Abstract:
زمینه و هدف: این پژوهش در زمینه مطالعات جامعه شناسی سلامت زنان و با و هدف بررسی اثر حاشیه نشینی بر سلامت زنان در شهرستان اردبیل انجام شد. روش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه اجرا تحلیلی- توصیفی است. نمونه آماری به تعداد 384 نفر از زنان مناطق حاشیهنشین اردبیل به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری پرسشنامه سلامت زنان در دو بعد کلی فقر قابلیتی و سلامت روانی زنان بود. دادهها با استفاده از نرمافزارSPSS و آزمونT-test تحلیل شدند.یافته : سلامت زنان حاشیهنشین ضعیف بوده و میانگین مولفههای فقر قابلیتی بیشتر از حد متوسط و میانگین مولفههای سلامت روانی کمتر از حد متوسط است. دسترسی به سبد مواد غذایی نامطلوب(34/ 2) ، وهمچنین دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی (13/ 2)، حفظ حریمها و حرمتهای انسانی(71/ 2) و پاسداری از عزتنفس زنان(61/ 2)، دستیابی به آزادیهای اساسی(17/ 2)و میزان مشارکتهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی (70/ 2)و توانایی جسمی(28/ 2) در این منطقه ضعیف است. همچنین در بررسی سلامت روانی مشخص شد که زنان ازنظر کفایت اجتماعی (92/ 2) خوشبینی نسبت به آینده(44/ 2) ، ادراک خودکارآمدی (53/ 5) ، وابستگی میان نسلی(25/ 2) خودشکوفایی و توانمندیهای بالقوه فکری و هیجانی(83/ 2) در وضعیت ضعیفی قرار دارند.نتیجه: با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت مناطق حاشیه نشین شهر اردبیل به دلیل تحدید سلامت زنان در حوزه های مختلف، نیازمند پایش و استفاده از امکانات و ابزارهای امنیتی – انتظامی از سوی پلیس و مراکز زیربط در این مساله را دارد لازمه این امر برخورداری از بوجه کافی و حمایت دولت است.
AbstractBackground and Purpose : The background and purpose of this research is to investigate the effect of marginalization on women's health.Method: The research method is applied and analytical-descriptive. A statistical sample of 384 women from the marginal areas of Ardabil, was selected by random sampling. The measurement tool of the women's health questionnaire was in two general dimensions: functional poverty and women's mental health. Data analyzed by SPSS software and T-test.Findings: The health of marginalized women is poor and the average of the poverty components is higher than the average and the average of the mental health components is lower than the average. access to the desired food basket (2/34), but access to health and medical services (2/13), protection of sacred things and human dignity (2/71) and protection of women's self-esteem (2/61), access to Basic freedoms (2.17) and social, economic and political participation (2.70) and physical ability (2.28) are weak in this region. Also, in the examination of mental health, it was found that in terms of social competence (2.92), optimism for the future (2.44), perception of self-efficacy (5.53), intergenerational dependence (2.25), self-actualization and capabilities. . Intellectual and emotional potential (2.83) is in a weak state.Conclusion: The marginal areas of informal settlements are an inappropriate and threatening place for women's health. The managers of the urban area should take action to transform the situation of these areas into an urban context.
Machine summary:
بنـابراین سـؤال و مسـئله اصـلی ایـن پـژوهش آن اسـت کـه آیـا سـلامت زنـان در سـکونت گـاه هـای غیررسـمی یـا حاشیه نشینی، در معرض تهدید قرار می گیرد؟ به بیانی دیگر، آیا حاشـیه نشـینی بـر بـه خطـر- افتادن سلامت زنان این منطقه تأثیرگذار بوده است ؟ ادبیات پژوهش حاشیه نشینی نخستین آسیب اجتمـاعی مربـوط بـه شهرنشـینی و گسـترش شـهرهای صـنعتی است ، ولی برخلاف کشورهای صـنعتی کـه افـزایش جمعیـت شـهر معلـول صـنعتیشـدن و افزایش مشاغل صنعتی است ، در کشورهای کمتر توسعه یافته این پدیده به دلایل گونـاگون تبدیل به حاشیه نشـینی و نـوعی تهدیـد اجتمـاعی مـی شـود.
مـوری٣ و همکـاران (٢٠١٧)، در پژوهشی بـا عنـوان «منـابع اجتمـاعی مرکـزی بـرای بهبـود سـلامت زنـان و کودکـان در سکونتگاه های غیررسمی در بمبئی»، به این نتیجه دست یافتند: در گـروه هـای موردبررسـی، سطح سلامت زنان و کودکان با مشکل روبه رو بـود و ایـن رویکـرد در منـاطق حاشـیه ای و شهری متفاوت بود و زنان به درمان و مراقبت نیـاز داشـتند.
نهایتاً اینکه این محاسبات برای مجموع مؤلفه های سلامت روان زنان در مناطق حاشـیه نشـین اردبیل نشان می دهد که مقدار آماره t بزرگ تر از ١/٩٦ (٤/٩٢) اختلاف میانگین نسـبتاً بـالا ٠/٠٤١- معیار تصمیم کمتر از ٠/٠٥ است (٠/٠٠١) یعنی بین میانگین به دست آمـده ٢/٥٩ بـا میانگین نظری تحقیق ارزش تست = (٣)، اختلاف میـانگین معنـاداری در سـطح آمـاری ٩٥ درصد وجود دارد.