Abstract:
آنچه تحت عنوان الهیات فرهنگ در منابع غربی یافت می شود؛ محصول اندیشه ورزی الهیدانان حاشیه نشین جهان غرب است، نه جریان اصلی در نهاد علم. اما در جهان اندیشه ای اسلام که وحی، عقل، تجربه و...، هر یک اعتبار معرفت شناختی خود را دارد، اگر بتوان فرهنگ را مستند به یکی از چارچوبهای معرفت دینی مانند کلام، عرفان، حدیث، حکمت و...، مورد تبیین و تفهّم قرار داد؛ رهاورد این مسیر، اعتبار علمی خواهد داشت. در این مقاله با استنطاق از معارف قرآنی و ظرفیتهای حکمت و عرفان اسلامی، «فرهنگ» مورد واکاوی قرار می گیرد و طلیعه ای برای الهیات فرهنگ مبتنی بر حکمت و عرفان اسلامی رقم خواهد خورد. تبیین حکمی و عرفانی فاعلیت حضرت حق در تکون و تحول فرهنگ ها و دولت یابی هر یک از اسماء الهی در هر دورۀ فرهنگی-تاریخی و نیز نقش کانونی انسان کامل در آمد و شد ادوار فرهنگی، به همراه تبیین جایگاه دین و شریعت به عنوان دو بعد ثابت و متغیر یک حقیقت واحد که متکفل تدبیر و هدایت دو بعد ثابت و متغیر جوامع و فرهنگ هاست، بخشی از رهاوردهای این تلاش نظری است. این یافته ها مبتنی بر روش قیاسی-برهانی ذیل چارچوب نظری حکمت متعالیه فراهم آمده است.
What is found in Western sources as the theology of culture; It is the product of the thinking of the marginalized theologians of the Western world, not the mainstream in the institution of science. But in the Islamic world, where revelation, intellect, experience, etc., each have their own epistemological validity, if culture can be explained on the basis of one of the frameworks of religious knowledge such as theology, mysticism, hadith, wisdom, etc. The obtained results will be accepted as a scientific theory. In this article, by question from Qur'an and Islamic wisdom and mysticism, "culture" is analyzed and a prelude to the theology of culture based on Islamic wisdom and mysticism will be formed. Philosophical and mystical explanation of God's activity in the formation and evolution of cultures and the domination of each of the divine names in each cultural-historical period, as well as the central role of perfect human beings in cultural periods, along with explaining the position of religion and Sharia as two dimensions Constant and variable A single truth that is responsible for planning and guiding the two fixed and variable dimensions of societies and cultures is part of the results of this theoretical endeavor.These findings are based on the deductive-argumentative method under transcendent wisdom.
(
, 
, 
)
