بررسی جایگاه طبیعت در مقامات حمیدی Journal Article

Writer: دشتی، دکتر سید محمد ؛ محمدی، دکتر سید محتشم ؛ سعیدی، سهراب ؛

پژوهشنامه اورمزد تابستان 1400 - شماره 55 (‎32 page(s) - From 78 to 109 )

Keywords: طبیعت پرندگان حیوانات مقامات حمیدی گل و گیاهان ادبی لاله چمن بنفشه قاضی حمید الدین شیر

Abstract:

طبیعت با جلوه‌های گوناگونش همواره یکی از منابع الهام‌بخش در متون نظم و نثر موردتوجه شاعران و نویسندگان بوده است و کمتر اندیشمندی را می‌توان سراغ گرفت که در ترسیم طبیعت پیرامون خویش، قلم رانی نکرده باشد. طبیعت، این گسترة باشکوه، نشانة قدرت بی‌پایان الهی از ابتدا تا امروز بوده است و همواره یکی از خاستگاه‌ها و سرچشمه‌های هنر بوده که در موسیقی، نقاشی، شعر و بسیاری از آثار مشهور هنرمندان جلوه‌ای خاص داشته است از این رو طبیعت و جلوه‌های آن همواره در دوره‌های گوناگون زبان و ادب پارسی مورد توجه شاعران و نویسندگان مختلف بوده است و به دورة خاصی اختصاص ندارد؛ مقامات حمیدی یکی از کتب نثر فنی است که پدید آورنده آن در نثر و نظم آن کتاب به عناصر طبیعت اشارات فراوانی داشته است، جستجوی عناصر طبیعت در مقامات حمیدی نشان می‌دهد که قاضی حمید الدین در این کتاب دیدگاه طبیعی بی نظیری در وصف طبیعت داشته است. این مقاله با روش تحلیل محتوا و با ابزار کتابخانه به تحلیل طبیعت از نوع گل‌ها و درختان، پرندگان و حیوانات در مقامات حمیدی می‌پردازد و مشخص می‌شود قاضی حمید الدین با توجه به علاقه‌ای که به طبیعت داشته هم در نظم و هم نثر این کتاب به طبیعت به صورت ویژه اشاره کرده است.

Machine summary:

طبیعت، این گسترة باشکوه، نشانة قدرت بی‌پایان الهی از ابتدا تا امروز بوده است و همواره یکی از خاستگاه‌ها و سرچشمه‌های هنر بوده که در موسیقی، نقاشی، شعر و بسیاری از آثار مشهور هنرمندان جلوه‌ای خاص داشته است از این رو طبیعت و جلوه‌های آن همواره در دوره‌های گوناگون زبان و ادب پارسی مورد توجه شاعران و نویسندگان مختلف بوده است و به دورة خاصی اختصاص ندارد؛ مقامات حمیدی یکی از کتب نثر فنی است که پدید آورنده آن در نثر و نظم آن کتاب به عناصر طبیعت اشارات فراوانی داشته است، جستجوی عناصر طبیعت در مقامات حمیدی نشان می‌دهد که قاضی حمید الدین در این کتاب دیدگاه طبیعی بی نظیری در وصف طبیعت داشته است. جدول شماره 1 تکرار نام گل‌ها و درختان در مقامات حمیدی ردیف نام گل و گیاه مرتبه تکرار 1 گل 31 2 گل لاله 16 3 گل نرگس 4 4 گل بنفشه 8 5 گل عنبرین 1 6 گل سوسن 4 7 گیاه 2 8 گل سمن 4 9 گل زرد 1 10 گل سرخ 2 11 گل ریحان 3 12 گل ارغوان 1 13 چمن 5 14 باغ 7 15 بوستان و مراتع 8 16 سنبل 2 17 چنار 1 18 سرو 5 گل و گیاهان یکی از واژه‌های پر بسامد در مقامات حمیدی است که حدود صد مرتبه در این اثر تکرار شده که گویای گرایش ویژه ذهن و اندیشه قاضی حمید الدین به طبیعت از نوع گل و گیاهان است.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: