Abstract:
سکولاریسم به معنای دنیازدگی و جدایی دین از جنبههای مختلف زندگی اجتماعی بشر است. رشد جهان بینی سکولار به گونهای است که برخی اندیشمندان، سکولاریسم را معضل اول بشریت دانستهاند. سوال این تحقیق آن است که «چه علل و عواملی در شکلگیری و بسط سکولاریسم تاثیر داشتهاند»؟ شناخت صحیح علل و عوامل شکلگیری آن میتواند به مواجهه منطقی و علمی با آن کمک شایانی کند. این تحقیق به روش کتابخانهای به بررسی مهمترین وقایع تاریخی، معرفتی و اجتماعی شکلگیری و بسط سکولاریسم پرداخته است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد عواملی همچون فساد کلیسا، تاثیرات بورژوازی، رفورم، انقلابهای علمی و صنعتی، رشد لیبرالیسم، رشد عقلانیت سکولار، تحولات اجتماعی، زمینه ساز و تعدد نظریه پردازهای مروج سکولاریسم به تثبیت و فراگیری سکولاریسم منجر شده است. این اتفاق اگرچه در دنیای مسیحیت ظهور یافته؛ اما همین بسترها در جوامع مسلمان بخصوص کشورمان، قابل مشاهده و ردیابی است و ازاین رو لازم است این ریشهها از لحاظ نظری و عملی در محیطهای دانشگاهی یا فضاهای مجازی پایش شود و پاسخی عینی و علمی به آنها داده شود.
Machine summary:
از سوي ديگر آنچنانکه دانشمنداني مانند برايان ويلسون (Brayan Wilson)، دانيل بل (Daniel Bell)، پيتر آلبرگر (Daniel Bell)، رابرت بلا (Robert Bella)، ماري داگلاس (Mary Douglos)، ترنر (Turner)، فن (Fenn)، هاموند (Hammound)، رولاند رابرتسون (Roland robertson)، اشتارک (Stark)، مکلئود (Mc Leod) و دهها تن از ديگر بزرگان و نامداران علوم انساني معتقدند؛ ثمرۀ بسط سکولاريسم تقليل نفوذ دين در جامعه و زندگي و تلاش براي حذف آن است (همان، ص 135؛ و نيز ر.
با رشد اين رويکرد به علم، شأن دين صرفاً ارائۀ يکرشته اصول اخلاقي قلمداد شد که چيزي جز گزارههاي ذهني و متعلِّق به وجدان شخصي انسانها نبود و بالتبع انسان فاقد هرگونه بعد معنوي حقيقي ميگرديد (نصر، 1373، ص 274ـ277)؛ چراکه عواملِ جهانِ مادي ـ همچون زمان، مکان، حرکت، انرژي و فضا ـ قابل تحويل به معادلات رياضي و اصطلاحاً کميتپذير دانسته شد؛ تا جنبههاي کميتناپذير وجود مادي، مقولاتي بيربط، مهمل و خارج از موضوع علم تلقي شود (همان، ص 266ـ267؛ اميدي، 1390، ص 45).
The Criteria for Useful Knowledge from the Islamic Perspective andthe West with Emphasis on Imam Khomeini and Ayatullah Khamenei’ Thoughts Seyyed Ahmad Rahnamaei / Associate Professor of Educational Sciences Department at the IKI rahnama@qabas.
The most important criterion of useful knowledge from the Islamic point of view is its leading the society towards material and method and drawing on library sources, this paper investigates the meaning of culture from the perspective of the Holy Qur'an and its status in the social system.
Using descriptive-analytical method, this research examines the relationship between moral values and family strength from the Islamic perspective and with an ethical approach.