Abstract:
شاهنامهء فردوسی یکی از برجسته ترین آثار ادبی است که باورها وعقاید گذشتگان را در خود متجلی کرده است در این اثر حماسی بزرگ چون بیشتر میدانهای خونین جنگ را به تصویر کشیده است نباید تصور کرد این اثر صرفا حماسی است و جز نبرد وخون چیز دیگر در آن وجود ندارد واین طور نیست. متن کهنی چون شاهنامهء فردوسی که شامل سه بخش اساطیری، پهلوانی و تاریخی ایران است داستان نبرد میان نیروهای اهریمنی و اهورایی میباشد که یکی از موارد بسیار جذاب وزیبا که حکیم چیره دست توانای توس در شاهنامه به آن پرداخته است.
پرداختن به نقش زنان در شاهنامه به دست سرایندهء هنرمندحکیم ابوالقاسم فردوسی روح حماسی و پهلوانی را در این اثر هنری دوچندان کرده است. توصیف وبیان نقش هنرمندانه ءزنان پهلوانان ایرانی در میادین نبرد وعشق و دلدادگی وفداکاری وشهامت است زنان با ایفای نقش تمثیلی ونمادین علاوه بر جذابیت داستان بیشتر از آنها برای تحقق تعلیمی واخلاقی شودجسته اند. در این مقاله تلاش شده است تا با استعانت از شاهنامهء فردوسی که یکی از متون مهم برای دسترسی به شخصیتها و وقایع اسطورهای است به بررسی نقش بزرگ زنان در حوادث شاهنامه پرداخته شود.
Machine summary:
زنان شاهنامه شخصیت هایی پاکدامنند که در عین زیبایی و رعنایی، وقار و متانت بر رفتارشان حاکم است و فرزانگی وبزرگ منشی را با آزرم وشرم زیبای زنانه، درآمیخته اند زنان شاهنامه در پایداری عشق خود به معشوق همهء خطرها و بیمها را به جان میخرند وبا فداکاری و ازخود گذشتگی، جلوه هایی حماسی از شخصیت خویش بروز میدهند (نگهبان، 1386) اسطوره اسطوره چیست؟اسطوره چیزی جز دین ابتدایی جامعههای ابتدایی نیست اسطورهها، داستانهایی دربارهءموجودات فوق طبیعی هستند تفاوت آنها با داستانهای ساده در این است که مردم بر آنها باور دارنداسطورهها در دینهای قومهای باستانی و در بت پرستیهای عهد عتیق وجود دارند تاریخ نویسان، فیلسوفان، مردم شناسان، قوم شناسان، روان شناسان وجامعه شناسان کوشیده اند تا به اسطوره یعنی تاریخهای موهوم وتخیل بپردازند وآنها را خواه به عنوان بیان وتجلی کشمکشها وبرخوردهای ناگاه و خواه همچون نمادهایی از پدیدههای طبیعی و خواه به عنوان فرا فکنی (projection) ساختها وغیره تبین کنند.
به آفرین نام خواهر اسفندیار ابن گشتاسپ است که اورا ارجاسب اسیر کرده بود و در رویینه دژ محبوس داشت بعد از آن اسفندیار به آنجا رفت و ارجاسب را کشت و به آفرین را نجات داد و اورا به آفرید هم میگویند (امرایی، 1382) 4-تهمینه: درلغت به معنای نیرومند وقوی آمده است (دهخدا، 1372).