ - تعهد بيمه گر اتکايي : تعهد بيمه گر جبران خسارات ناشي از حادثه در بيمه حوادث پس از وقوع حادثه اعم از اينکه مال تلف شده باشد يا معيوب که اگر تلف شده باشد قيمت يوم الادا و اگر معيوب يا ناقص شده باشد ما به التفاوت را پرداخت مي نمايد(بابايي، ١٣٨٢،ص ٣٩-٤٠ ) اما در بيمه هاي عمر اين موضوع متفاوت است چرا که هدف در بيمه هاي عمر سرمايه گذاري است و نه جبران خسارت در نتيجه در بيمه هاي عمر شرکت بيمه گر سود حاصل از سرمايه گذاري به همراه اصل وجوه پرداختي را پس از اتمام قرارداد به بيمه گذار پرداخت مي نمايد .
اين صندوق توسط متصدي تکافل اداره ميشود که مسؤوليت سرمايه گذاريهاي صندوق ، مطابق با موازين شرع را نيز بر عهده دارد اين صنعت در سده اخير به علت رشد شرکتهاي تکافل چه از جنبه هاي نرم افزاري و چه از منظر سخت افزاري مورد توجه قرار گرفته است (عسگري و اسمعيلي ،گيوي، ١٣٨٧ ،ص ٣) ١-٣-٢- مفهوم تکافل خانواده : تکافل خانواده به معني ايجاد پوشش بيمه اي به منظور افزايش رفاه اجتماعي و نوعي سرمايه گذاري براي دوران پيري و يا معلوليت و ساير خطرات ناشي از از دست دادن سرپرست خانواده .