Abstract:
در طی سال‌های اخیر به موازات افزایش جمعیت نواحی شهری، مخاطرات شهری نیز روند افزایشی داشته است. یکی از شهرهایی که پتانسیل بالایی جهت وقوع مخاطرات دارد، شهر سنندج است، بر این اساس در این پژوهش به بررسی مناطق آسیب‌پذیر شهر سنندج در برابر مخاطرت حرکات دامنه‌ای، سیلاب، زمین‌لرزه، آلودگی و ترافیک پرداخته شده است. با توجه به اهداف مورد نظر، در این پژوهش از دو مدل تلفیقی منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده و مناطق آسیب‌پذیر در برابر هر کدام از مخاطرات مذکور شناسایی شده است. نتایج بدست آمده از پژوهش بیانگر این است که بخش‌های زیادی از غرب شهر سنندج و همچنین مناطق شمالی شهر سنندج به دلیل شیب و ارتفاع زیاد مستعد وقوع حرکات دامنه‌ای است. همچنین به دلیل وجود رودخانه قشلاق در نیمه شرقی شهر سنندج و همچنین وجود مناطق کم شیب در مناطق داخلی شهر سنندج، بخش‌های زیادی از این شهر پتانسیل زیادی به منظور ایجاد سیلاب و آبگرفتی دارد. ارزیابی پتانسیل آسیب‌پذیری در برابر زلزله بیانگر این است بخش‌های غربی و مرکزی شهر سنندج به دلیل نزدیکی به خطوط گسل، شیب زیاد، عدم دسترسی به فضای باز و تراکم جمعیتی بالا، پتانسیل آسیب‌پذیری بالایی دارد. از نظر آلودگی و ترافیک نیز بخش‌های مرکزی شهر سنندج به دلیل تراکم بالای جمعیت و وجود کاربری‌های مختلفی از جمله حمل و نقل و ... پتانسیل آلودگی و ترافیک بالایی دارد.، بخش‌های غربی و شمالی شهر سنندج مستعد وقوع حرکات دامنه‌ای است و همچنین پتانسیل آسیب پذیری بالایی در برابر زلزله دارد. .
In recent years, along with the increase in population of urban areas, urban hazards have also increased. One of the cities that has a high potential for the occurrence of hazards is the city of Sanandaj. Therefore, in this study, the vulnerable areas of Sanandaj against the risk of sloping movements, floods, earthquakes, pollution and traffic have been studied. According to the objectives, in this study, two integrated models of fuzzy logic and hierarchical analysis (AHP) have been used and vulnerable areas have been identified against each of the mentioned hazards. The results obtained from the study indicate that many parts of the west of Sanandaj city and also the northern areas of Sanandaj city are prone to slope movements due to the high slope and height. Also, due to the presence of Gheshlagh river in the eastern half of Sanandaj city and also the existence of low slopes in the inner areas of Sanandaj city, many parts of this city have a great potential to cause floods and flooding. Assessing the potential for earthquake vulnerability indicates that the western and central parts of Sanandaj have a high potential for vulnerability due to proximity to fault lines, high slope, lack of access to open space and high population density. In terms of pollution and traffic, the central parts of Sanandaj city has a high potential for pollution and traffic due to high population density and the existence of various uses, including transportation. According to the mentioned cases, the western and northern parts of Sanandaj are prone to large-scale movements and also have a high potential for earthquake vulnerability. The eastern parts of Sanandaj have a high potential for floods. The southern parts of Sanandaj are prone to floods and have a high potential for earthquakes.
Machine summary:
همچنين شهر سنندج با مخاطرات انسـاني نيز مواجه اسـت که بيش تر به دليل وضـعيت طبيعي حاکم بر اين شـهر بوده است که ازجمله اين 1 Pelling 2 Mas 3 Montz & Tobin 4 Malalgoda مخاطرات ، ميتوان به آســـيب پذير بودن بافت هاي فرســـوده ، ترافيک و آلودگي اشـــاره کرد.
در اين پژوهش ، پس از تهيه لايه هاي اطلاعاتي، مناطق آسـيب پذير شهر سنندج در برابر مخاطرات حرکات دامنه اي، سـيلاب ، زمين لرزه ، آلودگي و ترافيک شـناسـايي شـده است .
انتخاب پارامترها بر اساس وضعيت ژئومورفولوژي، هيدرواقليمي و زمين شناسي منطقه ، نظرات کارشــناســان (٥ متخصــص ژئومورفولوژي) و همچنين مطالعات پيشــين (عابديني و همکاران ، ١٣٩٨؛ نوجوان و همکاران ، ١٣٩٨؛ غلامي و همکاران ، ١٣٩٨) شـناسـايي مناطق مسـتعد وقوع سـيلاب : به منظور پتانسـيل سـنجي مناطق مستعد وقوع سيلاب در محدوده شهري ســنندج ، با توجه به وضــعيت هيدروژئومورفولوژي منطقه ، نظرات کارشــناســان (٥ متخصــص ژئومورفولوژي) و بر اسـاس مطالعات پيشين صورت گرفته (اسدپور، ١٣٩٨؛ مقيمي و رستمي فتح آبادي، ١٣٩٨)، از ٦ پارامتر (ارتفاع ، شيب ، جهت شيب ، فاصله از رودخانه ، ليتولوژي و کاربري اراضي) استفاده شده است .
با توجه به موارد مذکور، بخش هاي غربي و شـمالي شـهر سـنندج مستعد وقوع حرکات دامنه اي است و همچنين پتانسيل آسيب پذيري بالايي در برابر زلزله دارد.
Flood hazard mapping in urban area using the hydrogeomorphological approach: case study of the Boumerzoug and Rhumel alluvial plains (Constantine city, NE Algeria), Journal of African Earth Sciences, 160, https://doi.
(
, 
, 
)
